Schaalrekenen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Schaalrekenen

Leerdoel:

Aan het eind van deze les weet je 

• Wat het verschil tussen absolute en relatieve afstand is
• Wat schaal is.
• Wat grootschalige en kleinschalige kaarten zijn en wat de kenmerken zijn.
• Hoe je moet schaalrekenen en welke stappen je daarvoor moet zetten.

Relatieve afstand

Relatieve afstand = de afstand die je meet in reistijd.

De relatieve afstand kan altijd veranderen. 

Vraag: Waardoor kan de relatieve afstand veranderen?

 

Absolute afstand

Absolute afstand = de afstand die je meet langs een rechte lijn hemelsbreed.

De absolute afstand veranderd nooit!

Schaal en schaalrekenen

Een kaart is een verkleinde weergave van een gebied. De mate van verkleining geef je weer met de schaal. Dit kan op meerdere manieren:

> Schaalstokje

> Schaalgetal Bijvoorbeeld 1: 250.000. Hierbij is 250.000 het schaalgetal

Schaalrekenen

Vaak wordt de afstand in kilometers tussen 2 plaatsen gevraagd

De schaal staat in cm (bijv. 1: 100.000)

Om de schaal om te zetten naar km haal je 5 nullen van het schaalgetal af. kijk ook naar de volgende slide.

1 cm is dus 1 km

Hoeveel cm is een km

1 km = 100.000 cm

Benodigdheden:

De Grote Bosatlas

Liniaal of geo driehoek

Rekenmachine

Stappen van schaalrekenen: Deze zijn iets anders dan in het filmpje!

1. Zoek de gegeven plaatsen op de kaart. Achterin de atlas staat het namenregister, daar kan je alle plaatsen makkelijk vinden. 

2. Meet de afstand tussen de twee plaatsen met je liniaal

3. Zoek het schaalgetal op de kaart. 

4. Streep bij het schaalgetal (in gedachten) 5 nullen weg. Je weet nu de afstand in kilometer. (Let op: dit kan dus ook bijvoorbeeld 0,4 km zijn, dat is 400 meter.)

5. Vermenigvuldig je gemeten afstand met het schaalgetal. De uitkomst is de afstand tussen de 2 plaatsen in km.

Nu zelf oefenen:

De opdracht: Bereken de afstand tussen de plaatsen. Schrijf op in je aantekeningenschrift

Opdr 1: Den Haag - Groningen          _______ cm. 

Schaal = 1: ____________          1 cm  = _______ km. 

                                                 Afstand =    _________________ km

                                                    

Volg nu de stappen voor deze 2 afstanden:               

Opdr 2: Parijs - Madrid

Opdr 3: New York - Rio de Janeiro

Vermenigvuldigen!

De antwoorden

Opdracht 1: Den Haag-Groningen

16.4 cm gemeten. Schaal is 1: 1.200.000 > 1 cm = 12 km. 16.4 x 12 = 196.8 km

Opdracht 2 :Parijs-Madrid

 7 cm gemeten. schaal is 1: 15.000.000 > 1cm = 150 km. 7 x 150= 1050 km

Opdracht 3: New York-Rio de Janeiro

13,6 cm gemeten. schaal is 1: 60.000.000 > 1cm = 600 km. 13,6 x 600 = 8160 km

Wat staat er altijd op een kaart!

1. De titel van de kaart

2. Een noordpijl of windroos (?)

3. De schaal als schaalgetal of schaalstokje

4. De legenda (uitleg van de symbolen)

Legenda uitgebreid of simpel

Opdracht route van huis naar school

Kijk eerst op Google Maps voor de afstand en wat je onderweg tegenkomt: weiland of huizenblokken, winkels, speeltuintje, park, 

een kerk, een grote weg, een spoorlijn? Verzin hiervoor symbolen of kleuren. 

• Maak bij je kaart een legenda = uitleg van kleuren en symbolen.
• Kies een schaal zodat de hele route op je A4 kaart past. 
• Vermeld het schaalgetal en op de achterkant je naam/namen. 
• Denk ook aan de titel en aan een windroos!

Huiswerk

1. Je controleert of je alle aantekeningen, samenvattingen en opdrachten van H1 compleet hebt.

Toetsstof kwintaal 1:

H1 § 2, 3, 4, 8 en 9. Deze 'toets' telt 1x mee. 

2. Maak de kaart af: route van huis naar school.

Gebruik: schaal, een legenda met uitleg van symbolen en kleur, een titel en een windroos!