Thema 6 B6 Sociaal gedrag

Thema 6 Waarneming en gedrag

B6
Sociaal gedrag
1 / 26
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4,5

In deze les zitten 26 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 6 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Thema 6 Waarneming en gedrag

B6
Sociaal gedrag

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Video

Leerdoelen en begrippen B6
  • de functie van verschillende vormen van sociaal gedrag kunnen uitleggen
  • het verband tussen sociaal gedrag en overlevingskansen uitleggen

Begrippen
sociaal gedrag, signalen, communiceren, geritualiseerd gedrag, balts, bronst, territoriumgedrag, dreiggedrag, overspronggedrag, conflictgedrag, rangorde, pikorde, imponeergedrag, verzoeningsgedrag, staten/statenvorming

Slide 3 - Tekstslide

Baltsgedrag
Doel: voortplanten met eigen soort, ze zijn soortspecifiek

Door balts neemt motivatie voor paring (voortplantingsdrang) toe en agressie tussen partners verminderd. Dit agressie-gedrag is terug te zien in balts door afwisselend aanvallen en vluchten (voorbeeld de zigzagdans van Stekelbaarsjes). 
Ook voedingsgedrag bij balts zichtbaar, bv. eten geven aan partner.

Slide 4 - Tekstslide

Sociaal gedrag
Gedrag van soortgenoten ten opzichte van elkaar.

Hierbij is een handeling van het ene individu de prikkel voor een (volgende) handeling van een soortgenoot.

Handelingen bij sociaal gedrag noem je signalen, deze dienen voor informatieoverdracht tussen soortgenoten (communicatie)

Slide 5 - Tekstslide

Geritualiseerd gedrag
De handelingen bij de balts worden vaak overdreven, omgevormd en/of versneld uitgevoerd, zodat ze een signaalfunctie krijgen

Bronst = de bereidheid tot paren bij zoogdieren

Slide 6 - Tekstslide

Maak opdracht 51 t/m 54

Slide 7 - Tekstslide

Territoriumgedrag
  • Door een territorium te vormen wordt een zekere hoeveelheid voedsel of ruimte veiliggesteld
  • Territorium vermindert conflicten tussen soortgenoten
  • Mannetje verdedigt het gebied tegen binnendringende soortgenoten
  • Dreiggedrag op de grens

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide

Overspronggedrag
Het wordt veroorzaakt door een intern conflict tussen gedragssystemen (conflictgedrag). Voor beide gedragssystemen bestaat een even sterke motivatie.

Overspronggedrag lijkt zinloos gedrag, maar heeft vaak een signaalfunctie.

Slide 10 - Tekstslide

0

Slide 11 - Video

Slide 12 - Tekstslide

Rangorde
  • Imponeergedrag: zich zo groot en indrukwekkend mogelijk maken. Vaak door dominant mannetje
  • Verzoeningsgedrag staat vaak tegenover het dreiggedrag van dominante mannetje: een signaal dat de agressie van dominante mannetje doet afnemen

Slide 13 - Tekstslide

0

Slide 14 - Video

Statenvormende insecten

  • sommige soorten insecten leven in staten
  • sterke taakverdeling binnen grote populaties van insecten
  • bijen, mieren, termieten

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Video

0

Slide 17 - Video

Gedrag bij de mens

  • Het vergrote hersenvolume is voordelig voor het leren, maar is nadelig voor de ontwikkeling van het kind, volwassen worden duurt langer.
  • Leervermogen is ook toegenomen, dus het vermogen om gedrag effectief te veranderen. Dit is aangeboren, maar is ook gedeeltelijk aan te leren. 
  • Ook normen en waarden worden aangeleerd door omgeving.

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Video

Maak opdracht 55 t/m 57
Klaar? 
Lees ook de Context 'Geëmancipeerde bonobovrouwtjes' door 
en maak opdracht 58 + Olympiade opdracht 12

Klaar?
Maak de Samenhang 'Hyenavrouwtjes hebben de broek aan' en de examentrainer

Slide 20 - Tekstslide

Controleer je leerdoelen!

  • Ken je de begrippen? Oefen de Flitskaarten 

  • Check de leerdoelen met Test Jezelf


Slide 21 - Tekstslide

2 extra oefentoetsen over B3 t/m6
Eventueel kun je daarnaast nog de twee oefenexamens maken op:
www.biologiepagina.nl

Slide 22 - Tekstslide

Slide 23 - Link

Hoeveel procent score had je?

Slide 24 - Open vraag

Slide 25 - Link

Hoeveel procent score had je?

Slide 26 - Open vraag