Les 2 theorie 5h - Romantiek

• Tekenen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Romantiek

1800-1840

Ben je een romanticus uit de 19de eeuw of niet? Doe de test! 

• Scan de QR code
• Vul alle vragen in
• Bekijk welk op percentage je eindigt

Wat zegt deze quiz nu over jou?

Minder dan 25%

De romantiek is niet aan jou besteed. Je bent nuchter en zakelijk. Sommigen vinden je soms te rationeel. We raden je dringend aan om naar alle Sissifilms te kijken.

Tussen de 25% en de 50%

Er is plaats voor romantiek in je leven, maar toch ben je niet iemand die met je hoofd in de wolken leeft.

Meer dan 50% en minder dan 70%

De romantiek is jouw ding. Veel mensen vinden je artistiek, creatief en gevoelig, maar nuchtere mensen ergeren zich soms aan jou.

70% of meer

Jij bent als romanticus duidelijk in de verkeerde eeuw geboren. Mensen vinden je vreemd, maar dat stoort je niet. Kunst is jouw roeping.

Wat weet je over de periode van de Romantiek?

De Romantiek

• Loopt parallel aan het Neoclassicisme
• Het is een reactie op het rationele van het Neoclassicisme -> tegenovergesteld (vanuit emotie)
• Escapisme: Vlucht uit het alledaagse
• Fantasie, sprookjes, geschiedenis, vluchten uit het alledaagse, gevoel, verbeelding, origineel zijn
• Ommezwaai in de kunstgeschiedenis 

Huiswerk bespreken!

Idealiseren

Clair-obscur 

Dynamisch 

Mythologisch

Het sublieme

Exotisme

Oriëntalisme

Begrippen

Idealiseren: Iets mooier voorstellen dan het in werkelijkheid is.

Clair-obscur: Een lichteffect met een groot contrast tussen uitgelichte onderdelen op de voorgrond en donkere schaduwplekken op de achtergrond.

Dynamisch: Als een kunstwerk kenmerken heeft die aan beweging doen denken.

Mythologisch: Wat met een klassiek verhaal over Griekse of Romeinse goden te maken heeft.

Het sublieme: verwijst naar het onbevattelijke van wat groots is, de grootsheid, het onmenselijke. 

Exotisme: het hebben van een voorkeur voor het vreemde en onbekende. Met name een hang naar onbekende oorden en exotische landen. 

Oriëntalisme: Vertekende Westerse opvatting van hoe “de Orient” of Oosterse landen zijn en hoe de cultuur is. 

Eugene Delacroix - Vrouwen van Algiers (1834)

Leg uit waarom dit schilderij typisch is voor de 

Romantische schilderkunst. 

Wat betekent exotisme 

(aan de hand van de afbeelding)

Eugene Delacroix - Vrouwen van Algiers (1834)

Leg uit waarom dit schilderij typisch is voor de 

Romantische schilderkunst. 

Het schilderij geeft een fantasie weer van een exotisch tafereel. Het is de kijk van een West Europeaan op een oriëntaals onderwerp. Het publiek in Europa kon zichzelf verliezen in dit verhaal en daarmee hun dagelijkse lezen ontvluchten.

Wat betekent exotisme 

(aan de hand van de afbeelding)

Exotisme is een voorkeur hebben voor het vreemde, bijvoorbeeld een exotisch en onbekend land. Hier wordt vaak een stereotype of aanname aan gekoppeld. In het schilderij zien we een Harem, maar Delacroix heeft maar eenmaal kort een harem gezien. Hij heeft dus vanuit zijn eigen perspectief deze scene geschilderd en verheerlijkt. 

Jean Baptiste Carpeaux - Ugolino en zijn zonen (1865-67)

Beschrijf drie aspecten van de voorstelling die dit werk 

zo dramatisch doen overkomen. 

De compositie is dynamisch. 

Leg uit waardoor dit werk zo dynamisch overkomt. 

Jean Baptiste Carpeaux - Ugolino en zijn zonen (1865-67)

Beschrijf drie aspecten van de voorstelling die dit werk 

zo dramatisch doen overkomen. 

Onderaan zie je overduidelijk het dode lichaam van een van de zonen

De lichamen kronkelen over en door elkaar heen, wat de crisis van het moment benadrukt.

