Les 7 - Straffen en maatregelen

Les 7 - Straffen en maatregelen

Keuzedeel Strafrecht

Vandaag

• Herhaling vorige les
• Bezoek koepelgevangenis
• Hoofdstuk 8: straffen en maatregelen
• Supermarktdrama dossier

Vorige les

• Soms wordt een strafbaar feit niet gepleegd/voltooid en kun je toch al strafbaar zijn. hoe noem je dit? Tip: het zijn 2 gevallen!
• Wat is het verschil in de fase van het delict tussen beide gevallen?
• Wat is het verschil in de max. straf?
• Soms zijn er meerdere personen betrokken bij een strafbaar feit. Noem er minimaal 3 van de 4
• Noem de verschillen tussen de verschillende varianten
• Bij welke variant is er een lagere maximale straf?

NU: straffen en maatregelen

Welke straffen en maatregelen die we nú hebben in ons wetboek van strafrecht kennen jullie?

Vandaag

• Strafdoelen
• Gevangenisstraf
• Hechtenis, taakstraf  en geldboete
• Maatregelen
• Jeugdstrafrecht

Strafdoelen

• Vergelding: de dader heeft kwaad aangericht en daarom moet hij worden gestraft. De samenleving verdient genoegdoening.
• Voorkomen van eigenrichting: voorkomen dat mensen recht in eigen hand nemen.
• Preventie: voorkomen dat er een nieuw strafrechtelijk feit wordt gepleegd.
• Generale/algemene preventie: mensen afschrikken om ook een strafrechtelijk feit te plegen.
• Speciale preventie: voorkomen dat de dader opnieuw strafrechtelijk feit pleegt.
• Resocialisatie: doel om dader weer te laten terugkeren in de samenleving.
• Bescherming van de samenleving: zolang de dader in de gevangenis zit, kan hij niet opnieuw een strafbaar feit plegen. 

Hoofdstraffen, art. 9 Sr

Art. 9 Sr, kent 4 hoofdstraffen --> gericht op de dader:

• Gevangenisstraf
• Hechtenis
• Taakstraf
• Geldboete

Strafbepaling geeft aan welke straf maximaal opgelegd mag worden

• Rechter mag meerdere straffen tegelijk opleggen
• Maar nooit meer dan het maximum wat in het artikel staat
• Doodstraf kennen we niet in Nederland

Gevangenisstraf

Vrijheidsstraf die wordt uitgevoerd in een gevangenis

Tijdelijk of levenslang:

- Maximaal 30 jaar

- Levenslang is echt levenslang (na 25 jaar advies door een adviescollege en daarna eventueel gratie door de Koning)

Voorwaardelijke (gevangenis)straf:

- Deze straf hoef je niet uit te voeren, tenzij je de voorwaarde(n) overtreedt

- Is bedoeld om nieuwe feiten te voorkomen (tijdens een proeftijd van vaak 2 jaar)

- Kan dus bij gevangenisstraffen van max 2 jr, maar óók bij geldboete en taakstraf

Hechtenis, taakstraf en geldboete

Hechtenis, art. 18 Sr --> vrijheidsstraf na overtreding

• Voorlopige hechtenis --> vastzitten tijdens een strafrechtelijk onderzoek
• Vervangende hechtenis --> als je geldboete niet betaalt, dan moet je daarvoor in hechtenis

Taakstraf, art. 22c Sr --> maximaal 240 uur maatschappelijk nuttig en onbetaald werk doen

• Uitzonderingen taakstraf 22b Sr --> geen taakstraf voor zware misdrijven
• Vervangende hechtenis --> voor elke twee uur taakstraf, één dag hechtenis

Geldboete (art. 23/24 Sr) --> 6 categorieën

Wat is de maximum vrijheidsstraf voor brandstichting (art. 157 lid 2 Sr)?

1. Tien jaar
2. Vijftien jaar
3. Zeven jaar
4. Elf jaar

Wat is de maximum vrijheidsstraf voor eenvoudige mishandeling (art. 300 lid 2 Sr)?

1. Vier jaar
2. Tien jaar
3. Acht jaar
4. Elf jaar

Wat is de maximum vrijheidsstraf voor verduistering art 321 Sr?

1. Een jaar
2. Drie jaar
3. Twee jaar
4. Vier jaar

Geldboete:
Hoe hoog is het bedrag van de maximale geldboete voor verduistering (art. 321 Sr)

1. Vijfde categorie € 87.000
2. Vierde categorie € 21.750
3. Derde categorie € 8.700
4. Zesde categorie € 870.000

Wat is de maximale taakstraf op een mishandeling?

