Oefenvragen SE onderdelen (+ Par. 1.9)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Leerdoelen 1.7

1. Je weet wat op demografisch, economisch en sociaal-cultureel gebied de belangrijkste verschillen zijn tussen de VS en Mexico.
   
2. Je weet op welke terreinen de grensregio een unieke regio is.
   
3. Je begrijpt waarom in grensregio's vaak een unieke, grens-overschrijdende cultuur ontstaat met een eigen identiteit.
   

Het tortilla curtain loopt van de Stille Oceaan tot aan de stad El Paso. Waarom houdt de grensmuur bij de stad El Paso op? (Gebruik de atlas of googlemaps)

Bevolkingsdichtheid

Het grensgebied was van oorsprong dunbevolkt.

Door economische ontwikkeling en migratie is de bevolkingsdichtheid flink toegenomen in de grensregio.

Leeftijdsopbouw Mexico & VS

Wat is het verschil in leeftijdsopbouw en hoe komt dat?

Hoe verklaar je dat het sterftecijfer van Mexico lager is dan dat van de VS?

Noem 3 Amerikaanse cultuur elementen

Noem 3 Mexicaanse cultuur elementen

Een grensregio heeft vaak een gemengde cultuur met een eigen identiteit.
Hoe blijkt dat uit de foto?

1.8 Relaties: handel en investeringen

Leerdoelen

• Je weet wat de motieven voor internationale bedrijven zijn om zich in het grensgebied te vestigen.
  
• Je begrijpt waarom sommige maquiladoras verdwijnen uit de grensregio.
  
• Je begrijpt dat het stichten van de vrijhandelszone (NAFTA) grote gevolgen had voor de locatie van bedrijven in Noord-Amerika.
  
• Je begrijpt dat als er geen strenge handhaving van milieuwetten is, de negatieve gevolgen van industrialisatie worden afgewenteld op de zwakste gebieden en groepen mensen.
  
• Je kunt het centrum-periferiemodel gebruiken om de handels-, investerings- en migratiestromen tussen Mexico en de VS te analyseren.
  
• Je kunt aan de hand van de handelsbalans de relatie tussen twee landen aflezen.
  

De relatie tussen Mexico en de VS is een centrum-periferierelatie.
Hoe zie je dat aan de handelsbalans hiernaast?

Op welke manier profiteren de VS van de Mexicaanse arbeidsmarkt?

In welke deelstaat is het inkomen per hoofd hoger: Arizona of Sonora? Leg uit.

Wat valt op aan de ligging van de maquiladora’s?
Om welke twee redenen liggen de maquiladora’s juist hier?

Maquiladora's gaan steeds verder naar het zuiden of naar andere landen

Steden zoals Juárez zijn sterk afhankelijk van de maquiladora’s. Door welke natuurlijk gebiedskenmerk wordt dat versterkt?

2.9 Relaties: bevolking en migratie

Leerdoelen

• Je weet wat de motieven voor migranten zijn om naar het grensgebied of de VS te trekken.
  
• Je begrijpt dat verschillen in loonkosten een grote invloed hebben op migratiebewegingen binnen en tussen landen.
  
• Je begrijpt waarom de migratiedruk op de Amerikaanse zuidgrens nog lange tijd hoog zal blijven.
  
• Je kunt positieve (bijvoorbeeld economische) en negatieve (bijvoorbeeld ecologische) gevolgen van de relaties tussen Mexico en de VS beoordelen
  

Geldzendingen. 

Arbeidsmigranten sturen delen van hun salaris terug naar hun familie. 

De familie gebruikt dit om van te leven en te investeren. 

Herkomst gebieden van arbeidsmigranten. 

Families blijven hier achter en leven van onderandere geldzendingen. 

Veel arbeidsmigranten vlotten tussen de VS en Mexico. 

Denk aan seizoenswerk.

Voornaamste reden dat Mexicanen vertekken richting de grensregio met de VS is het verschil in welvaart. 

Ketting- en volgmigratie

De migratie naar de VS kun je omschrijven als volgmigratie of kettingmigratie. Beschrijf in drie logische stappen hoe deze migratie verloopt.

