§6.3 Ontdekkingsreizen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

6.3 de ontdekkingsreizen

Deze les 

• Herhaling
  
• Leerdoelen
• Zelfstandig aan het werk 

Herhaling 6.1 en 6.2

• Hoe veranderde de kunst in de renaissance? 
• Waar begon de renaissance en waarom juist daar?
• Wat zijn humanisten?
  
• Wat vonden humanisten belangrijk?
  
• Wie was Erasmus? 
  

Leerdoelen 6.3

• Je kunt uitleggen hoe de Europese langeafstandshandel er in de late middeleeuwen uitzag en wat daarin veranderde.
  
• Je kunt uitleggen wat de Reconquista inhield.
• Je kunt enkele redenen geven waarom Europeanen op ontdekkingsreis gingen.
  
• Je kunt uitleggen welke economische gevolgen de ontdekkingsreizen hadden voor gebieden in Azië en Amerika.

Je kunt uitleggen hoe de Europese langeafstandshandel er in de late middeleeuwen uitzag en wat daarin veranderde.

In de Middeleeuwen

Europeanen kenden maar klein deel wereld:

• noordkust Afrika
• Midden-Oosten (kruistochten, richting oosten onbekend)
• China & Indië (India en Indonesië) waren er nooit geweest -> beeld heel vaag

• Handel in specerijen, zijde en suiker uit Azië
  
• Via Midden-Oosten
  
• Italiaanse kooplieden kochten van Arabische handelaren -> markten in Egypte en Constantinopel 

• Handel werd steeds lastiger; Turken veroverden in 1453 Constantinopel, zij hieven belasting op de handel.
  
• Midden-Oosten hoorde nu bij Ottomaanse Rijk (einde Oost-Romeinse Rijk) 
• De Portugezen zagen een kans -->  op ontdekkingsreis --> op zoek naar nieuwe routes

Je kunt uitleggen wat de Reconquista inhield

Reconquista

Spaans voor ‘herovering’. De verovering door christelijke vorsten van het islamitische deel van het Iberisch schiereiland (Spanje en Portugal) van ca. 850 tot 1492.

Vanuit Noord-Spanje naar uiteindelijk Granada (1492) in het zuiden.

Je kunt enkele redenen geven waarom Europeanen op ontdekkingsreis gingen.

Waardoor mogelijk?

• Stevigere schepen
• De uitvinding van het kompas 
• Ontwikkeling van nieuwe kaarten

Hendrik de Zeevaarder

• Portugese prins
• 1e helft 15e eeuw 
• Delen van Afrikaanse westkust verkennen
• Islam uit Afrika verdrijven --> na eerder succesvolle Reconquista (ca. 850 - 1492)
• Handel in Afrikaanse producten 
• Hoop: om Afrika heen varen naar Indië. Lukte in 1498 

Christoffel Columbus 

• Italiaan
• Voor Spaanse vorst naar Indië varen
• Richting het westen varen --> aarde rond, dus zo ook bij Indië komen
• Ontdekte op deze manier Amerika in 1492

Oorzaken overzeese expansie

(= de uitbreiding van een gebied of van invloed)

• Behoefte aan nieuwe handelsroutes 
• Verspreiding Christendom

Herhaling

• Waarom moesten Europeanen opzoek naar een nieuwe route naar Azië?
  
• Wat zijn ontdekkingsreizen?
• Wie is Columbus?
• Welke twee redenen waren er om op ontdekkingsreis te gaan?

Je kunt uitleggen welke economische gevolgen de ontdekkingsreizen hadden voor gebieden in Azië en Amerika.

Economische gevolgen ontdekkingsreizen

• Bouw van handelsposten langs kusten Afrika, Azië, Amerika
  = Een fort met een haven, pakhuizen en woningen.

• Handelswaar kopen van plaatselijke vorsten + handelaren. 
• Geweld om gunstige prijs af te dwingen

• Spanjaarden stichtten kolonies in binnenland Midden- en Zuid-Amerika 
• kolonie: gebied buiten het eigen land dat is veroverd en wordt bestuurd door het moederland.
• Plantages (en mijnen) gesticht: groot landbouwbedrijf waarop één product werd verbouwd, zoals rietsuiker, koffie of tabak.   Opbrengst naar Europa. 

• Eerst inheemse mensen ingezet, later slavenhandel: mensen uit Afrika gehaald om op plantages/mijnen te werken in Amerika.
• 'Indianen' stierven door dwangarbeid, maar met name door Europese ziektes.

Politiek-bestuurlijk gevolg:

• Overal op de wereld vestigden zich Europeanen --> kregen in die gebieden vaak veel macht. 

Culturele gevolgen:

• Verspreiding Christendom --> lokale godsdiensten verdwenen

Is dit een wereldkaart van voor of na 1492?

1. Voor
2. Na

Wie ontdekte Amerika?

1. Hendrik de Zeevaarder
2. Columbus

De uitbreiding van een gebied of van invloed.

1. ontdekkingsreizen
2. Gebied buiten het eigen land dat is veroverd en wordt bestuurd door het moederland.
3. expansie

Groot landbouwbedrijf waarop één product werd verbouwd, zoals rietsuiker, koffie of tabak.

1. kolonie
2. plantage
3. handelspost

Europeanen moesten nieuwe routes naar Azië zoeken omdat het Ottomaanse Rijk Constantinopel had veroverd

1. Juist
2. Onjuist

Ontdekkingsreizen waren altijd heel veilig

1. Juist
2. Onjuist

Een van de reden dat mensen op ontdekkingsreis gingen was om het Christendom te verspreiden

1. Juist
2. Onjuist

Uit welke periode komt dit kunstwerk?

1. De oudheid
2. De middeleeuwen
3. De renaissance

Dit gebouw komt uit de...

1. Middeleeuwen
2. Renaissance

Geleerde uit de tijd van de renaissance, die teksten uit de oudheid bestudeerde en vertaalde.

1. Renaissance
2. Humanist
3. Romein
4. Priester

Zelfstandig aan het werk met 6.3

• Maak een begin aan de samenvatting van 6.3 
  
• Maak opdrachten 1 t/m 5

• Eerder klaar?
• Herhaal paragraaf 1 + 2 --> neem je samenvatting door, leer de begrippen, kijk nog eens goed naar de op drachten met bronnen, maak de test jezelf