Maatregelen, art. 36a e.v. Sr

Maatregelen --> gericht op herstel en bescherming van de samenleving.

Gericht op herstel:

• Schadevergoedingsmaatregel --> dader moet schadevergoeding van de door hem aangerichte schade vergoeden.
• Onttrekken aan het verkeer (art. 36b Sr) --> je haalt verboden voorwerpen/zaken uit het maatschappelijk verkeer: wapens, drugs etc. 
• Ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel (Pluk ze) --> winst behaald met misdrijf terugbetalen aan de staat

Bescherming van de samenleving:

• Terbeschikkingstelling (TBS) (art. 37 Sr) --> rechter beslist of iemand weer de maatschappij in kan.
• Contact- en plaatsverbod (art. 38v Sr) --> Maximaal 2 jaar/vervangende hechtenis voor als iemand zich niet aan de verplichting houdt.

Straffen

Hoofdstraffen

• Gevangenisstraf (art. 10 Sr)
• Hechtenis (art. 18 Sr)
• Geldboete (art. 23 Sr)
• Taakstraf (art. 22c Sr)

Maatregelen

• Onttrekken aan het verkeer (art. 36b Sr)
• Schadevergoedingsplicht (art. 36f Sr)
• Ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel (art. 36e Sr)
• Ter beschikking stellen (art. 37a Sr)

Welke maatregelen ontbreken er hiernaast in het schema? check zo nodig ook je boek!

Opdrachten

Maak nu de opdrachten 2, 4 en 5

Straffen voor minderjarigen

Jeugdstrafrecht

• Jongeren tot 12 jaar niet strafbaar
• Jongeren van 12-18 jaar eigen stelsel van straffen, art. 77a e.v. Sr
• Adolecentenstrafrecht 16-23 jaar (kiezen tussen jeugdstrafrecht en volwassenenstrafrecht)
• Leeftijd ten tijde van het plegen strafbare feit is bepalend

Hoofdstraffen voor jongeren, art. 77h Sr:

• Jeugddetentie
• Tot 16 jaar, maximaal 1 jaar
• Vanaf 16 jaar, maximaal 2 jaar
• Alleen bij misdrijven

Geldboete:

• Maximaal de 2e categorie (€ 4150,-)

Taakstraf, maximaal 200 uur:

• Werkstraf
• Leerstraf
• Dit samen mag maximaal 240 uur zijn

www.omroepzeeland.nl

Jeugdstrafrecht

Maatregelen:

• Onttrekken aan het verkeer
• Ontnemen wederrechtelijk verkregen voordeel (pluk ze)
• Schadevergoedingsmaatregel
• Contact- of plaatsverbod/meldplicht

• Gedragsbeïnvloedende maatregelen
• Pij-maatregel

1. Welke straf bij jeugdigen is te vergelijken met de gevangenisstraf bij meerderjarigen en hoe lang is deze max?
2. Welke maatregel is te vergelijken met TBS?

Soms komt een zaak niet bij de rechter voor, maar volgt er een Halt-afdoening. Zoek op de website van Halt Nederland uit voor welke feiten een jongere in aanmerking komt voor een zogeheten Halt-afdoening en of hij dit ook kan krijgen na een eerdere veroordeling.

Opdrachten

Maak nu de opdrachten 6 en 7

We weten nu veel meer over straffen, maar hoe bepaalt een rechter nu eigenlijk de straf?

Bepalen van de strafmaat

• Om ervoor te zorgen dat er niet te grote verschillen zijn in straffen tussen rechters zijn er voor een aantal veelvoorkomende misdrijven afspraken gemaakt.
• Ze zijn hier te vinden

https://www.rechtspraak.nl/SiteCollectionDocuments/Orientatiepunten-en-afspraken-LOVS.pdf

• Deze afspraken hierin dienen als uitgangspunt bij het bepalen van de straf, maar er mag gelet op de omstandigheden van het geval door een rechter wél van worden afgeweken.
• Een passende straf hangt namelijk niet alleen af van de zwaarte van het strafbare feit, maar óók van omstandigheden waaronder het feit wordt gepleegd én de persoonlijke omstandigheden van de verdachte.
• De keuze van de straf kan dus worden beperkt door het taakstrafverbod. 

www.rechtspraak.nl

Het supermarktdrama-dossier

Kijk naar de ten laste legging feiten in de dagvaarding en zoek uit voor deze feiten of en zo ja wat bij ieder feit als uitgangspunt voor straf wordt voorgesteld in de LOVS richtlijnen.

Welke maatregel is er in ons dossier aan de orde?

Wordt er door het slachtoffer om schadevergoeding gevraagd en zo ja waarvoor?