H1a Nederlands redekundig ontleden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Redekundigkundig ontleden 

Lesdoel

• Aan het einde van deze les hebben jullie geoefend met het ontleden van de zindelen.                                                                                    
• Aan het einde van deze les kunnen jullie de persoonsvorm, het onderwerp en het werkwoordelijk gezegde in een zin vinden. Ook kan je een zin in zinsdelen verdelen. 

Planning

• quiz om te kijken hoever je staat. 
• Werken  

Wat is redekundig ontleden ?

1. ontleden
2. ontleden van de zinsdelen
3. ontleden van de woordsoorten
4. iets met grammatica

Wat is stap 1 van het redekundig ontleden?

1. persoonsvorm zoeken
2. onderwerp zoeken
3. strepen zetten
4. werkwoordelijk gezegde zoeken

Hoe vind je de persoonsvorm?

1. een werkwoord zoeken
2. het getal veranderen (meervoud - enkelvoud)
3. de zin van tijd veranderen (verleden tijd - tegenwoordige tijd)
4. geen idee

Getal-proef: zin veranderen van enkelvoud naar meervoud of van meevoud naar enkelvoud. 

V

Tijd-proef: zin van tijd veranderen. Tegenwoordige tijd wordt verleden tijd en andersom.

Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm.

Wat is stap 2?

1. onderwerp benoemen
2. werkwoordelijk gezegde benoemen
3. lijdensvoorwerp benoemen
4. zinsdeelstrepen zetten

Hoe zet je de zindeelstrepen?

Wat is stap 3 en hoe vind je het?

Uitleg zin in zinsdelen verdelen 

De zinsdeelstrepen zet je door telkens een woord en/of zinsdeel voor de persoonsvorm te plaatsen. Is de zin dan nog steeds een goed lopende zin, dan is dat deel een zindeel en zet je er een streep achter.

Let op: de persoonsvorm is een zinsdeel en staat onderstreept en tussen strepen.

wat is stap 4?

1. wie of wat + PV ...?
2. meewerkendvoorwerp benoemen
3. onderwerp benoemen
4. bijwoordelijke bepaling benoemen

Stappenplan

werkw. gezegde

onderwerp

persoonsvorm

zinsdelen

lijdend voorwerp

Wat is stap 5?

1. bijwoordelijke bepaling benoemen
2. meewerkendvoorwerp benoemen
3. lijdensvoorwerp benoemen
4. onderwerp benoemen

Je hebt geleerd dat je elk stukje dat je benoemd hebt nodig hebt om het volgende stukje te kunnen benoemen. Je weet nu dus wat de pv is, welke zinsdelen er zijn, wat het WWG is en wat het onderwerp is (wie of wat + PV (of WWG). 

Vraag: hoe vind je nu het lijdend voorwerp?

Je hebt geleerd dat je elk stukje dat je benoemd hebt nodig hebt om het volgende stukje te kunnen benoemen. Je weet nu dus wat de pv is, welke zinsdelen er zijn, wat het WWG is en wat het onderwerp is (wie of wat + PV (of WWG) en het lV (wie of wat + PV (of WWG) + O ). 

Vraag: wat is stap 6 en hoe vind je die?

Vraag: hoe vind je nu het lijdend voorwerp?

Wat is stap 7?

1. onderwerp
2. lijdendvoorwerp
3. bijwoordelijke bepaling
4. meewerkend voorwerp

In de vorige periode hebben jullie geleerd dat een bijwoord een soort prullenbak is van woorden die nog niet benoemd zijn en over zijn en dat het vaak een plek of een tijd is.

Vraag: wat denk je dat de bijwoordelijke bepaling dan is?

Hulpwerkwoorden en zelfstandige werkwoorden 

Ik zou zelf veel meer voor kinderen in nood willen kunnen doen.

1. Deze zin heeft 1 hulpwerkwoord.
2. Deze zin heeft 2 hulpwerkwoorden.
3. Deze zin heeft 3 hulpwerkwoorden.
4. Deze zin heeft 4 hulpwerkwoorden.

Er kunnen meerdere hulpwerkwoorden in een zin staan.

1. Waar
2. Niet waar

Lopen, nakijken, gapen, skateboarden en invullen zijn voorbeelden van

1. Bijvoeglijk naamwoorden
2. voorzetsels
3. zelfstandige naamwoorden
4. werkwoorden

Sleep de zinsdelen naar de juiste plek. Let op... soms staan er twee zinsdelen in één vak.

wwg

ond

overig

De tuinman

snoeit

de appelboom.

Sleep de zinsdelen naar de juiste plek. Let op... soms staan er twee zinsdelen in één vak.

wwg

ond

overig

De oude hond

woonde

al jaren

in het asiel.

Sleep de zinsdelen naar de juiste plek. Let op... soms staan er twee zinsdelen in één vak.

wwg

ond

overig

Maureen

belt

haar beste vriendin.

Benoem de zinsdelen

PV =

Gz = 

OW = 

LV = 

Heeft

Karel Appel

dat schilderij

gemaakt?

Vervolg instructie

Hieronder vind je de video's met uitleg over alle stappen van het ontleden van de zinsdelen.

Belangrijk om goed de zinsdelen te kunnen ontleden:

1.  Je moet het stappenplan uit je hoofd kunnen opnoemen
2. Het strepen zetten moet je goed oefenen en kunnen toepassen
3. verder is het een kwestie van oefenen en oefenen 

Als je de stappen niet kent, dan lukt het ontleden niet EN als je de zindeelstrepen niet kunt zetten, dan benoem je de verkeerde zindelen.

Heb je het lesdoel van het oefenen met het ontleden van de zinsdelen behaald?

Noem de stappen van het ontleden: 

Stap 1 t/m stap 5 (kijken hoever je komt) 

Deze stappen heb ik onder de knie!