THEORIE Theater begrippen

• Drama
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3,4

Spelgegevens

spelgegevens:

rol, actie, ruimte/plaats, verhaal, tijd, motief

spelgegevens zijn ook wel 5W's.

5w's

WIE. WAT. WAAR. 

WANEER. WAAROM

WANNEER 

WAAROM

We gaan een performance bekijken; Wiek.

Bedenk wat de spelgegevens zijn:

rol (wie): ......................................................................

actie (wat): ......................................................................

ruimte (waar): ......................................................................

verhaal (wat): ......................................................................

tijd (wanneer): ......................................................................

motief (waarom): ......................................................................

0

We gaan een performance bekijken; Wiek.

Bedenk wat de spelgegevens zijn:

rol (wie): ......................................................................

actie (wat): ......................................................................

ruimte (waar): ......................................................................

verhaal (wat): ......................................................................

tijd (wanneer): ......................................................................

motief (waarom): ......................................................................

Op de vloer

Opdracht:  

- maak groepjes van 2  personen

- maak een korte presentatie/performance van ongeveer 5minuten 

- houd een kleine presentatie/performance voor de klas 

- de rest van de klas beantwoord: 

rol, actie, ruimte, verhaal, tijd en motief

Denk aan:

rol, actie

ruimte, verhaal

tijd, motief

Slapstick (vormgevingsmiddel)

 Drama analyse

Drama ;  

toneel, opera, 

cabaret musical, 

televisie, film etc.

Inhoud = verhaal vertellen of boodschap geven

Let op! In een drama analyse gaat alleen over theatermiddelen

Drama analyse

Vormgeving = de keuzes die de regisseur heeft genomen hoe hij zijn verhaal weergeeft. 

Daaronder vallen twee begrippen: 

spel en enscenering.

Op examens staan theatermiddelen is dat: vormgeving (van drama) dus spel en enscenering.

Drama analyse

Spel = alles wat de acteurs doen, niet wat ze zeggen!

a. Lichaam (hoe mimiek in zijn gezicht, betekenis in zijn lichaamshouding).

b. Stem (wat doe die met volume, timing, heeft de acteur een accent).

Drama analyse

c. Speelstijl (verschillende soorten drama, die eisen andere manier van spelen: - klassiek is meer ingeleefd. - modern theater door personage zie je de acteur doorheen. Een clown acteert anders in een circus dan een acteur in een film).

d. Mis-en-scene het gebruik van de ruimte door de acteurs (waar staan ze, waar gaan ze af, hoe bewegen ze, blik richtingen. bijvoorbeeld bij oude films = mis-en-scene dat acteurs op rijtje staan en op en af gaan in de zijkanten). 

Drama analyse

Enscenering = alles wat in het toneel beeld te zien is min alles wat onder speel valt. De locatie waar de scene zich afspeelt (film), decor, kap- grime, kostuums, rekwisieten, (objecten die personages gebruiken), attribuut, toneelobjecten, licht, geluid en muziek(effecten).

Andere plaatsen dan op het theater zijn:

bijvoorbeeld televisie, internet, op locatie.

- enscenering: hoe een verhaal/de werkelijkheid in scene wordt gezet 

- fictionalisering: hoe ware gebeurtenissen worden nagespeeld 

- verhaalopbouw: de volgorde waarin informatie is geordend

- rolverdeling: benoemen van de personages in dramaproducties

Extra Uitleg

Beschrijving van bijvoorbeeld er is een non-verbale uitingsvorm.

Wat niet goed is "Hij kijk boos" De mimiek moet letterlijk beschreven worden: 

Zijn mondhoeken zijn omlaag, wenkbrauwen naar beneden, ogen half dicht. Je schrijft alles letterlijk op. 

Uitleg:

- non-verbale uitingsmogelijkheden: (mimiek, gebaren, houding)

- verbale uitingsmogelijkheden (taalgebruik, stemgebruik)

Extra uitleg

Beschrijving van bijvoorbeeld van de Mise-en-scène:

Hoe spelers bewegen over de speelvlak gedurende het stuk, de “choreografie” van een toneelstuk.

Letterlijk beschrijven en GEEN invulling geven:

dus alles benoem je wat er gebeurd en wat je ziet.

De persoon met blond kruipt met zijn knieen over de vloer richting de deur. Pak de klik en duwt er tegen aan en valt op de grond voor de voeten van de andere persoon met donker haar.

