HO 5: Barok - les 1

• KUA
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

BAROK

H5: 1600 - 1750  

Beeldende Kunst en Bouwkunst

BAROK

Manierisme

Contrareformatie

Theatraal Hofbestaan

Wereldheersers

Lodewijk XIV

Propaganda

Totaalkunst

Drama en Emotie

Clair Obscur

Dynamiek

Wetenschap

Trompe l'oeil

BERNINI

CARAVAGGIO

BAROK

Beeldende Kunst	Bernini Caravaggio
Bouwkunst	Bernini (Rome) Le Vau (Frankrijk) - Paleis van Versailles -
Muziek	Monteverdi Vivaldi Jean Baptiste Lully
Dans & Theater	Moliere Jean Baptiste Lully Lodewijk IVX

SCHILDERKUNST

BAROK

Caravaggio 

Kruisiging van Petrus  

(1601)

SCHILDERKUNST

BAROK

Caravaggio 

Graflegging 

(1602)

SCHILDERKUNST

BAROK

Nicolas Poussin, 

De heilige familie op de trap 

(1648)

SCHILDERKUNST

BAROK

Diego Velásquez

Las Meninas

1656

Wat hebben bovenstaande schilderijen met elkaar gemeen?

SCHILDERKUNST

BAROK

• Extreem realisme 
• Compositie: diagonalen voor dynamisch 

• dynamiek en dramatisch effect
  
• gezichtsuitdrukking en houding
• dieptewerking
• beweging 
• Clair-obscur
  
  (extreem licht-donkercontrast) 
  - Achtergrond is donker
  - Petrus baadt in het licht 

Caravaggio
, Kruisiging van Petrus  (1601)

ALGEMEEN

SCHILDERKUNST

BAROK

• Kerk en rijke vorsten als opdrachtgever
• Veel portretten van het hofleven
• Mythologie
• Propaganda (verheerlijken van...)
• Staatsieportretten (Lodewijk XIV)

ONDERWERP

SCHILDERKUNST

BAROK

• Om mensen te imponeren en te overtuigen van de macht en glorie van de kerk (Spanje en Italië). Katholieke kerk (contrareformatie), de barok is hier dus een voortvloeisel uit.
• Stijl van machthebbers (Propaganda-Pracht en praal ) 
• In Nederland is er geen hofcultuur (maar burgerlijke cultuur)

ALGEMEEN

SCHILDERKUNST

BAROK

• Caravaggio
• Diego Velasquez
• Peter Paul Rubens 

KUNSTENAARS

BAROK

H5: 1600 - 1750  

Beeldhouwkunst

Donatello

Brons, ca 1440

Michelangelo        Bernini

Marmer, 1504         Marmer, 1624

Verschillen in beeldhouwkunst
Barok vs. Renaissance

BEELDHOUWKUNST

BAROK

Veel beeldhouwkunst in de tijd van de barok is bedoeld als decoratie aan en op gebouwen.

Creëren een bepaalde sfeer

Dynamisch

Beweging

Spanning

BEELDHOUWKUNST

BAROK

Hoofd van Medusa (1638-1648) 

Gian Lorenzo Bernini 

BAROK

BEELDHOUWKUNST

 BERNINI 

Pluto en Proserpina

1622

BAROK

H5: 1600 - 1750  

Bouwkunst

Kenmerken architectuur
Barok

ARCHITECTUUR

BAROK

St. Pieter in Rome

Paleis van Versailles

ARCHITECTUUR

BAROK

Tussen 1656 en 1667 construeerde Bernini het Sint-Pietersplein in Rome, het plein voor de Sint-Pietersbasiliek, in opdracht van paus Alexander VII.

ARCHITECTUUR

BAROK

Interieur

Andrea Pozzo

St. Ignatiuskerk in Rome

Totaalkunst

Trompe l'oeil

Versailles (de noordelijke versie daarvan zien we terug in Paleis het Loo) 

ARCHITECTUUR

BAROK

 Eindvragen BAROK                 

1.  Wat is het verband tussen de contrareformatie en de barok?

2. Spreken we van een vloeiende overgang van de Renaissance naar de Barok of een abrupte verandering?

3. waarin verschilt de beeldende kunst tijdens de reformatie met die van de contrareformatie?

4. Wat hebben Versaille, Rome, Spanje, Engeland met elkaar gemeen?

5. Wat was ook wel de bijnaam van Lodewijk XIV

Door zijn deelname aan het 'balllet van de nacht' waar hij de rol van de zon speelde werd hij ook wel de ' zonnekoning' genoemd.

Er zijn twee opvattingen:

1 er is sprake van een vloeiende overgang omdat: kunstenaars via manierisme de renaissance uitbundiger, beweeglijker, emotioneler maken en zo de barok inluiden

2 er is sprake van een tegenstelling omdat kunst in de renaisance vooral statisch, evenwichtig was met weinig contrast terwijl kunst in de barok veel contrast, effecten en beweging kent.

De Barok komt voort uit de contrareformatie. 

dit zijn de meest kenmerkende, toonaagevende hoven van de 17e eeuw.

De reformatie streeft juist naar soberheid en eenvoud terwijl de contrareformatie streeft naar grootsheid, pracht en praal.

Toetsvraag Barok

Kijk nog eens terug in je aantekeningen van vandaag en blader het boek door (p. 50-58). 

Bedenk in duo's een toetsvraag over de besproken stof

- Het moet een open vraag zijn

- Maak een passend antwoordmodel (waaraan moet het antwoord voldoen en hoeveel punten is die waard)