6.5 Gedrag

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Doelen van vandaag

Je kunt beschrijven hoe een bewuste reactie ontstaat.

Je kunt beschrijven wat gedrag is.

Je kunt benoemen waardoor gedrag wordt bepaald.

Gedrag

Alles wat een mens of dier doet, is gedrag, bijvoorbeeld lachen en naar iets kijken. Ook geluiden maken, slapen en zelfs gewoon stilstaan horen bij gedrag.

Wat is gedrag?

Alles wat je doet is gedrag.

Inwendige en uitwendige prikkel

Gedrag wordt veroorzaakt door inwendige prikkels en uitwendige prikkels. Voorbeelden van inwendige prikkels zijn: honger en dorst, hormonen, erfelijke factoren en opgedane ervaringen.

Als een inwendige prikkel niet of niet voldoende aanwezig, dan komt het gedrag niet tot stand. Bijvoorbeeld: als een leeuw geen honger heeft, valt hij geen prooi aan. 

Van prikkel tot reactie 

1. Prikkel  : Verandering in omgeving  oog
2. Impuls (elektrische seintje) vanaf gezichtszintuig via zenuwen naar de hersenen
   
3. Hersenen verwerken impuls  = waarnemen
4. Hersenen versturen impuls naar spier/klier
5. Respons van een spier / klier

Studie van gedrag

De studie van gedrag of gedragsbiologie heet ook wel Ethologie

Met hebt bestuderen van gedrag moet je objectief zien.

Dus je mag geen mening geven aan wat je observeert.

Welke soorten gedrag zag je bij deze vogel?

Ethogram

Als je een dier zijn gedrag onderzoekt zet je de handelingen van dat dier in een ethogram. Hierin beschrijf je de handelingen. 

Handelingen? Alles wat het dier doet. Dus hoe het dier handeld. In een ethogram maak je eigenlijk een lijstje met daarin de meest voorkomende soorten gedrag van een dier. Dit doe je de eerste 10 minuten voordat je het gedrag gaan bekijken. Dit is makkelijk zodat je dan de afkotingen kunt gebruiken. Sommige dieren laten namelijk erg veel gedrag in een korte tijd zien. 

Ethogram -> Protocol

Als je een ethogram hebt gemaakt ga je daarmee een protocol maken. Dit is een tabel met tijden waarin je de soorten gedrag laat zien. Kies dus geen slapend dier! 

Aan de slag

LEES en MAAK 6.5 over gedrag. 

Denk er om:

- Lever in LU je foto van je oog in (met de namen erbij)

- VLOG van je sport in Google Drive of via de mail