21/22 Sp&St dl 2 les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom!

Klaar voor de start:

   -boek, pen, schrift

   -jas uit, tas op de grond

   -telefoon uit, in de tas

Vooraf: 

Terugblik

Deze les

-Stijlfiguren

Ik heb je al duizend keer gezegd niet zo te overdrijven

1. Climax
2. Hyperbool
3. Paradox
4. Understatement

Ik doe het wel. Wát, ik héb het al gedaan!

1. Woordspeling
2. Paradox
3. Antithese
4. Zelfcorrectie

Kan er ooit iets goeds uit Drachten voortkomen?

1. Litotes
2. Hyperbool
3. Anticlimax
4. Retorische vraag

Hij kwam, zag en overwon

1. Drieslag
2. Enumeratio
3. Climax
4. Tautologie

Nu, op tijd

Ik vind het nodig én noodzakelijk dat je die formulieren even invult.

1. Woordspeling
2. Tautologie
3. Anafoor
4. Repetitio

Hij won, door te verliezen

1. Retorische vraag
2. Anafoor
3. Paradox
4. Litotes

Ik ben teleurgesteld, gedesillusioneerd, verbitterd.

1. Anticlimax
2. Climax
3. Tautologie
4. Repetitio

Sommige vrouwen slagen erin het glazen plafond te doorbreken

1. Eufemisme
2. Understatement
3. Metafoor
4. Litotes

Lionel Messi verdient 5,5 miljoen per jaar. Dat is een aardig inkomentje.

1. Eufemisme
2. Understatement

Mijn dochter is anders begaafd

1. Eufemisme
2. Understatement

Hij is zich aan het oriënteren op de arbeidsmarkt.

1. eufemisme
2. understatement

Je hoort mensen wel eens zeggen dat het in Nederland toch niet zo goed geregeld is.

Mijn neefje wil piloot worden, terwijl het toch niet zo'n hoogvlieger is op school

Hij is het zwarte schaap van de familie!

Tsjonge jonge jonge jonge wat een puntjepuntjepuntje.

Samenstellingen

Hoofdregel:

Schrijf samenstellingen zoveel mogelijk aan elkaar:

kortetermijngeheugen

oudpapierhandelaar

timemanagementsvaardigheden

Opletten bij

-Namen: Anne Frankstraat

-Voorzetsels: het verschil tussen achterin de keuken en achter in de keuken.

-Getallen: driehondervierendertig, maar drieduizend achtenveertig. 

  Breuken: twee derde, een vierde

Tussen-s

Stationsweg, stationsstraat

Tussen-n

Je schrijft een tussen-n als het eerste deel van de samenstelling

-een znw is

-dat een meervoud heeft

-dat alleen op -en eindigt.

pan + koek, spin + wiel, lade + kast, spin + web, rijst + pap, asperge + soep

Pas op bij:

-Zaken die uniek zijn: maneschijn, zonnecollectoren

-Versteende samenstellingen: klerelijer, apekop

-Versterkende betekenis: reuzeleuk, retemoeilijk

Tussenklanken in samenstelling

Maak:

Opdracht 9 t/m 11 bladzijde 262

Maak een samenstelling van:
zon + schijn

Maak de samenstelling:
beer + sterk

Maak een samenstelling van:
staat + schuld

Maak een samenstelling van

vis + kom

Maak een samenstelling:
aap + trots

Waarom schrijf je 'stationschef' met een tussen-s?

Waarom schrijf je 'gedachtesprong' en niet 'gedachtensprong'?

Waarom schrijf je 'tarwemeel'?

Noteer nog een regel voor een samenstelling zonder tussen-en.

Maak de samenstelling:
hier + tegen + over

1. Hiertegen over
2. Hier tegenover
3. Hier tegen over
4. Hiertegenover

Maak de samenstelling:
koffie + zetten

1. koffiezetten
2. koffie zetten