§2.2 Politiek in Athene

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

§2.2 Politiek in Athene

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Op welke vier manieren een stadstaat bestuurd kan worden

Monarchie

Aan het begin waren de meeste poleis een monarchie

Dit betekent dat een koning alle macht heeft

Zijn macht wordt geërfd door zijn kinderen

Vaak krijgt de koning hulp van een raad van ouderlingen

Aristocratie

Na een tijd willen de rijke burgers ook wat te zeggen hebben

Zij hebben de wapens en zetten de koning aan de kant

Deze aristoi nemen dan met elkaar de beslissingen

Ook zij krijgen nog advies van een raad van ouderlingen

Aristocratie

Aristos (ἄριστος) = beste

Kratein (κρατεῖν) = heersen

Aristocratie= de beste heersen

Tirannie

Soms lukt het een aristocraat om alle macht te krijgen

Vaak lukt dit met geweld

Hij wordt dan een tiran met alle macht voor zichzelf

Schervengericht

Om te voorkomen dat iemand de macht zou grijpen om tiran te worden was er het schervengericht.

De Atheense volksvergadering kon een schervengericht houden.

De burgers konden de naam van een ongewenste politicus in een postscherf krassen.

Wie de meeste stemmen kreeg werd voor tien jaar verbannen.

Aan de slag

Opdracht 1 en 2 blz. 64 en 65

Opdracht 3 t/m 5 blz. 68

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Hoe de Atheense democratie werkt en hoe deze verschilt met de Nederlandse democratie

- Hoe de democratie in de Griekse stadstaten verdwijnt

Democratie

De gewone burgers van Athene moeten ook het leger in

Daarom willen zij meebeslissen over de polis

Iedere mannelijke burger van 18+ krijgt daarom stemrecht

Athene wordt zo een democratie

Democratie

Demos (δῆμος) = volk

Kratein (κρατεῖν) = heersen

Democratie = het volk heerst

De Atheense democratie

Directe democratie

De Nederlandse democratie

150 leden, politici, in de Tweede Kamer: het dagelijkse bestuur van Nederland. Regeren voor het volk.

1x in de 4 jaar kiest het volk de leden van de Tweede Kamer.

Vrouwen mogen stemmen en meeregeren.

Indirecte democratie

Einde van de Atheense democratie

Veel stadstaten kozen na Athene ook voor een democratie, omdat het goed werkte.

Maar toen de Macedonische keizer Philippus steeds meer delen van Griekenland innam, moesten ze naar hem luisteren.

De democratie werd afgeschaft.

Aan de slag

Maak opdracht 3, 4, 6 en 7 (blz. 68)