M5 BS 5 leven van lucht

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

11.2. Ademhalen

Je leert: 

• Hoe ademen insecten/vissen en planten

Ademhaling insect

• Geen longen maar buisjes in het lichaam
  - Die heten tracheeën
  
  
• In achterlijf zitten kleine openingen 
  - Die heten stigmata
  
  
• Zuurstof komt binnen via de stigma en verspreid zich via de tracheeën. 
  Koolstofdioxide verlaat zo ook het lichaam 
  
  
• Komt door het aanspannen of ontspannen van het achterlijf van de insect 

Wat hoort waar?

Trachee

Stigma

Huidmondje

Kieuwboog

Lamel

Tegenstroom principe

Kieuwplaatje

Deze dieren halen adem via tracheeën

1. zoogdieren en vogels
2. insecten
3. vissen

Hoe ademen insecten?

1. Door via hun mond lucht in te ademen
2. Door met hun kop op en neer te bewegen
3. Door te pompen met het achterlijf
4. Door te pompen met het voorlijf

Hoe komt zuurstof in de cellen van insecten?

1. Via bloed in de tracheeën
2. Via lucht in de tracheeën
3. Via bloed in de bloedvaten
4. Via lucht in de bloedvaten

Ademhaling vissen

• Vissen halen zuurstof
  uit water door de
  kieuwen 
  
  
• In de kieuwen zitten 
  kieuwplaatjes daar
  vind de gastwisseling plaats (zuurstof in, koolstofdioxide uit)
  
  

Vissen ademen met

1. Kieuwen
2. Longen

Hoe komen planten aan zuurstof?

• Overdag maken ze zelf zuurstof aan door het
  proces fotosynthese 
  
• Een klein deel van die zuurstof gebruiken ze voor het 
  proces verbranding
  - (de rest geven ze terug aan de lucht) 
  
• Samen met zuurstof kan glucose verbrand worden. 
  Glucose hebben planten nodig voor energie

Aan welke processen doet een plant?

1. Fotosynthese
2. Fotosynthese en verbranding
3. Verbranding
4. Geen van allen

Dit proces levert de zuurstof die een plant nodig heeft.

1. fotosynthese
2. verbranding

Hoe noemen we het proces waar de plant energie van krijgt?
En waar die glucose + zuurstof voor nodig heeft

1. Fotosynthese
2. Verbranding

Maak 11.2. in je boek

- Gebruik zo nodig je theorieboek 
- Klaar? Maak een foto en verstuur via teams