T2 B6 Voeding en vertering bij zoogdieren

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Middelbare school
• havo
• Leerroute H
• Leerroute 2
• Leerjaar 1,2

Thema 2 Voeding en vertering

Pak je boek 

Wat betekent conserveren?

Welke klachten kunnen je krijgen na een voedselvergiftiging?

Waarom blijft de jam langer houdbaar?

Waarom blijft de koffie langer houdbaar?
.

Wat zijn additieven?

Basisstof 6 Voeding en vertering bij zoogdieren

Lees blz 133 en 134 

Schrijf de kernwoorden op.

Leerdoel

• Je kunt bij zoogdieren het verband aangeven tussen de voedselkeuze, de lengte van het darmkanaal en de kenmerken van het gebit.

Mensen zijn alleseters: zij eten planten én dieren. Veel andere zoogdieren eten alleen planten of alleen dieren. Het gebit van zoogdieren is aangepast aan de voedselkeuze.

Planteneters, vleeseters en alleseters

Indeling:

• Herbivoren (planteneters):
  

   rups, konijn, nijlpaard

• Carnivoren (vleeseters): poes, hond en wolf
  
• Omnivoren (alleseters):
  

    mens en varken

Planteneters (herbivoren)

Kenmerken:

• speciaal gebit: plooikiezen
  
• speciale verteringsorganen (zoals meer magen)
  
• een lang darmkanaal
  
• lange doorlopende buiklijn
  

Feitje: 

Een koe heeft een darmkanaal van ca. 35 m.

Plantaardig voedsel

• Voedsel eerst goed malen, daarna pas vertering

• Planteneters malen met hun kaken

• Cellulose in plantaardig voedsel verteert moeilijk. (Cellulose zit in celwanden)

• Extra hulp van bacteriën in dikke darm
  

 

            zuurstof meer

Vleeseters (carnivoren)

Kenmerken

• dierlijk voedsel is makkelijk te verteren
  
• grote hoektanden (prooi doden)+knipkiezen
  
• kaken bewegen als een schaar, daarmee scheurt het voedsel makkelijk af
  
• kort darmkanaal (vlees verteert beter                           en sneller dan planten)
• slank doorlopende buiklijn
  

Alleseters (omnivoren)

Kenmerken:

• vaak hoektanden aanwezig (meestal niet om de prooi te doden)

• knobbelkiezen (meer soorten voedsel bewerken)

• het voedsel wordt geplet (kaken gaan niet heen en weer)
  
• gemiddelde lengte van de darmen
  

Mensen (omnivoren) 

• mensen zijn omnivoren
  
• met knobbelkiezen wordt voedsel fijngemaakt
  
• speciale voorbereidingen bij het eten:
  

•      - snijden met een mes het voedsel
  
•      - kort bewerken door braden of koken / stomen
  

Aan de slag

• Lees B6 goed door
•  Maak opdr. 1 t/m 5

Practicum 8: Het gebit van een dier

Blz 173.

• Teken een natuurgetrouwe tekening van de tanden en kiezen in de rechterkaakhelft.
• Geef de gebitselementen aan: hoektand-knipkies-knobbelkies-plooikies-snijtand
• Noteer onder de tekening van welke diersoort de schedel afkomstig is.

SUCCES