1. Pionier trekt naar de VS
   
2. Pionier heeft een plekje veroverd in VS
   
3. Familieleden en kennissen volgen
   

Stel je bent aardbeien-teler in Florida. Om welke drie redenen zou je liever illegale Mexicaanse plukkers aannemen dan legale Amerikaanse landarbeiders?

Hiernaast zie je een kaartje met het percentage hispanics in de VS. 

Gebruik deze afbeelding bij de volgende vraag.

Toestroom van veel (illegale) migranten leidt in sommige gebieden in de VS tot etnische spanningen. Leg uit hoe dat komt.

In het uiterste zuiden van gebied B ligt een kleine regio die afwijkt van de rest van gebied B.

Wat is de afwijking en wat is de verklaring hiervoor? Tip: gebruik de atlas of googlemaps

Zoals je weet, kun je het centrum-periferiemodel ook op nationale schaal gebruiken.

Deel Mexico in volgens dit model. Gebruik daarbij de letters A, B en C en geef aan welke letter bij het centrum, semiperiferie en periferie hoort.

Veel partijen proberen de Mexicanen buiten de deur te houden. Anderen beweren dat de twee landen elkaar in de toekomst nodig hebben. Leg dit laatste uit en gebruik informatie uit de leeftijdsdiagrammen.

Oefenvragen SE

In een centrumperiferie-verhouding worden de negatieve effecten van bijvoorbeeld industrialisatie door het centrumland vaak afgewenteld/afgeschoven op het land in de periferie. Leg aan de hand van een voorbeeld uit dat dit ook in de grensregio Mexico – VS gebeurt.

Sinds 2004 loopt de werkgelegenheid in de maquiladoras in de Mexicaanse grensstreek terug. Noem daar twee verschillende redenen voor. Let op: een reden ligt op het schaalniveau van Mexico en een op het mondiale (wereld) schaalniveau.

De migratie vanuit het midden en zuiden van Mexico naar de noordelijke deelstaten is ook zichtbaar in de leeftijdsopbouw van deze deelstaten.
Op welke twee manieren wijkt de leeftijdsopbouw van de grensregio af van de leeftijdsopbouw in Mexico? Meerdere antwoorden zijn juist!

1. De grensstreek heeft een jongere bevolking
2. In de grensstreek zijn beter geschoolden oververtegenwoordigd.
3. De grensstreek heeft een oudere bevolking.
4. In de grensstreek zijn jonge vrouwen oververtegenwoordigd.

Hieronder staan drie factoren die invloed hebben op het geboortecijfer. Schrijf de factoren over en zet er bij elke factor achter waarom deze een verklaring vormt voor het hoge geboortecijfer in arme landen.
leeftijdsopbouw – religie – hoge zuigelingensterfte

Wat staat er niet op de Mexicaanse handelsbalans?

1. de opbrengsten van de olie-export naar de VS
2. de waarde van de geëxporteerde goederen vanuit de maquiladoras
3. de waarde van de geldovermakingen van Mexicaanse migranten in de VS
4. de waarde van de geïmporteerde goederen uit de VS

In Portugal werkt een veel groter deel van de beroepsbevolking in de tertiaire sector dan in Marokko. In de praktijk is het verschil echter kleiner. Leg uit hoe dat komt. Je uitleg bestaat uit een oorzaak en een gevolg.

Welk begrip speelt géén rol in de bepaling van de welzijnsindex?

1. alfabetiseringsgraad
2. koopkracht
3. levensverwachting
4. voedselsituatie

Welke drie factoren bepalen de bevolkingsspreiding?

De berijkste migratiebeweging in Afrika is de trek van het platteland naar de stad. Maar de migratie is selectief als je let op de leeftijdsgroepen die vooral migreren. Hierdoor neemt de verstedelijkingsgraad extra toe.
Leg uit hoe deze selectieve migratie de verstedelijkingsgraad in veel Afrikaanse landen versterkt. Je uitleg bestaat uit een oorzaak-gevolgrelatie.