nazorg bij schokkende gebeurtenissen

• psychiatrie
• MBO
• Studiejaar 4

Lesdoel

Kennis m.b.t. nazorg bij schokkende gebeurtenissen verbeteren 

Leren van elkaar (delen ervaringen)

verbeterpunten binnen eigen setting signaleren

Wat zijn schokkende gebeurtenissen?

Een schokkende gebeurtenis is een ervaring waarbij iemand getuige is of geconfronteerd wordt met (de dreiging van) ernstige verwondingen, de dood of schending van de lichamelijke integriteit. Zo'n gebeurtenis gaat samen met intense angst, machteloosheid en extreem onbehagen.

Ben je ooit getuige geweest van een schokkende gebeurtenis , bijvoorbeeld ernstig agressie incident?

1. Ja
2. nee

Wat is er (in het kort) voorgevallen?

Wat gebeurde er bij het slachtoffer ?

Ben je ooit zelf slachtoffer geweest geweest van een schokkende gebeurtenis in je werk ?

1. Ja
2. nee

Als je wilt mag je het delen en kort omschrijven wat het voorval is geweest.

Ben je goed op gevangen ?

Is er binnen jou organisatie een protocol (na)zorg bij schokkende gebeurtenissen ?

1. Ja
2. nee
3. geen idee

Wat kun je zelf doen als je een collega hebt die slachtoffer is geworden van agressie? (gelijk na het moment)

zorg voor veiligheid

Zorg voor nde eerste opbvang van het slachtoffer

 Haal het slachtoffer uit de situatie

 Stel het slachtoffer zoveel mogelijk gerust 

Regel ondersteuning op de groep 

Stel de situatie veilig met behulp van je collega's 

Zorg voor verbandmiddelen / ijs of andere EHBO materialen

 Informeer leidinggevende , bel eventueel  met huisartsenpost /politie

Wat kun je het beste doen als je een collega hebt die slachtoffer is geworden van agressie? (als de rust/veiligheid hersteld is )

Ga het gesprek aan

Begin in het hier en nu

Check waar op dit moment behoefte aan is. 

Vraag hoe het nu gaat. 

Wat heeft er nú impact en wat is er nú belangrijk? 

Dat wat gebeurd is, hoef je niet te laten herhalen, tenzij iemand daar zelf graag over vertelt.                                                          (uitstekend dat ze hun verhaal doen, zo vaak mogelijk)

Geef geen adviezen

Laat je persoonlijke mening achterwege en neem een open luisterhouding aan

De beleving van het slachtoffer staat voorop, en zij het slachtoffer bevestiging zoekt.

Dat iets niet had mogen gebeuren bijvoorbeeld.  

Probeer niet te relativeren, of op te beuren.

Daarin schuilt de valkuil dat je een situatie goedpraat. Hierdoor voelt een slachtoffer zich niet serieus genomen.  

Luister vooral en laat zoveel  mogelijk hun verhaal doen.

Probeer niet alles in één gesprek te bespreken

Mensen met stress kunnen tijdelijk minder informatie aan. Voorkom dat je een heleboel tips of talloze oplossingen opsomt. Hou het simpel en stop als je merkt dat iets niet aankomt. Laat het dan even rusten en wacht op een volgend moment. 

Wat kun je het doen als je een collega hebt die slachtoffer is geworden van agressie in de komende dagen weken daarna ?

Klachten de uren dagen weken na de gebeurtenis

met de gebeurtenis bezig blijven

herbeleving, waarbij pijnlijke gevoelens en beelden terugkomen

nachtmerries

de waaromvraag (Waarom moest dit juist mij overkomen?)

eenzaamheid

schuld, schaamte en zelfverwijt

Klachten

inslaap- of doorslaapproblemen door piekeren

vermijden van gedachten/gevoelens door bijvoorbeeld (te) hard te werken

ongeloof en verbijstering

afwezigheid van herinneringen

verlies van interesses (geen belangstelling voor hobby’s)

vervreemding

Klachten

emotionele ‘dofheid’ vervlakking

neerslachtigheid

verdriet

snel geïrriteerd zijn

angst en verhoogde waakzaamheid

concentratieproblemen

vermoeidheid

Weer in evenwicht

Het verwerken van een calamiteit duurt gemiddeld twee weken tot zes maanden. Daarna kunnen de meeste mensen weer goed functioneren. Ze praten en denken minder over het voorval na en als dat toch gebeurt, raken ze niet zo snel overstuur.

Acceptatie

De slachtoffers leren het agressieve incident geleidelijk te accepteren. Het wordt een deel van hun leven. Ze staan steeds minder stil bij hun eigen kwetsbaarheid. Bovendien krijgen ze weer vertrouwen in het leven, zichzelf en anderen. Dit betekent echter niet dat ze er helemaal niet meer aan denken. De herinnering steekt nog regelmatig de kop op. Bijvoorbeeld als de gebeurtenis een jaar geleden is of als de slachtoffers iemand zien die op de dader lijkt.

Wat kunnen slachtoffers zelf doen

Medewerkers die het slachtoffer zijn geworden van agressie, ontkomen niet aan de eerdergenoemde stressreacties. Dat hoort nu eenmaal bij verwerken. Ze kunnen het verwerkingsproces echter wél versnellen. 

Bijvoorbeeld door:

Werken aan herstel

over de gebeurtenis en de gevolgen daarvan te praten met mensen die ze vertrouwen

hun normale leven weer op te pakken

zichzelf rust en ontspanning te gunnen

rekening te houden met hun gevoelens en gedachten

zich niet sterker voor te doen dan nodig is

Werken aan herstel

zo min mogelijk slaap- of kalmeringsmiddelen te gebruiken

wel te werken, maar niet te veel. Ze kunnen hierover afspraken maken met hun leidinggevende.

vervelende discussies over de gebeurtenis te vermijden

te accepteren dat verwerken tijd en energie kost

zich niet af te sluiten van mensen die belangrijk voor hen zijn

hulp inschakelen

Werken aan herstel

De meeste mensen zijn heel goed in staat om een schokkende gebeurtenis zelfstandig te verwerken. (veerkracht)

Zeker als ze daarbij kunnen rekenen op steun en begrip in de werk- en privé-sfeer.

Trauma

Sommige mensen blijven echter last houden van stress. Daardoor kunnen hun leven en werk ernstig verstoord raken. In zulke gevallen spreken we van een trauma of post traumatische stoornis 

6 Tips bij  nazorg schokkende gebeurtenissen.

1- geef erkenning

2- Geef juiste informatie aan collega’s die er niet bij zijn geweest

3- Help met het zoeken naar afleiding. 

4-  Bied praktische hulp als de ander dat nodig heeft.(aangifte)

5- Bewaak eigen grenzen. 

6- Signaleer afwijkend gedrag. 

Welke verbeterpunten zie jij binnen de organisatie waar je nu met name werkt m.b.t nazorg?

Welke actie zou je uit willen/kunnen zetten om hieraan iets aan te verbeteren?

Wettelijke verplichting

De verantwoordelijkheid voor nazorg bij calamiteiten ligt bij de werkgever. Zij wordt verantwoordelijk gesteld wanneer zich een calamiteit heeft voorgedaan. Wanneer er niet tijdig op gereageerd wordt, kunnen er boetes uitgedeeld worden door de overheid.

Vragen ?