Thema 7: Duurzaam leven

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Thema 7: Duurzaam leven

Paragraaf 2: Voedselproductie

- Je kunt manieren noemen om een grotere productie van voedsel te verkrijgen

-Je kunt beschrijven hoe veredeling en DNA-technieken worden gebruikt om de voedselproductie te verhogen 

Landbouw 

Akkerbouw

Tuinbouw

Veeteelt 

Monocultuur 

1 soort gewas op een akker

- Makkelijker te bewerken en oogsten

-Hogere voedselopbrengst voor lagere prijzen

-Verhoogd risico op plagen en ziekten

-Meer bestrijdingsmiddelen

-Verminderde biodiversiteit

Bemesting 

Het toevoegen van mineralen aan de bodem  door middel van mest of kunstmest 

Overbemesting zorgt voor teveel uitspoelen in het grondwater en sloot 

Kunstmest dood bodemorganismen

Bodembewerking

Ploegen en eggen om meer lucht in de grond te krijgen voor verbeterde opname van mineralen en water

Niet-kerende grondbewerking om het bodemleven niet te verstoren 

Veredeling 

Selectie van planten met een gunstige eigenschap 

De gunstige planten kruisen om een combinatie van gunstige eigenschappen in de nieuwe plant te krijgen

Genetische modificatie

Gen van organisme 1 wordt in DNA van organisme 2 geplaatst 

Hiervoor heb je een vergunning nodig

Etiketten moeten genetische modificatie laten zien 

Veeteelt 

Veel dieren op weinig grond

Hoge opbrengst per m2 

Mestoverschot

Uitstoot schadelijke stoffen

Nadelig voor klimaat

Nadelig voor dierenwelzijn 

Kunstmatige inseminatie 

Huiswerk 

Vrijdag laten checken paragraaf 2, 3 en 6 

Toets hoofdstuk 6 en hoofdstuk 7 

Paragraaf 3 

- Je kunt de kenmerken van bestrijdingsmiddelen en biologische bestrijding noemen 

-Je kunt vormen van landbouw beschrijven waarbij minder stoffen aan het milieu worden onttrokken of toegevoegd 

Gangbare landbouw

- Intensieve veehouderij

- Monocultuur

- Zo groot mogelijke opbrengst 

- Verhoogde kans op ziekten en plagen

- Uitputting van de grond 

Bestrijdingsmiddelen

- Pesticiden: doden van insecten (niet-selectief)

- Selectieve bestrijdingsmiddelen 

- Bioacculmulatie: Ophoping van giffen in de voedselketen

- Resistentie

Vruchtwisseling

- Wisselen van teelt op grond

- Voorkoming van uitputting 

Biologische landbouw

- Milieu en dierenwelzijn centraal

-Geen chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest

- Gebruik biologische bestrijdingsmiddelen 

-Minder opbrengst per m2

Kringlooplandbouw

- Alle grondstoffen en eindproducten worden hergebruikt in een kringloop

- Weinig afval en uitstoot van gassen

- Verbinding akkerbouw en veeteelt 

Precisielandbouw 

- Gebruik van speciale meetapparatuur

- Voorkomen van onnodige mest of watergebruik 

- Voorkomen van onnodige bestrijdingsmiddelen 

Verticale landbouw

- Gewassen in lagen telen in een gebouw met speciale verlichting

- Minder kosten, minder vervuilende stoffen en het bespaart water 

Water 

- Je kunt omschrijven wat vermesting is en oorzaken en gevolgen van vermesting noemen

-Je kunt een aantal vormen van watervervuiling nomen en je weet hoe rioolwater wordt gezuiverd 

Zelfreinigend vermogen 

- Oppervlakte water

- Grondwater

- Reducenten breken afvalresten en dode organismen af tot  stoffen die door planten kunnen worden opgenomen 

Vermesting

- Kunstmest brengt nitraat en fosfaat in de grond

- Opname van mineralen in het water heet vermesting 

- Waterbloei: Snelle groei bepaalde planten zoals alg en kroos

- Zelfreinigend vermogen van water is onvoldoende

Chemische afvalstoffen

- Uitplassen van medicijnen

- Chemisch afval door gootsteen

- Landbouw en industrie 

- Giftig voor organismen

- Bio-accumulatie: ophoping gifstoffen in de keten 

Plastic soep 

- Plastic afval dat in het water drijft

- Opeten van plastic zorgt dat het in de voedselketen terecht komt

- The ocean clean up 

Ziekteverwekkers

- Arme landen geen schoondrinkwater

- Nederland schoon drinkwater door waterleidingensbedrijven