Functiewoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Functiewoorden

Lezen H5 en H6

Waarom zo belangrijk?

Functiewoorden helpen jou een tekstdeel beter te begrijpen.

Snap je het tekstdeel, dan snap je de tekst ook beter.

Functiewoorden staan nooit letterlijk in de tekst.

Signaalwoorden staan wel letterlijk in de tekst. Let hier op, want signaalwoorden helpen jou de functie te vinden van een tekstdeel.

VB: Een ander argument hiervoor is... 

Verhaaltje dat de schrijver vertelt als illustratie bij het onderwerp van de tekst.

1. argument
2. constatering
3. conclusie
4. anekdote

Een goede raad

1. argument
2. afweging
3. aanbeveling
4. verklaring

De schrijver legt uit waarom iets is zoals het is.

1. argument
2. verklaring
3. conclusie
4. voorwaarde

Dat wat de schrijver tot het schrijven van de tekst aanzette.

1. anekdote
2. tegenwerping
3. conclusie
4. aanleiding

Vaststelling van een feit of verschijnsel

1. voorwaarde
2. relativering
3. constatering
4. conclusie

Nadenken over wat het beste is

1. afweging
2. relativering
3. constatering
4. conclusie

Waar komt een afweging vaak voor?

1. aan het begin van een tekst
2. in de bron van een tekst
3. in het middenstuk van een tekst
4. aan het eind van een tekst

Relativering

1. Resultaat van waarnemingen en overdenkingen van de schrijver.
2. De schrijver laat de betrekkelijkheid van iets zien, zwakt iets af.
3. Iets dat nodig is of eerst moet gebeuren voordat iets anders kan gebeuren
4. Verhaaltje dat de schrijver vertelt als illustratie bij het onderwerp van de tekst.

Definitie

1. Samenvattende omschrijving van de kenmerken van een begrip.
2. Iets dat nodig is of eerst moet gebeuren voordat iets anders kan gebeuren.
3. Nadenken over wat het beste is.
4. Voorwaarde of beperking bij een toezegging.

Conclusie

1. Jouw opvatting over iets stellen tegenover de mening van een ander.
2. Voorwaarde of beperking bij een toezegging.
3. Vaststelling van een feit of verschijnsel.
4. Resultaat van waarnemingen en overdenkingen van de schrijver.

Tegenwerping

1. Laten zien dat een argument niet juist is.
2. Jouw opvatting over iets stellen tegenover de mening van een ander.
3. Resultaat van waarnemingen en overdenkingen van de schrijver.
4. Voorwaarde of beperking bij een toezegging.

Weerlegging

1. Laten zien dat een argument/argumentatie niet juist is.
2. Extra, nauwkeuriger omschreven informatie bij een onderwerp
3. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening iets minder scherp te maken.
4. Formulering van een probleem met de bedoeling het te gaan oplossen

Uitwerking

1. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening iets minder scherp te maken.
2. De schrijver laat de betrekkelijkheid van iets zien, zwakt iets af.
3. Laten zien dat een argument/argumentatie niet juist is
4. Extra, nauwkeuriger omschreven informatie bij een onderwerp

Wat is een verschil tussen een signaalwoord en een functiewoord?

1. functiewoord geeft een verband aan, signaalwoord niet
2. functiewoord staat niet altijd in de tekst, signaalwoord wel
3. er is geen verschil
4. er zijn veel minder functiewoorden dan signaalwoorden

Aanleiding

Afweging

Constatering

Verklaring

Vertelt een actuele gebeurtenis waardoor de schrijver deze tekst schreef

Dit tekstdeel vergelijk voor- en nadelen

Dit tekstdeel stelt iets vast en geeft soms een beschrijving

Dit tekstdeel geeft uitleg

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanbeveling
2. Constatering
3. Probleemstelling
4. Uitwerking

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanleiding
2. Uitwerking
3. Verklaring
4. Constatering

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanbeveling
2. Aanleiding
3. Probleemstelling
4. Uitwerking

Welk functiewoord
hoort bij deze tekst?

1. Aanbeveling
2. Aanleiding
3. Constatering
4. Probleemstelling

Vandaag begint voor de meeste universiteiten het academisch jaar. Met plechtig ritueel openen de universiteiten het collegejaar. Op het programma staan tradities, lezingen, muzikale intermezzo’s en het uitreiken van prijzen.

Echter, sommigen zijn niet in de wieg gelegd om altijd maar door te studeren. Zij kunnen niet meedoen aan de studentenverenigingscultuur. Laatst zat ik in de trein met een medewerker van de NS. Hij was storingsmonteur en vertelde over de opleiding die hij had gedaan. Bij het opleidingsinstituut van de NS had hij geleerd hoe onderdelen van treinen vervangen moesten worden. Een mbo niveau twee opleiding.

Dit wordt in onze samenleving helaas te weinig onderkend. Als je niet zo ‘slim’ bent, moet je naar het (v)mbo of praktijkonderwijs. Zogenaamd ‘minderwaardige’ onderwijsvormen. Na die scholen word je immers ‘lager’ of ‘middelbaar’ opgeleid, en daarmee minder goed dan ‘hoger’ opgeleiden. Te vaak leeft onder de leerlingen en hun ouders het idee dat zij nooit succesvol zullen worden. Daarom streven ouders naar een havo- of vwo-opleiding voor hun kind, want dat is wél goed voor zijn of haar toekomst. Dit terwijl 71 procent van de beroepsbevolking lager of middelbaar opgeleid is. Is het niet verschrikkelijk dat we zo’n grote groep op deze manier wegzetten?

anekdote

conclusie

aanleiding

probleemstelling

voorbeeld

verklaring

definitie

aanbeveling

conclusie

argument

Ik vind dus dat roken verboden moet worden.

Ik raad winkels aan geen sigaretten meer te verkopen.

Roken is namelijk slecht voor je gezonheid.

voorbeeld

definitie

tegenwerping

Meeroken betekent dat je tabaksrook van een ander inademt.

Maar een sigaretje is wel lekker.

Je kunt bijvoorbeeld een slecht gebit krijgen.

oorzaak

gevolg

probleemstelling

Jongeren beginnen vaak met roken door groepsdruk.

Uiteindelijk kun je verslaafd raken.

Het is schokkend dat jongeren steeds vroeger beginnen met roken.

samenvatting

uitwerking

verklaring

Groepsdruk kan ontstaan door de onzekerheid van pubers.

Al met al heeft roken gevolgen voor je gezondheid, voor je portemonnee en voor je relaties.

Een verslaving kun je omschrijven als het niet meer zonder iets kunnen, zowel fysiek als mentaal.

Ik weet de betekenis van veelvoorkomende functiewoorden.

0100

Ik kan functies van delen van de tekst benoemen.

0100