2.1 A Griekse stadstaten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

2.1 Griekse Stadstaten

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom de Oude Grieken kolonies hadden gesticht en op welke manier ze hun stadstaten bestuurden.

Bergen, heuvels en dalen

Kolonies buiten Griekenland 

• Een kolonie is een gebied van een land buiten dat land

• Griekenland is door het droge klimaat en de rotsachtige grond erg onvruchtbaar (slechts 20% is geschikt voor landbouw)

• Een mislukte oogst betekende al snel een hongersnood

Oplossing

• Sommige Grieken trokken weg, op zoek naar een beter leven

• Rond 750 v. Chr. hadden de Grieken kolonies in Spanje, Italië en Turkije

Poseidonia (Paestum) was een Griekse kolonie net onder Napels. 

Griekse 

stadstaten (1)

• Griekenland bestond nog niet als één land

• Er waren steden die als landen werden bestuurd: bijvoorbeeld met een eigen koning

• Zo'n zelfstandige stad heet een polis (stadstaat)

Griekse 

stadstaten (2)

• Poleis (meervoud van polis) worden op verschillende manieren bestuurd

• Ze hebben wel vaak dezelfde 'Griekse' cultuur, taal en goden

• De bekendste poleis waren Athene en Sparta

Sparta

• Een koning heeft de macht (monarchie)

• Oorlog en het leger zijn belangrijk

• Kinderen krijgen een zware, Spartaanse opvoeding

• Er zijn slaven

Athene

• Het volk heeft de macht (democratie)

• Oorlog en het leger zijn minder belangrijk

• Kinderen krijgen een opvoeding met veel kunst en cultuur

• Er zijn slaven

Begrippen uit deze les

• kolonies
• polis (stadstaat)
• democratie
• monarchie
• burger
• ostracisme

Jaartallen uit deze les

• 800 v. Chr. - 550 v. Chr.: Griekse kolonisatie
• 594 v. Chr.: wetten van Solon
• 500 v. Chr.: wetten van Kleisthenes: Athene wordt een democratie

Welk bestuur had de stad Athene?

1. Keizer
2. Democratie
3. Adel
4. Koning

Wat betekent democratie?

1. Een koning regeert
2. Het volk regeert
3. Een tiran regeert
4. Een kleine groep rijken regeert

I. Athene lag in Griekenland, Sparta niet.
II. Athene was een stadstaat, Sparta niet.

1. stelling I is juist, stelling II is onjuist.
2. stelling I is onjuist, stelling II is juist.
3. Stelling I en II zijn allebei juist
4. Stelling I en II zijn allebei onjuist

De Grieken stichtten koloniën.
Waarom deden ze dat?

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen