A3c H2 stijlfiguren hyperbool, understatement, litotes en eufemisme

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Stijlfiguren

Lesdoel

Ik kan/weet:

• de stijlfiguren: hyperbool, understatement, litotes en eufemisme herkennen, begrijpen en gebruiken.

Stijlfiguren

Stijlfiguren worden gebruikt om: 

- iets extra nadruk te geven.

- je zwaarder of lichter uit te drukken.

- indruk te maken.

- een grappig effect te bereiken. 

- de lezer aan het denken te zetten.

Stijlfiguren

Woordenschat H2

Vandaag: vier stijlfiguren die te maken hebben met overdrijven en terughoudendheid: hyperbool, understatement, litotes en eufemisme. 

Hyperbool

Als je overdrijft, gebruik je een hyperbool. De inhoud van de mededeling wordt hierbij overdreven vergroot. 

Ik verveel me dood.

Ik weet niet wat voor windkracht het is vandaag, maar ik denk wel windkracht 80!  

Ik heb wel een eeuw op je staan wachten.  

We hebben ons kapot gelachen.

Je wordt doodgegooid met informatie over de verkiezingen.   

Het lijkt alsof het een beetje geregend heeft.

Het lijkt alsof het een beetje geregend heeft.

Understatement

Als je iets afzwakt, gebruik je een understatement. Je zegt dat iets minder groot, mooi, belangrijk etc. is dan in werkelijkheid.

Als je een één voor die toets hebt gekregen, zul je wel een paar foutjes gemaakt hebben.  

Die regisseur heeft met zijn speelfilms ongetwijfeld een paar centjes verdiend.  

Understatement

Mijn steenrijke oom heeft een stulpje aan de Rivièra gekocht.  

Toen zijn partij weer vier zetels had gewonnen in de peilingen reageerde de fractieleider met: 'Niet slecht'.  

'Ik doe dat wel even', zei de man toen hij het brandende huis in rende om zijn kinderen te redden.  

Litotes

De litotes is een bijzondere vorm van het understatement. Je ontkent het tegenovergestelde. Het doel is om datgene wat je bedoelt beter uit te laten komen.

Ze is bepaald niet dom (ze is slim).

Mijn vriend Mickey is niet vies van haring (hij is gek op haring).

Dat is geen slecht idee (dat is een goed idee). 

Hij is niet achterlijk (hij is slim).

 

 

Eufemisme

Je zegt iets zo dat het als minder hard of erg overkomt. Dat doe je om een pijnlijke situatie te verzachten en om te voorkomen dat je iemand kwetst.

Na een lange lijdensweg ging hij heen (sterven).  

Gisteren hebben we opa naar zijn laatste rustplaats gebracht (begraven). 

Hij gaat creatief om met de waarheid (hij liegt). 

De directie wil het personeelsbestand afslanken (personeel ontslaan). 

De examinator heeft onzorgvuldig gehandeld (grote fouten gemaakt). 

Understatement - Eufemisme

Het verschil tussen een understatement en een eufemisme is humor / spot. 

Een eufemisme werkt verzachtend, een understatement gebruik je om de lachers op je hand te krijgen of grappig of grof uit de hoek te komen.

 

 

Hyperbool - Eufemisme

Het kost me een eeuwigheid

Om tussen deze ontelbare hoeveelheid cornflakes

Ik barst van nieuwsgierigheid

Ik blijf maar een seconde weg 

Te diep in het glaasje kijken (stomdronken)

Het kleinste kamertje (toilet)

Gastarbeider - immigrant - allochtoon - nieuwe Nederlander

Samenvatting stijlfiguren

Hyperbool: als je overdrijft, gebruik je een hyperbool.

We hebben ons kapot gelachen (we hebben enorm gelachen).

Understatement: als je iets afzwakt, gebruik je een understatement.

Die rijke vrouw heeft een leuk stulpje gekocht (een heel groot huis).

Litotes: een bijzondere vorm van understatement. Je ontkent het tegenovergestelde.

Ze is bepaald niet dom (ze is slim).

Eufemisme: je iets zo dat het als minder hard of erg overkomt. Dit doe je om een pijnlijke situatie te verzachten. Hij gaat creatief om met de waarheid (hij liegt). 

 

 

Opdracht

Maken opdracht 1 (blz. 58)

We kijken deze samen na.

Als je klaar bent, ga je verder met opdracht 6 en 7 (huiswerk deze week).

Ik kan nu de stijlfiguur hyperbool herkennen, begrijpen en toepassen.

1. Ja, dat lukt me prima.
2. Ik vind het nog wel lastig, dus ik moet nog meer oefenen.
3. Nee, ik snap het echt nog niet.

Ik kan nu de stijlfiguur understatement herkennen, begrijpen en toepassen.

1. Ja, dat lukt me prima.
2. Ik vind het nog wel lastig, dus ik moet nog meer oefenen.
3. Nee, ik snap het echt nog niet.

Ik kan nu de stijlfiguur litotes herkennen, begrijpen en toepassen.

1. Ja, dat lukt me prima.
2. Ik vind het nog wel lastig, dus ik moet nog meer oefenen.
3. Nee, ik snap het echt nog niet.

Ik kan nu de stijlfiguur eufemisme herkennen, begrijpen en toepassen.

1. Ja, dat lukt me prima.
2. Ik vind het nog wel lastig, dus ik moet nog meer oefenen.
3. Nee, ik snap het echt nog niet.

Hoe vind je zelf dat je gewerkt hebt?

1. :)
2. :|
3. :(

Huiswerk

Week 21 (deze week)

H2 woordenschat blz. 58 - 61

maken opdracht 6 en 7

Voor dinsdag 1 juni:

lezen theorie H4 woordenschat blz. 120 - 123