les Bloedgroepen

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Bloedgroepen

Lesplanning

• absentie/ start lesdoelen
• theorie
• zelf aan de slag
• einde les/ check lesdoelen 

Lesdoelen

-  de functies van bloed

- wat een bloedgroep is

- hoe een bloedtransfusie werkt

- welke bloedgroepen je kan donoren

Bloed

• Bloed is onmisbaar!
• Ons lichaam bestaat uit 5 a 6 liter    bloed.
• 
  

Ontstaan bloedcellen

Er zijn 3 soorten 'bloedcellen':

- rode bloedcellen

- witte bloedcellen

- bloedplaatjes

Functies bloed

afleveren stoffen:

   > zuurstof, voedingsstoffen en hormonen

afvoeren stoffen:

   > CO2, melkzuur

- warmte verdelen

- ziektes bestrijden (antistoffen)

Definitie bloedgroepen

Type waarin het bloed kan worden ingedeeld op grond van de aanwezigheid of afwezigheid van bepaalde eiwitten (antigenen) op het oppervlak van de rode bloedcellen.
 

Voorbeeld: `De indeling in bloedgroepen gebeurt volgens het AB0-systeem.`

45%  -  55%

Bloedgroepen

Er zijn 4 bloedgroepen:

• Bloedgroep A
• Bloedgroep B
• Bloedgroep AB
• Bloedgroep O
  

Leuk weetje 

Bloedgroep O komt 47% voor, 

Bloedgroep A komt 42% voor,

Bloedgroep B komt 8% voor,

Bloedgroep AB komt 3% voor.

Bloedtranfusie

Om te bepalen welk bloed iemand kan ontvangen moet je dus bepalen welke antistoffen iemand heeft/ maakt.

Bloedgroep A heeft AntiB en mag dus geen bloedcellen met antigeen B ontvangen. Dit is bloedgroep B en bloedgroep AB.

Bloedtransfusies

Er wordt gelet op:

• Antistoffen van de ontvanger
• Antigenen van der donor (gever)

Anti-A veroorzaakt problemen met antigeen A

Anti-B veroorzaakt problemen met antigeen B

10 interessante bloed weetjes

Weetje 1 - Je bloed kan 2,5 keer de aarde rond. In totaal zijn je bloedvaten zo’n 100.000 kilometer lang. Als je alle bloedvaten achter elkaar zou leggen, kun je meer dan twee rondjes om de wereld maken.

Weetje 2 - Je lichaam bestaat voor 7% uit bloed . Een mensenlichaam bestaat voor 7% uit bloed, Als je net geboren bent, heb je weinig bloed. Ongeveer een blikje cola. Een volwassen vrouw heeft gemiddeld 4,5 liter bloed in haar lichaam. Een volwassen man heeft iets meer bloed, zo'n 5,6 liter.

Weet je 3 - Bloed is niet altijd rood. Mensen hebben rood bloed, vanwege de rode bloedcellen. Maar wist je dat bloed ook andere kleuren kan hebben? Deze variaties zie je vooral in de dierenwereld. Zo hebben bepaalde krabben, garnalen, inktvissen en kreeften blauw bloed. Er is een hagedis met groen bloed, een worm met roze bloed en een vis met wit bloed.

10 interessante bloed weetjes

Weetje 4 - Je hart pompt duizenden liters bloed door je lichaam. Elke dag pompt je hart ongeveer 7.000 liter bloed door je lichaam. Dat staat gelijk aan 4 á 5 liter per minuut. Zo krijgen je spieren en organen de zuurstof en de voedingsstoffen die ze nodig hebben.

 

Weetje 5 - Bloed fungeert als een centrale verwarming. Bloed zorgt ervoor dat het in je hele lichaam zo’n 37 graden is. Krijg je het te warm? Dan zetten je bloedvaten uit. De bloedvaten die vlak bij je huid liggen kunnen zo warmte laten ontsnappen. Krijg je het koud? Dan gaat er minder bloed naar je huid, zodat je lichaam warmer blijft.

10 interessante bloed weetjes

Weetje 6 - Sanquin doet elke dag onderzoek naar bloed

Bij Sanquin werken 15 hoogleraren, 80 promovendi en 80 gepromoveerde onderzoekers. Samen publiceren zij ongeveer tweehonderd wetenschappelijke artikelen per jaar. Hoe meer we over bloed weten, hoe beter we mensen kunnen helpen.

Weetje 7 - De meest voorkomende bloedgroep is 0-positief

O-positief is de bloedgroep die het meeste voorkomt.. Van de 100 Nederlanders, hebben 39 deze bloedgroep.

10 interessante bloed weetjes

Weetje 8 - Sanquin ontvangt 736.593 bloeddonaties per jaar

Bloeddonors geven gemiddeld 1,4 keer per jaar bloed. Bloedplasmadonors doen dat gemiddeld 4,06 keer per jaar. Samen is dat goed voor 736.593 bloeddonaties, waarmee we honderdduizenden mensen helpen.

Weetje 9 - Jouw bloed kan mensenlevens redden

Elk jaar hebben zo’n 300.000 Nederlanders een bloedproduct of plasma-geneesmiddel nodig. Daarvoor zijn we volledig afhankelijk van het bloed van donoren. Als jij je aanmeldt als donor, kunnen we nog meer mensen helpen. Meer weten? Lees meer over bloed doneren.

Weetje 10 - Sanquin ontwikkelt kweekbloed

Bij Sanquin ontwikkelen we kweekbloed uit stamcellen. Hiermee willen we in de toekomst patiënten helpen met zeldzame bloedgroepen, voor wie passend donorbloed moeilijk te vinden is. Voorlopig is dit nog niet beschikbaar en zijn we afhankelijk van bloeddonaties.

Welke bloedgroepen zijn er?

Van welke bloedgroepen kan iemand met AB ontvangen?

1. Alleen AB
2. AB, A en B
3. AB en 0
4. Alles

Bloedtransfusies

• Meestal eigen bloedgroep
• Noodgevallen > andere bloedgroep

Welke bloedgroepen kun je veilig mengen?

Van welke bloedgroepen kan iemand met A ontvangen?

1. Alleen A
2. A en B
3. A, AB en 0
4. A en 0

Van welke bloedgroepen kan iemand met 0 ontvangen?

1. Alleen 0
2. 0, A en B
3. AB en 0
4. Alles

Vrijdag 20 mei

• 08.45 uur verzamelen bij de Naaldwijkstraat 45, LAB opleidingen. ROCvA
• Lange haren in een staart
• lange broek met sokken (enkels bedekt) en dichte schoenen. Dit i.v.m. veiligheid!!!

Programma:

• 9.00 uur Ontvangst op Naaldwijkstraat 45 en welkom; aansluitend labjassen en veiligheidsbrillen uitdelen.
• 9.15 uur Start practicum in 5 groepjes, begeleid door 5 studenten uit het 2e leerjaar.
•  We doen een bloedgroepbepaling in 4 monsters, en urine onderzoek m.b.v een stripje en kookproeven.
  
•  Onze studenten leggen van tevoren uit wat we doen, hoe we dat doen en waarom. Ook zullen ze iets over zichzelf vertellen en waarom zij gekozen hebben  voor deze opleiding.
• Tussen 11 en 11.30 uur zal iedereen klaar zijn en ronden we af en ruimen op. Er is dan ook nog ruimte voor vragen en gesprekjes waar nodig/wenselijk.

voorbeelden praktijkopdrachten