CMC Van den vos Reinaarde

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Het Middelnederlands

Het Middelnederlands is een voorloper van de moderne Nederlandse taal. Het werd tussen 1200 en 1500 in het huidige Nederlandse taalgebied gesproken. Middelnederlands was de opvolger van het Oudnederlands. Het Noord-Middelnederlands wordt ook wel Diets genoemd, vooral door niet-taalkundigen. Verder bestaan ook Vlaams en Brabants in deze talengroep.

vogala.org

Wie was Willem

Het verhaal zou in de 13e eeuw zijn geschreven door een zekere Willem, over wie in de eerste regels gezegd wordt dat hij nog iets anders gemaakt heeft, namelijk Madocke (Willem die Madocke maecte).

Wat is hier bijzonder aan?

Oorsprong

* De wortels van het Reynaertverhaal reiken tot de klassieke oudheid. Een van de directe voorlopers is het omstreeks 1100 in het Latijn geschreven Ysengrimus,  een eerste grote verzameling met fabels en verhalen over dieren met daarin een wolf centraal.

* Het Middelnederlandse Reynaertverhaal is echter het meest gebaseerd op een Frans verhaal: Le Plaid, letterlijk vertaald 'het pleidooi'. Dit verhaal verscheen rond 1160, en was het eerste van een grotere verzameling vossenverhalen.

De achtergronden

Van den vos Reynaerde bevat tal van satirische verwijzingen naar de 'mensenmaatschappij': de adel en de geestelijkheid moeten het flink ontgelden. Enkele voorbeelden hiervan zijn dat priesters zich niet aan hun celibaat hielden en dat de adel lui en incompetent was. Ook de derde stand blijft niet gespaard, want wanneer het volk Bruin de Beer te lijf gaat, lijken ze wel een bende primitievelingen. Ze slaan op hem met het hele huisraad van 'pollepels' tot een spoel van het spinnewiel.

Meerduidigheid

Verschillende zaken in het verhaal zijn meerduidig. Zo kun je bijvoorbeeld 

de namen van de vrouwen uit het volk zien als duidelijke verwijzingen naar verscheidene zonden. 'Vuilemaerte' kan men beschouwen als gemakkelijk om mee te verkeren, bijna een slet. In 'Ogerne' kun je dan weer de uitspraak "O gerne" verstaan wat aan een prostituee doet denken. Ook de priestersvrouw 'Julooke', " Jou lok ik", is een vrouw van laag allooi. Zelfs Ysegrijns vrouw Haersinde is niet van dubbelzinnigheid gespeend. Vergelijk: 'Haar zint het', 'Haar zonde' of zelfs 'Aersende'.

Personages

sites.google.com

gtb.inl.nl

Opdracht

1. Lees het fragment uit het boek.

2. Vertel wat er gebeurd in hedendaags Nederlands.

http://gtb.inl.nl/