Thema 5 Planten B5 Reageren op de omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Zijn planten intelligent?

Planten...

ruiken, horen

zien, proeven

detecteren electromagnetische velden, vochtigheid,

zwaartekracht

15 (!) zintuigen

Leerdoelen en begrippen B5

Uitleggen hoe planten met behulp van signaalstoffen op interne en externe signalen reageren 

Begrippen: signaalstoffen, auxine, fototropie, geotropie, ethyleen, mechanische afweer, chemische afweer, indirecte afweer

Plantenhormonen

• Auxine

       - Fototropie

       - Geotropie 

• Ethyleen

0

Fototropie

• Auxine bevordert de celstrekking in de stengeltop
• Licht vermindert aanmaak auxine
• Auxineconcentratie lager aan belichte zijde
• Belichte zijde groeit langzamer
• Stengeltop groeit richting licht

Opdracht afb 49

Wat was de onderzoeksvraag bij exp 1?

Wat toont exp 2 aan?

Waarom zijn exp 3 en 4 uitgevoerd?

Fototropie en geotropie

Planten reageren op hun omgeving door groei en ontwikkeling aan te passen, of met afweermechanismen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van hormonen.

Auxine bevordert lengtegroei door celstrekking.

Licht remt auxineproductie, daardoor meer celstrekking aan schaduwzijde: fototropie (slengel groeit naar licht).

Invloed van zwaartekracht op richting groei: geotropie

Fototropie

Geotropie

Geotropie

• door de zwaartekracht zakt auxine in een horizontale wortel naar beneden
• Auxineconcentratie in de wortel remt de celstrekking

• gevolg: de wortel groeit naar beneden

Fototropie en geotropie

Invloed van licht op auxine

Positieve fototropie: stengel groeit naar licht toe

Negatieve fototropie: Stengel groeit van licht af

Invloed van zwaartekracht op auxine

Positieve geotropie: wortel groeit met zwaartekracht mee

Negatieve geotropie: stengel groeit tegen zwaartekracht in

ETHYLEEN

Ethyleen stimuleert rijping van fruit, hormoon dat door fruit zelf afgegeven wordt.

Hierdoor enzymen gemaakt, oa pectinase, waardoor pectine afgebroken wordt en fruit zacht wordt.

Ethyleen

Bescherming tegen vraat

Drie typen:

1. mechanische afweer: haren, stekels, etc
2. chemische afweer: cafeïne, nicotine
3. indirecte afweer: de natuurlijke vijand wordt gelokt

0

Directe afweer

Indirecte afweer

Bescherming tegen waterverlies

1. huidmondjes sluiten
2. dikke cuticula, verzonken huidmondjes, haren
3. chemische aanpassingen in stofwisseling

https: