3 HV_7.3_Ioniserende straling

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

§2.2 Het atoom

§7.3 Ioniserende straling

Lesplanning:

1. Uitleg Ioniserende straling
2. Stabiel of instabiel
3. Drie soorten verval

Lesdoelen

Aan het einde van de les...

• weet je welke deeltjes er vrijkomen bij de verschillende soorten radioactief verval. 
• Wat ioniserende straling is
• Wat halfwaarde tijd is en hoe je er mee kunt rekenen

Het atoom
protonen, neutronen en elektronen

Stabiel - Instabiel

Koolstof-12 (        )                                 Koolstof-14(         )

Radioactiviteit

Radio = Zenden  --> dus  'Actiefzenden'
Sommige stoffen geven spontaan (zelf) ioniserende straling af.

• De kern is dan instabiel, er zijn teveel of te weinig neutronen.

• Ioniserende straling is straling die atomen kapot kan maken.
• Stoffen die ioniserende straling uitzenden noemen we radioactief.

Rutherford

In 1898 ontdekte hij dat radioactieve bronnen soms 3 soorten straling hadden. Hij noemde ze alfa, beta en gamma -straling.

Hiernaast zie je duidelijk verschill. Kun je dat verklaren?

Instabiele atomen

Doordringend vermogen

Ioniserende straling

Uv-straling

Röngenstraling

Gammastraling

Alfa-verval

bèta-verval

gamma verval

                       Experiment halveringstijd

      1.   Kiep het bakje met M&M's voorzichtig om.

      2.  Selecteer alle M&M's met de M naar boven en
           leg deze apart. Doe de overige M&M's terug in

           het bakje.

      3.  Herhaal stap 1 en 2 een aantal keer. 

De halveringstijd

Wat is de halveringstijd van deze stof?

1. 10 jaar
2. 14 jaar
3. 20 jaar
4. 27 jaar

Welke stof heeft de grootste halveringstijd?

1. A
2. B
3. C
4. D

De halveringstijd van instabiel Jodium is 8 dagen. Hoeveel procent is er na 16 dagen nog over?

1. 50%
2. 30%
3. 25%
4. 0%

Nikkel heeft een halveringstijd van 85 jaar. Stel dat je 1,6 gram nikkel hebt.
Hoe lang duurt het voordat je 0,2 gram nikkel-63 hebt?

1. 85 jaar
2. 255 jaar
3. 425 jaar
4. 510 jaar

Een onstabiele stof heeft een halveringstijd van 3,0 uur.
Je hebt aan het begin 200 onstabiele kernen van die stof. Hoeveel kernen kunnen er na 6,0 uur nog onstabiel zijn?

1. 200
2. 100
3. 50
4. 10

2,0 gram thorium vervalt gedurende 72 dagen, waarna er nog maar 0,25 gram thorium over is.
Hoe groot is de halveringstijd van thorium?

1. 9 dagen
2. 12 dagen
3. 24 dagen
4. 36 dagen