Wat is LessonUp
Zoeken
Kanalen
Inloggen
Registreren
‹
Terug naar zoeken
§4.1 Leven op het platteland
§4.1 Leven op het platteland
1 / 28
volgende
Slide 1:
Tekstslide
Geschiedenis
Middelbare school
havo
Leerjaar 1
In deze les zitten
28 slides
, met
interactieve quizzen
,
tekstslides
en
2 videos
.
Lesduur is:
60 min
Start les
Bewaar
Deel
Printen
Onderdelen in deze les
§4.1 Leven op het platteland
Slide 1 - Tekstslide
Huiswerk
Schrijf op in je agenda
Maken opdracht 4 t/m 12 van §4.1
Slide 2 - Tekstslide
Leerdoelen
Je kunt uitleggen:
- Hoe de
economie
van West-Europa in de
vroege middeleeuwen
verandert en
waarom
deze zo verandert
- Hoe een middeleeuws
domein
eruitziet
- Hoe het
hofstelsel
werkt en welke plaats
horigen
in dat stelsel hebben
Slide 3 - Tekstslide
Filmpje
Een boer in de middeleeuwen
Slide 4 - Tekstslide
Slide 5 - Video
Eerst de naam:
De Middeleeuwen
De tijd na het Romeinse Rijk (Oudheid) en vóór de Nieuwe Tijd.
Het ligt in het midden van die twee perioden:
tussenperiode
Ongeveer tussen 500 en 1500
Vroege Middeleeuwen
: 500-1000
Late Middeleeuwen
: 1000-1500
Slide 6 - Tekstslide
Sleep alle voorwerpen die met dit tijdvak te maken hebben naar het tijdvak-pictogram.
Slide 7 - Sleepvraag
Hoe heet dit tijdvak?
A
Tijd van Ridders en Monniken
B
Tijd van Monniken en Ridders
C
Tijd van Ridders en Kerken
D
Tijd van Kerken en Ridders
Slide 8 - Quizvraag
Over welke tijd gaat
dit tijdvak?
A
100-600
B
600-1000
C
600-1200
D
500-1000
Slide 9 - Quizvraag
Tijd van Grieken en Romeinen
(500 v. Chr. - 500 n. Chr.)
Tijd van Monniken en Ridders
(500-1000)
(Vroege Middeleeuwen)
Tijd van Steden en Staten
(1000-1500)
(Late Middeleeuwen)
1492: Columbus 'ontdekt' Amerika
(Einde van de Middeleeuwen)
⚓️
476: Val van het West-Romeinse Rijk
(Begin van de Middeleeuwen)
🔥
Tijd van Ontdekkers en Hervormers
(1500-1600)
Tijd van Regenten en Vorsten
(1600-1700)
Tijd van Pruiken en Revoluties
(1700-1800)
Slide 10 - Tekstslide
Onrustige tijden
in Europa
500-800
Na de val van het West-Romeinse Rijk zijn er veel
oorlogen
Reizen is
gevaarlijk
en de meeste mensen leven in
dorpjes
Grote steden
, zoals Rome, zijn er niet (meer)
Slide 11 - Tekstslide
Agrarische samenleving
Na de val van het Romeinse Rijk wordt
reizen
erg gevaarlijk
Veel mensen durven hierdoor niet meer te
handelen
Veel
stedelingen
moeten voor zichzelf gaan zorgen als
boer
Zo ontstaat een
agrarische samenleving
Een samenleving waarin bijna iedereen een boer is en er vrijwel geen steden zijn
Slide 12 - Tekstslide
Aan de slag
wat
Maak
opdracht 1 & 2
van §4.1 (intro)
Hoe
Gebruik
bron 1
van §4.1 en
bron 2
van §3.2
Doel
Je weet hoe in West-Europa een
agrarische samenleving
ontstaat
Hulp
Werk
samen
in je groepje/tweetal
Tijd
5 minuten
Klaar?
Zoek alvast op wat een
horige
is
timer
5:00
Slide 13 - Tekstslide
Aan de slag
Kijk naar bron 1 en 2
Maak onderstaande opdrachten
Vergelijk de bronnen. Noteer twee overeenkomsten en twee verschillen.
1
Welke periode was de meest vreedzame: de tijd van de Romeinen of de vroege middeleeuwen? Gebruik bij je antwoord aanwijzingen uit beide bronnen.
2
Bron 1
Landgoed van een rijke Romein, ergens op het platteland van Italië.
Bron 2
Deze tekening laat zien hoe bijna alle mensen tussen 500 en 1000 n.C. in West-Europa leefden: als boeren in kleine dorpjes op het platteland.
