V4 - T4 : BS 6 Evolutie in populaties - Hardy Weinberg

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Wet van Hardy-Weinberg (equilibrium)

•  (Binas 93D3)

• p = dominant en q = recessief
• Allelfrequentie = getal tussen 0 en 1 dat aangeeft hoe vaak bijv. het dominante allel p (Grijs) voorkomt
• Als  p = 0,6  wat is dan  q? 
• q = 0,4.     
  
  
  
  
  hoeveel (%) witte katten zijn er dan?

Wat zie je hier?

Tekst

Fenotype of genotype?

Populatie of soort?

Tekst

Dominant?

Genotype op het DNA

Zwarte stip = A

Rode stip = a

  AA  AA  Aa  Aa

  AA  AA  Aa  Aa

    AA  AA  aa  aa  

formule: p+q =1

Zwarte stip = A

Rode stip = a

  AA  AA  Aa  Aa

  AA  AA  Aa  Aa

    AA  AA  aa  aa  

 24 allelen in totaal:  16 A en 8 a 

formule: p+q =1

Zwarte stip = A

Rode stip = a

  AA  AA  Aa  Aa

  AA  AA  Aa  Aa

    AA  AA  aa  aa  

16 A en 8 a dus p = 16/ 24 = 0,67 

Wat nu als we geen DNA hebben ?

	A	a
A
a

Genfrequenties

	A	a
A	AA	Aa
a	Aa	aa

Genfrequenties

p = dominant en q = recessief

p2 + 2pq + q2 = 1                           

	A	a
A	AA = p 2	Aa = pq
a	Aa = pq	aa = q 2

ik snap dit

helemaal

beetje

weinig

niks

Genfrequenties LHB

p = dominant en q = recessief

p2 + 2pq + q2 = 1                           

	A	a
A	AA = p 2	Aa = pq
a	Aa = pq	aa = q 2

Genfrequenties

p2 + 2pq + q2 = 1                

er zijn 2 lhb's 

met rode stippen

q2 = 2/12 = 0.17

q = 0.41 

                     

	A	a
A	AA = p 2	Aa = pq
a	Aa = pq	aa = q 2

Hoeveel heterozygoot?

p2 + 2pq + q2 = 1      

  q2 = 0.17 

q = 0.41   

                  p = ?         

	A	a
A	AA = p 2	Aa = pq
a	Aa = pq	aa = q 2

Hoeveel heterozygoot?

p2 + 2pq + q2 = 1         

q2 = 0.17  

q = 0.41   

                   p = 0.59  

2pq = 2x?x ? 

	A	a
A	AA = p 2	Aa = pq
a	Aa = pq	aa = q 2

Hoeveel heterozygoot?

p2 + 2pq + q2 = 1    

q2 = 0.17  

q = 0.41   

                   p = 0.59  

2pq = 2x 0.41x 0.59 =

0.48

narekenen: 0.412 + 0.48 + 0.592 = 1

	A	a
A	AA = p 2	Aa = pq
a	Aa = pq	aa = q 2

BS6: Populatiegenetica - een voorbeeld

Bij een hagedissensoort komen twee allelen voor voor een gen in schubkleur. Het allel voor rode schubben is dominant over het allel voor oranje schubben. Er is geen sprake van een selectievoordeel op één van deze allelel en de populatie verkeert in Hardy-Weinberg evenwicht. 

Deze populatie blijkt uit 272 individuen te bestaan waarvan er 158 rode schubben heeft. 

Bereken op één decimaal nauwkeurig welk percentage hiervan heterozygoot is.

1. Werk deze opgaven op papier uit. 
   
2. Maak een foto van je uitwerking
   
3. Upload de foto op de volgende slide
   

Maak een foto van je uitkomt

Uitwerkingen oefenvraag Hardy-Weinberg

Stap 1

158 van 272 zijn rood-geschubd

158/272 = 0,581

dus p^2 + 2pq = 0,581

Stap 2

272 - 158 = 114 zijn 

oranjegeschubd

q^2 = 114/272

q^2 = 0,419

q = wortel(0,419)

q = 0,647

Stap 3

p = 1 - q

p = 1 - 0,647

p = 0,353

Stap 4

heterozygoot = 2pq

2pq = 2 * 0,353 * 0,647

2pq = 0,457

dus 45,7 procent van populatie is heterozygoot

Stap 5

0,457 * 272 = 124 individuen van de 158 roodgeschubden zijn heterozygoot

124/158 * 100% = 78,5 %

van de roden zijn heterozygoot 

Allelfrequentie - wet v. Hardy-Weinberg  (Binas  93D3)

Maak nu eerst opdrachten op het werkblad

maar daarna 79 t/m 84

4.6 Evolutie in populaties