Intercultureel vakmanschap

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Intercultureel vakmanschap

Wat is cultuur?

Cultuur is..

Het geheel van waarden en normen dat mensen aan elkaar overdragen.
Aangeleerd door alles wat je meemaakt.

• Het land waar je bent opgegroeid / de buurt of stad waar je vandaan komt
• De opleiding die je hebt gedaan
• Opvoeding
• Religie
• Vrienden
• ....

Referentiekader

De wijze waarop jij de wereld om je heen waarneemt en hoe je daar betekenis aan geeft

vier lagen van diversiteit

Communicatie in verschillende culturen

3 Stappenmethode (Pinto)

1. Het leren kennen van de eigen cultuurgebonden waarden en normen.
Welke regels zijn van invloed op het eigen denken, handelen en communiceren?

2.Het leren kennen van de cultuurgebonden normen en waarden van de ander.

3. Het leren omgaan met de verschillen

Wat zou jij doen?

Je viert sinterklaas avond met de groep jongeren met een matig verstandelijke beperking. 

Er is lekkers en 2 pieten komen cadeautjes brengen.

Het is een gezellige avond, er wordt veel gezongen en gelachen. Ook Johan, een van de cliënten geniet met volle teugen. 

Als zijn moeder onverwacht op bezoek komt is ze erg boos.
“wij Jehova’s vieren dit soort heidense feesten niet en dat had jij moeten weten. Kom Johan, naar je kamer”

Johan gaat huilend mee naar boven….

Wat zou jij doen?

Meneer Loukili, oorspronkelijk van Afghaanse afkomst, is terminaal ziek en zal waarschijnlijk in korte tijd overlijden. 

Zijn familie is vaak en met veel personen bij hem aanwezig. 

Ze verlaten zijn kamer alleen tijdens de zorgmomenten. 

Als je met een collega binnenkomt om meneer te verzorgen heeft zijn familie zijn bed dwars door de kamer gezet. Je kunt er bijna niet meer bij.

Hij wilde graag zijn bed richting Mekka, zegt zijn zoon.

Welke cultuurverschillen zijn er tussen westerse en niet-westerse culturen?

Cultuurverschil

Westers = Oke, prima

Niet-westers = beledigend

Cultuurverschil

Westers = Oke, prima

Niet-westers = beledigend

Nu zelfs racistisch!

White power

Cultuurverschillen

                                    Maslow (ik)                  Pinto(wij)

G - cultuur grofmazig                             F-cultuur fijnmazig

• Voorkomen van: schuld

• Nastreven van: zelfwaardering en persoonlijk geluk, integriteit

• Persoonlijk succes: persoonlijke prestaties verhogen, innerlijke rijkdom

• Opvoeding: angst voor schuld, veel discussie en uitleg, aanmoedigen van zelfstandigheid

• Communicatie: direct communicatie, oog in oog, directe confrontatie, feiten belangrijker dan aanzien

• Voorkomen van: gezichtsverlies, schaamte
• Nastreven van: eer, respect
• Groepseer familie, eervol gedrag verhoogt aanzien, vrouw zwakke schakel
• Opvoeding: angst voor schaamte lijfstraffen, belonen van respect
• Communicatie; indirect, openlijke confrontaties vermijden, eer belangrijker dan feiten

G-cultuur                                       F-cultuur

noem een positief punt van het hebben van diverse culturen

noem een minder positief punt van het hebben van diverse culturen

Intercultureel vakmanschap:

Aandacht voor de diversiteit van mensen en culturen

! Verdiep je in de achtergrond van clienten!

Interculturele sensitiviteit

Een nieuwsgierige, open houding, het tonen van respect voor andere culturen en het vermogen om vergelijkend en grensoverschrijdend te denken

zorgopvatting Nederlandse zorgverleners en families

volgens de WGBO:

• de patiënt zo goed mogelijk informeren
• primair gesprek met de patiënt
• niet over de patiënt spreken zonder toestemming
• duidelijk en eerlijk over prognose
• bespreken van sterven
• besluitvorming primair door de patiënt

Niet Westerse communicatie en besluitvorming

• familie is gesprekspartner
• collectieve besluitvorming
• ernstige ziekte niet met de patiënt bespreken 

palliatieve zorg en cultuur in Nederland

• gericht op goed doodgaan
• sterven bespreken
• geen zinloze handelingen
• euthanasie en sedatie bespreken
• maximale pijnbestrijding 

Niet Westerse palliatieve zorg en cultuur

• gericht op zo lang mogelijk leven
• religie
• maximaal handelen tot de dood
• voeding niet staken
• alternatieve behandelingen: voeding/kruiden/ smeersels
• geen euthanasie of sedatie
• paracetamol = niet serieus genomen worden