Slide 14 - Tekstslide
Het Domein
In de middeleeuwen is bijna iedereen een
boer
Boeren
werken
op het land, maar dat is vaak niet van hen
Dit is vaak van een
rijke heer
of van een
klooster
Dit gebied van de
domeinheer
wordt het
domein
genoemd
Slide 15 - Tekstslide
De horige
De boeren op het domein zijn geen
slaven
, maar ook niet
vrij
De minst vrije boeren zijn
lijfeigenen
, knechten van de heer
Ook zijn er
halfvrije
boeren, die noemen we
horigen
Die hebben een
eigen boerderij
, maar geen eigen land
Komt van het oude woord "ghehorich" wat
gehoorzamen
betekent. Horigen waren dus gehoorzaam (aan de heer)
Slide 16 - Tekstslide
Waarom horige worden?
De boeren
kiezen
er vaak voor om horige te worden
Dit doen ze omdat het een
onveilige
en
arme tijd
is
De heer
kan de boeren
beschermen
In ruil daarvoor doen ze
klusjes
voor de heer:
herendiensten
Hij heeft wapens en een burcht (kasteel)
Slide 17 - Tekstslide
Wat is geen reden om horige te worden?
A
Veel mensen hebben geen eigen land
B
Veel criminelen vluchten van de heer
C
Veel mensen lijden honger
D
Veel mensen zijn onveilig
Slide 18 - Quizvraag
Het hofstelsel
Het domein wordt soms ook wel het
hof
genoemd
De horigen
werken
dus op het hof van de heer
In ruil daarvoor geeft de heer
bescherming
op het hof
Deze afspraak noemen we het
hofstelsel
Alles draait om de
hoeve
(boerdrij) van de heer, ook wel hof genoemd
Slide 19 - Tekstslide
Hofstelsel
Boeren
Slide 20 - Tekstslide
Hofstelsel
Honger
Armoede
Onveilig
Boeren
Slide 21 - Tekstslide
Hofstelsel
Honger
Armoede
Onveilig
Rijke boer
(de heer)
Boeren
Slide 22 - Tekstslide
Hofstelsel
Honger
Armoede
Onveilig
Rijke boer
(de heer)
De heer geeft
Bescherming
Landbouwgrond
Boeren
Slide 23 - Tekstslide
Hofstelsel
Honger
Armoede
Onveilig
Rijke boer
(de heer)
De heer geeft
Bescherming
Landbouwgrond
In ruil geeft de boer:
Deel van oogst
Herendiensten
Horigen
Slide 24 - Tekstslide
De edelen
Eignaars van de grond, bestuurden het land, zorgden voor rechtspraak en voerden oorlog
Huis van de heer
Vaak niet meer dan een iets groter houten huis met een muur. Hierkonden de boeren schuilen bij een aanval.
Ophaalbrug
Kan gesloten worden bij een aanval
Gracht
Extra verdediging tijdens een aanval
Simpele huizen
Binnen de muren voor de belangrijkste mensen
Boomgaard
Ook binnen de muren werd voedsel verbouwd. Alle opbrengst hier was voor de heer
Boer buiten de muur
Er waren twee soorten boeren:
Vrije boeren
: bezaten hun eigen grond
Horigen
:
hadden geen bezit en moesten werken voor de heer
Herendiensten
Horigen werden door de heer beschermd en gevoed, maar daar wilde de heer wel iets voor terug
De heer kon vragen om
herendiensten
graan malen
druiven persen
vechten voor de heer
graan betalen
wegen onderhouden
gracht graven
Akker
Ook buiten de muren werd op het land gewerkt. Dit werd gedaan door de horigen.
Weiland
Buiten de muren lagen weilanden voor de dieren
Slide 25 - Tekstslide
Filmpje
Horigen
Slide 26 - Tekstslide
Slide 27 - Video
Resumé
Pak je schrift
Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben
Wie
,
Wat
,
Waarom
,
Wanneer
timer
2:00
Slide 28 - Tekstslide
Meer lessen zoals deze
§4.1 Leven op het platteland
Januari 2024
- Les met
29 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo
Leerjaar 1
§4.1 Leven op het platteland
Februari 2024
- Les met
24 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo
Leerjaar 1
§4.1 Leven op het platteland (BHA1G)
Januari 2024
- Les met
40 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo
Leerjaar 1
§4.1 Leven op het platteland
Januari 2024
- Les met
41 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo
Leerjaar 1
4.1 Leven op het platteland
Maart 2024
- Les met
24 slides
Geschiedenis
Middelbare school
havo
Leerjaar 1
Ridders en Boeren
Mei 2019
- Les met
15 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo, mavo, havo, vwo
Leerjaar 1
Geschiedenisleraar.nl
Ridders en Boeren
Maart 2017
- Les met
15 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo, mavo, havo, vwo
Leerjaar 1
Geschiedenisleraar.nl
Ridders en Boeren
Maart 2019
- Les met
15 slides
door
Geschiedenisleraar.nl
Geschiedenis
Middelbare school
vmbo, mavo, havo, vwo
Leerjaar 1
Geschiedenisleraar.nl