les 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

LES #1 

WAT GAAN WE DOEN?

Start nieuw hoofdstuk 

Intro opdracht gletsjer 

-pauze-

lezen 3.1 + uitleg 

online opdrachten

afsluiting 

H3: Van de bergen naar de zee

Welke endogene en exogene processen hebben de natuurlandschappen in Europa gevormd? 

§1 - Hoe dragen gletsjers bij aan de afbraak en opbouw van het landschap?

§2 - Hoe gedraagt een rivier zich in de boven, midden- en benedenloop? 

§3 - De kracht van zee en wind

§4 - Hoe verandert het landschap?  

DIT KAN JE AAN HET EINDE VAN DE LES

• Je kunt uitleggen waar gletsjers ontstaan.
• Je kunt uitleggen hoe gletsjerijs ontstaat en beweegt.
• Je kunt uitleggen hoe een gletsjer sediment meeneemt en ergens anders neerlegt.

       - vraag 2d sla je over 

INTRO OPDRACHT GLETSJER

Waar vind je gletsjers en waarom juist daar?

 

We kijken het filmpje op het bord (1 min).

Beantwoord daarna de vragen op je stencil en denk alvast vooruit over de toekomst van de gletsjer.

KLASSIKAAL LEZEN 3.1

Hoe werkt een gletsjer?

• Beweegt van hoog in de bergen naar beneden .
  Grote hoeveelheid ijs en sneeuw -> schuift naar beneden richting het dal -> ijs smelt door hogere temperatuur -> ontstaan rivier
• Op weg naar beneden: 
  - gletsjer neemt materiaal mee (stenen, rotsblokken, puin, grind, zand en klei)
  - schuurt een breed en diep dal uit 

V-dal

U-dal

Als een gletsjer smelt, wat blijft er achter?

Toekomst van gletsjers

• Gletsjers zijn ontstaan in de berggebieden tijdens ijstijden
  
  
• Lage temperatuur -> blijft veel sneeuw liggen -> gletsjers vullen de dalen.
  
  
  
• Hogere temperatuur -> het sneeuw smelt   -> U- dal is zichtbaar

Toekomst van gletsjers 

Laatste 3 miljoen jaar: 

- koude periode -> gletsjers           groeien

- warme periode -> gletsjers         krimpen (smelten)

Toekomst van gletsjers 

Door klimaatverandering verdwijnen gletsjers uit de Alpen:

• meer ijs smelt in het dal 
• minder sneeuw blijft er hoog in de bergen liggen

ZELFSTANDIG WERKEN

Maken opdracht 3 t/m 5 van 3.1 (dit is ook je huiswerk)

zelfstandig werken = helemaal stil 

klaar? = iets voor jezelf doen

AFSLUITING

We luisteren naar graaf Geo en beantwoorden daarna 4 vragen om de les af te sluiten 

IJskoud, met een frisse beat. Machtig krachtige rivieren van ijs!

Welk van de onderstaande begrippen heeft niets te maken met een gletsjer:

1. Eeuwige sneeuw
2. Morenen
3. U-dal
4. V-dal

Wat voor materiaal vervoert een gletsjer:

1. Steen, grind en zand
2. Steen, zand en klei
3. Klei, grind en zand
4. IJs

bekijk de afbeelding
Wat is het juiste antwoord?

1. A is een gletsjer dal en B is een rivierdal
2. A is een rivierdal en B is een gletsjerdal
3. A is een rivierdal en B is een fjord
4. A en B zijn beide rivierdalen

Een gletsjer onstaat 

Sneeuw die het hele jaar blijft liggen

Een gletsjer beweegt 

Hoog in de bergen

Eeuwige sneeuw

Naar beneden

EINDEEEEEE

tot volgende week!