Vakbegrippen herkennen, benoemen en toepassen

Manieren van verwijzen naar werkelijkheid zijn:

Nabootsing: imitatie, het nadoen; een directe verwijzing naar de werkelijkheid.

Typering: 1 eigenschap uit de werkelijkheid wordt gekozen en vergroot vormgegeven.

Omkering: gespeeld wordt met de verwachting van het publiek

Oefensituatie: het oefenen van gedrag in een nagespeelde sitiuatie

Metafoor: een indirecte verwijzing naar de werkelijkheid

Vrije verbeelding: verwijzing naar de werkelijkheid die niet vastligt. 

Oefening 1.

Analyseer voor je zelf en schrijf het op over de performance Wiek. Hoe spel en enscenering is gebruikt.

......................................................................

0

Oefening 2.

Analyseer voor je zelf en schrijf het op over de performance Plastic Bag. Hoe spel en enscenering is gebruikt.

......................................................................

0

Op de vloer

Opdracht:  

- maak groepjes van 2  personen

- maak een korte presentatie/performance van ongeveer 5minuten 

- houd een kleine presentatie/performance voor de klas 

- de rest van de klas analyseert voor zichzelf en schrijf het op. Hoe spel en enscenering is gebruikt.

Denk aan:

inhoud

theatermiddelen

spel

enscenering

Theater maatschappij

Wat de functies van drama kunnen zijn:

- informeren, leren; denk aan educatief, 

kindertheater

- amuseren: het vertellen van een mop in de klas

- overtuigen: maatschappij kritisch cabaret

- overhalen: om iets te doen; denk aan een reclamespot

Noem een functie van theater.

Welke functie heeft deze voorstelling?

1. informeren / leren
2. amuseren
3. overtuigen
4. overhalen

Welke functie heeft deze voorstelling?

1. informeren / leren
2. amuseren
3. overtuigen
4. overhalen

Welke functie heeft deze voorstelling?

1. informeren / leren
2. amuseren
3. overtuigen
4. overhalen

Welke functie heeft deze voorstelling?

1. informeren / leren
2. amuseren
3. overtuigen
4. overhalen

Op de vloer 

Opdracht:  

- maak groepjes van 2  personen

- maak een korte voorstelling van ongeveer 3 minuten met een functie die hierboven besproken hebben.

- hou de kleine voorstelling voor de klas 

- de rest van de klas bedenkt welke functie is gebruikt en legt uit waarom!

1) informeren/leren

2) amuseren

3) overhalen

4) overtuigen

Andere kunstvormen

- beeldend kunst, zoals architectuur, audiovisuele kunst (videoclips), beeldhouwkunst, schilderkunst, toegepaste kunst (waaronder grafische vormgeving, industriële vormgeving, mode) 

- dans - literatuur - muziek - film

functies kunnen zijn: 

- informeren/leren

- amuseren

- overtuigen en overhalen om iets te doen

Aritotelisch handelingsverloop

aristotelisch: eenheid van plaats = in het klassieke (aristotelische) toneel het voorschrift dat de handeling zich op één plaats dient af te spelen. eenheid van tijd = in het klassieke (aristotelische) toneel het voorschrift dat de handeling zich binnen een bepaalde tijd (meestal één dag) dient af te spelen.

handelingsverloop: het geheel van handelingen door personages, verweven tot een theatrale eenheid; ook wel: de volgorde van een ontwikkeling binnen de dramatische handeling (= dramatische ontwikkeling).

Aristotelisch handelingsverloop op het examen boog genoemd

Eindopdracht: 

Reflectie

SCE4 praktijk

Periode 4.01 

Voorbeelden 

 

performances

Marina Abramović

 - MoMA 2010

0

Boukje Schweigman

- Blaas

0

Eindopdracht: Reflectie 

SCE4 praktijk

Individueel praktijkopdracht:  

- maak een performance van 5 minuten

zorg dat er samenspel terug kom door 

de klas/publiek te betrekken of een klasgenoot te vragen

- onderwerp: reflectie

laat hem zien aan de docent en de klas/publiek

- pas functioneel spelgegevens, theatrale middelen toe. Kies een theatervorm en een functie voor de performance. Denk aan de theorie.

1) samenspel

2) theatrale middelen

3) verschillende theatervormen

4) theater en maatschappij