H4.3 Schakelingen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Schakelingen

Planning

• Uitleg 4.3 Schakelingen
• Nakijken huiswek 4.1 + 4.2
• Lezen theorie 4.3
• Maken opdrachten 4.3

Huiswerk Bespreken

17. 

Lampje B geeft het meeste licht. Hier zijn spanning en stroomsterkte het grootst.

18
.

Je kunt ermee werken op plaatsen waar geen stopcontact in de buurt is. Ook heb je geen last van het snoer bij het werken.

Na een tijdje gaat hij minder goed werken omdat de accu ‘leeg’ raakt. Je moet de accu weer opladen en kunt dan niet verder werken. Een snoerloze boormachine is minder krachtig.

Huiswerk bespreken

19

a. Stijn moet de plus-kant van de ene batterij tegen de min-kant van de volgende batterij leggen.

b. 9 : 1,2 = 7,5. Je hebt dus 7,5 batterijen nodig, maar halve batterijen bestaan niet.

c. 8,4 V

d. zeven batterijen 

Huiswerk bespreken

20

a. Omdat dit plaatje de stroom van de min van de bovenste batterij door moet leiden naar de plus van de onderste batterij.

b. De veer is ook gemaakt van een geleidend materiaal. De veer moet de stroom doorleiden naar het contact buiten de batterijhouder.

c. De batterijen zijn dan in serie geschakeld. De plus van de ene batterij zit dan tegen de min van de volgende batterij.

d. 1,5V + 1,5V + 1,5V + 1,5V =6 V

Herhaling

H5.1 een stroomkring maken

Uit welke onderdelen kan een stroomkring bestaan?

1. schakelaar, en 2 lampen
2. snoer,lamp,spanningsbron en schakelaar
3. snoeren alleen
4. lampen alleen

Wat voor apparaten staan er afgebeeld in de slide hiervoor?

1. Stroommeters
2. Voltmeters
3. Amperemeters
4. Spanningsbronnen

Wat doen spanningsbronnen?

1. vervoeren energie
2. leveren elektrische energie
3. zetten elektrische energie om
4. meten de spanning

In welke eenheid wordt stroomsterkte gemeten?

1. Ampere
2. Kilogram
3. Milliliter
4. Volt

Van welk GROOTHEID is VOLT de eenheid?

1. Stroomsterkte
2. Spanning
3. Massa
4. Volume

Uit welke onderdelen bestaat een fietsdynamo?

1. Magneet en spoel
2. Batterij,accu en dynamo
3. Spanningsmeter
4. Schakelaar

4.3 Doel van de les

1. Je kent de symbolen die je gebruikt om een schakelschema te maken.
2. Je kunt het verschil tussen een parallelschakeling en een serieschakeling uitleggen.
3. Je kunt het schakelschema tekenen van een eenvoudige serie- of parallelschakeling.
4. Je kunt uitleggen waarom lampen bijna altijd parallel geschakeld worden.
5. Je kunt uitleggen wat er gebeurt als een parallelschakeling zich vertakt.

  5.3 Schakelingen

Snoeren, lampen, spanningsbronnen en schakelaars kunnen op verschillende manieren met elkaar verbonden worden. 

Anders gezegd aan elkaar SCHAKELEN!

Om een schakeling het beste uit te leggen doen we dat met een tekening: SCHAKELSCHEMA

Symbolen voor schakelschema's

Deze moet je uit je hoofd leren.

Bestudeer nu 1 minuut deze plaatjes.

Draad

Batterij

Lamp(je)

Schakelaar

Motor(tje)

Stopcontact

 Schakelschema's

Serieschakeling

In een serieschakeling is er geen vertakking! Er is maar 1 stroomkring. De stroom gaat door alle onderdelen van de schakeling. Als een lampje in de serieschakeling kapot is ,is de stroomkring verbroken.

De stroomsterkte in een serieschakeling is OVERAL EVEN GROOT!

Welke van de drie schakelingen is serieschakelingen?

1. a
2. b
3. c
4. Geen van de drie

Je ziet een schakelschema met een batterij, twee lampjes en een schakelaar.

Brandt lampje 1?

1. Ja
2. Nee
3. Misschien
4. Geen idee

Parallellschakeling

In een parallellschakeling heeft elke lamp een eigen vertakking. 

Elke vertakking is, samen met de batterij, een aparte stroomkring.

Elk lampje kun je dus apart AAN-en UIT doen!

Als een lampje doorbrandt blijven de andere gewoon werken!

Serieschakeling:

• Er is maar één weg: één stroomkring
  
• Spanning wordt verdeeld
  
• Stroomsterkte overal even groot;
  
• Één lamp kapot→ alle lampjes uit
  

Parallelschakeling:

• Er zijn meerdere wegen: meerdere stroomkringen
  
• Spanning hetzelfde in vertakking
  
• Stroom splitst bij een vertakking
  
• Één lampje kapot→ rest werkt nog
  

Welke uitspraak over serieschakelingen is waar?

1. In een serieschakeling is de stroomsterkte overal even groot
2. In een serieschakeling is het belangrijk waar je de stroomsterkte meet
3. In een serieschakeling kun je de stroomsterkte maar op één plaats goed meten
4. In een serieschakeling kan nooit een stroom lopen.

Benno schakelt drie identieke lampjes in serie. Hij sluit de lampjes daarna aan op een batterij van 9 V.

Beredeneer hoe groot de spanning is die elk lampje dan krijgt.

Wat kun je zeggen over de spanning in een parallelschakeling?

1. Spanning wordt verdeeld
2. Spanning is bij elke vertakking gelijk
3. Er is geen spanning bij een parallelschakeling
4. Geen idee

Wat kun je zeggen over de Stroomsterkte in een parallelschakeling?

1. Stroomsterkte wordt verdeeld
2. Stroomsterkte is overal gelijk
3. Er is geen stroomsterkte bij een parallelschakeling
4. Geen idee

Maak

Lees 4.3

Maak opdrachten 4.3

Klaar?

Nakijken 4.1 + 4.2

Bespreken

24 .

a. Een schakeling zonder vertakkingen heet een serieschakeling. Een schakeling met vertakkingen heet een parallelschakeling.

b. Een tekening van een schakeling, waarin elk onderdeel met een speciaal symbool is weergegeven, noem je een schakelschema.

c. Alle stopcontacten en lampen in huis zijn parallel geschakeld.

25.

a. een lampje

b. een batterij

c. een spanningsmeter

d. een dichte schakelaar

a. Lamp.

Bespreken

26.

a. 

b. Serieschakeling

Wat heb je vandaag geleerd?

Hebben we de lesdoelen behaald?

• Je kent de symbolen die je gebruikt om een schakelschema te maken.
• Je kunt het verschil tussen een parallelschakeling en een serieschakeling uitleggen.
• Je kunt het schakelschema tekenen van een eenvoudige serie- of parallelschakeling.
• Je kunt uitleggen waarom lampen bijna altijd parallel geschakeld worden.
• Je kunt uitleggen wat er gebeurt als een parallelschakeling zich vertakt.

Huiswerk

Maken vraag 27 t/m 30

Blz. 140 en 141

Lesdoelen

• Je kent de symbolen die je gebruikt om een schakelschema te maken.
• Je kunt het verschil tussen een parallelschakeling en een serieschakeling uitleggen.
• Je kunt het schakelschema tekenen van een eenvoudige serie- of parallelschakeling.
• Je kunt uitleggen waarom lampen bijna altijd parallel geschakeld worden.
•