De uitdrukking op het gezicht van Ugolino en hoe zijn handen en vingers in zijn mond zitten. 

Hoe de oudste zoon in het been van Ugolino knijpt waardoor de vingers in de huid drukken. 

Door de ketting aan zijn voeten herken je meteen dat het over gevangenen gaat.

De compositie is dynamisch. 

Leg uit waardoor dit werk zo dynamisch overkomt. 

De composite is als een pyramide of driehoek. Het beeldhouwwerk is rondom en vanuit alle hoeken interessant om naar te kijken. 

Archtitectuur

Bekijk de video en let goed op!

Romantische Architecten hebben 

een sterke hang naar het verleden. 

Naast kastelen zoals Neuschwanstein

worden veel gebouwen voor de opkomst

van de burgerij gebouwd zoals musea,

gemeentehuizen en stations. 

Het station van Groningen is grotendeels gebouwd in neogotische stijl. Benoem zo veel mogelijk elementen uit het gebouw die je doen denken aan een middeleeuws gotische kerk.

Het station van Groningen is eclectisch te noemen
Leg uit wat eclectisch of eclecticisme betekent.

Leg uit waarom het voor een architect uit de romantiek logisch is om voor neostijlen te kiezen.

De Parijse Salon

• DE Plek om werk tentoon te stellen en
  te kopen als een soort markt
• Bezoekers uit alle lagen van de bevolking
• De jury bepaalde (in dienst van de staat)
• Classicistisch van onderwerp en vorm
• Veel geweigerde kunstenaars
  -> Salon de Refusés

De geboorte van Venus - Alexandre Cabanel 1863

Francisco Goya- De derde mei (1814)

Welk schilderij werd goedgekeurd?

De geboorte van Venus

Francisco Goya- De derde mei

De geboorte van Venus - Alexandre Cabanel 1863

Francisco Goya- De derde mei (1814)

Waarom wel?

Waarom niet?

Thema's in de Romantiek

• Historische thema’s, vooral het eigen verleden of de middeleeuwen
• dramatische gebeurtenissen
• exotische onderwerpen
• natuur
• dromen
• sprookjes
• bovennatuurlijk
• een vlucht uit het alledaagse
• dood
• liefde en liefdesverdriet

Zwei Männer in Betrachtung des Mondes (1819-1820)

Caspar David Friedrich

Sneeuwstorm - stoomboot bij de mond van een haven - William Turner (1842)

Romantiek

Beeldaspecten

• licht / schaduw
• kleur / kleurcontrast
• ruimte / perspectief
• vorm
• structuur
• compositie

Beeldanalyse

• Wat zie je? (Letterlijk)
• Wat zie je? (Verhalend/associaties)
• Waar, wanneer en door wie?

Let op: er is geen eenheidsstijl. De thema's zijn leidend. 

Sneeuwstorm - stoomboot bij de mond van een haven - William Turner (1842)

Krijtrotsen op Rügen - Caspar David Friedrich (1818)

Geef twee aspecten van de voorstelling en twee aspecten van de vormgeving die dit schilderij typisch maken voor de romantiek

Denk aan:

• onderwerp en verhaal
• kleurgebruik en sfeer
• compositie
• sfeer
• manier van schilderen/gebruik van materiaal

Krijtrotsen op Rügen - Caspar David Friedrich (1818)

Antwoorden:

Voorstelling, twee van de volgende:

- De figuren ogen klein in vergelijking met de grootsheid van de natuur.

- Het lijkt alsof de figuren weggelopen zijn uit hun dagelijkse bezigheden, om de natuur in te gaan. Ze zijn ontsnapt aan hun gewone leven. 

- Er lijkt iets dramatisch te zijn gebeurd, de houding van de figuren benadrukt een dramatische gebeurtenis. 

Vormgeving, twee van de volgende:

- De dynamische compositie van de omgekeerde driehoek legt de nadruk op de drie figuren onderin beeld.

- De coulissewerking (of het repoussoir). De schaduwen op de voorgrond met de overhangende boom en de lichte krijtrotsen. Er ontstaat een groot licht-donker contrast, wat het werk dramatisch maakt. 

- Het atmosferisch perspectief, waardoor de zee en de lucht in elkaar over te lijken gaan. Het landschap lijkt hierdoor in het oneindige door te gaan.