6.1 De Republiek van Weimar 1919-1933

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

6.1 De Republiek van Weimar 

1919-1933

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Welke factoren leidden tot de opkomst en ondergang van de Republiek van Weimar, 1919-1933?

Van Berlijn naar Weimar

Door het geweld op straat in Berlijn verhuist de politiek tijdelijk naar Weimar. Berlijn blijft gewoon de hoofdstad.

Weimar

In het plaatsje Weimar werd de grondwet voor de nieuwe republiek getekend. Vanaf dat moment was de Weimarrepubliek een feit

Eerste Wereldoorlog

Tijdlijn van 1871 tot 1919

Problemen in de jonge republiek 

Verdrag van Versailles:

Duitsland krijgt de schuld !

• Herstelbetalingen aan de geallieerden betalen
• Gebieden afstaan (kolonies, Elzas-Lotharingen)
• Leger moet klein blijven
• Geen soldaten in grensgebied met Frankrijk

Herstelbetalingen

Duitlsand moet een enorm bedrag betalen aan de geallieerden. Eerst wordt het bedrag tot 1921 vastgesteld op 20 miljard Goudmark. Na 1921 wordt het bedrag verhoogd naar 132 miljard. Ook moest Duitsland in natura betalen aan de zwaarst getroffen landen, waaronder België. Dit deden ze met steenkool en ijzer. 

132 MILJARD!!!

132 miljard Goudmark staat gelijk aan 7 miljoen kilo Goud. 

De goudprijs is op dit moment 36,58 Euro per gram. 7 miljoen kilo goud kost nu dus ongeveer 256 miljard Euro. 

Dolkstootlegende

• Rechts vond dat het leger was verraden (Dolkstootlegende).

• Overgave en schandelijke vrede   door de politieke machthebbers, joden en communisten (Novemberverbrecher). 

De Dolkstootlegende

Veel Duitse burgers geloofden in de dolkstootlegende. Dit houdt in dat de nieuwe regering (van de Weimarrepubliek) er voor heeft gezorgd dat Duitsland de oorlog verloren heeft. De nieuwe regering heeft het leger dus in de rug gestoken, door de wapenstilstand en de Vrede van Versailles te tekenen. Men was niet blij met deze nieuwe regering, want men had in Duitsland het idee dat de oorlog nog gewonnen kon worden.  

En politiek dan... ?

Even terug in de tijd

Duitsland is na WO I opeens van een keizerrijk...

 ...een 'democratie' geworden.

Keizer Wilhelm II leeft als balling in Doorn (NL).

Duitsland na de 

Eerste Wereldoorlog 

• Het vertrouwen in de republiek is laag. Liberalen en sociaaldemocraten willen het als democratie proberen.

Vrijkorpsen

• Gewapende groeperingen van (rechtse) oud-militairen
• Ze geloofden sterk in de Dolkstootlegende
• Volgens de aanhangers van deze Dolkstootlegende lag de oorzaak van de nederlaag van de oorlog bij de communisten en joden, en niet bij de militairen. 

Republiek van Weimar 

Bezetting 

Ruhrgebied 1923-1924

• DLD. kan herstelbetalingen niet  opbrengen --->

 Franse troepen             bezetten Ruhrgebied 

• De Duitse arbeiders leggen er hun werk neer, maar de overheid betaalt door.
  

Bezetting van het 

Ruhrgebied 1923-1924

• De Duitse arbeiders leggen er hun werk neer, maar de overheid betaalt door.

Hoe komen ze aan dat geld?

Hyperinflatie

Het Duitse geld, de Deutschmark, 

was niks meer waard...

Tip: Zo ziet hyperinflatie eruit in Venezuela (RTL-nieuws)

Het Duitse geld, de Deutschmark, 

was niks meer waard...

Hoe werd het verdrag van Versailles in Duitsland onthaald?

Leg uit wat de dolkstootlegende was.

Verklaar de naam Republiek van Weimar

Waardoor ontstond de hyperinflatie in Duitsland

Frankrijk trok zich terug uit het Ruhrgebied. Weimar besloot zich te houden aan het Verdrag van Versailles (Erfullungspolitik). Weimar mocht dankzij deze politiek in 1926 lid worden van de Volkenbond en in 1928 ondertekende Weimar het Kellog-Briand-Pact, dat een eind moest maken aan alle oorlogen. 

Bierkellerputsch

1923

• Hitler's mislukte staatsgreep (putsch) in München.
• Hij wordt gearresteerd en veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaar. 

Hitler wordt vrijgelaten

1924

Hitler hoeft uiteindelijk slechts 9 maanden 

van zijn straf uit te zitten in de Landsberg-gevangenis

Dawesplan

- VS lenen Duitsland geld

- Ruhrgebied wordt ontruimd

- 'rondpompen van geld'

Dawesplan

Dawes-plan

Economische crisis

1929

- Beurskrach in Verenigde Staten

- crisis slaat over naar Europa 

Video

De wraak van Duitsland (uit 'De oorlog')

Video:

Hoe kwam Hitler aan de macht? (uit Histoclips)