10.4 eenheid en verdeeldheid in Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

10.4 eenheid en verdeeldheid in Europa

Hoe landen in Europa de samenwerking aangingen op economisch en politiek gebied.

politieke en economische geschiedenis van de 20ste eeuw.

Welke landen zitten allemaal in de Europese Unie? Wat doet de Europese Unie allemaal? Ga los!

Leerdoelen

Hoe begon de Westeuropese samenwerking?

Hoe ontwikkelde de economische samenwerking zich?

Hoe ontwikkelde de politieke samenwerking zich?

Hoe ontstond de Europese Unie en voor welke uitdagingen stond ze?

Dit zijn de landen in de EU op dit moment. De kleuren geven verschillende statussen aan die de landen hebben.

Belangrijke begrippen

Hoe begon de Westeuropese samenwerking?

De Westeuropese samenwerking begon als een economisch verbond. Dit ging vooral om kolen en staal.

Duitsland en Frankrijk vonden het om twee redenen belangrijk om de samenwerking aan te gaan in de jaren '50:

1. het oude vijandschap tussen de landen moest ophouden - meer samenwerking zou dit voorkomen.

2. Het zou er ook voor moeten zorgen dat economische crises voorkomen konden worden in de toekomst.

Dit is hoe de EGKS (Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal begon in de jaren '50. Je ziet welke landen gekleurd zijn.

Hoe begon de Westeuropese samenwerking?

Hoe ontwikkelde de economische samenwerking zich?

De economische samenwerking ontwikkelde zich alleen maar verder na de EGKS.

Dit gebeurde er:

1957: Verdrag van Rome - de oprichting van de EEG (Europese economische gemeenschap).

Italië sloot zich ook aan. Er kwam een gemeenschappelijke markt en vrij verkeer van goederen en diensten.

1968: oprichting douane-unie. Alle invoerrechten en importtarieven werden afgeschaft tussen de lidstaten om zo de handel optimaal te bevorderen.

Door economische samenwerking kon de Europese integratie zich nog verder ontwikkelen.

Een Italiaanse poster over het verdrag van Rome. Veel mensen waren positief over de verdere Europese integratie.

Hoe ontwikkelde de Europese economische samenwerking zich verder?

Hoe ontwikkelde de politieke samenwerking zich?

De politieke samenwerking (bestuur/wetgeving in landen) werd tot aan de jaren '80 steeds meer uitgebouwd.

Dit gebeurde zo:

De commissie van Brussel was het eerste instituut dat regioprojecten opzette in Europa. Ze kregen van de listaten een fast percentage van hun nationaalinkomen, zodat deze projecten konden plaatsvinden. Hiervoor was altijd consensus nodig.

De EU bleef achter op de rest van de wereld. Om die reden werd er vanaf 1992 meer Europese wetgeving in alle landen ingevoerd én werden de grenzen opengezet (Verdrag van Maastricht).  De Europese Unie werd opgericht en had meer macht in de wetgeving van lidstaten. In 2001 kwam de Euro.

Hier zie je de landen die vanaf 1992 hun grenzen openstelden. De landen zijn blauw gemarkeerd.

Voor welke uitdagingen stond de Europese Unie?

De Europese Unie stond voor grote uitdagingen. Veel kiezers in lidstaten bekritiseerden de wetgeving van de EU en hadden het gevoel de macht in eigen land te verliezen.

Dat kwam door het volgende:

1. Veel landen stemden tegen een Europese grondwet, aangezien hierdoor het EU-parlement té veel macht zou krijgen.

2. Het vetorecht van landen werd beperkt - soms mocht een meerderheid in de Europese raad beslissingen maken over wetten.

3.  Door  de crisis in 2008 moesten veel rijke EU-landen betalen aan Zuid-Europese landen om ze bij te trekken. Daar waren veel mensen uit West-Europa het niet mee eens.

4. De vluchtelingencrisis vanaf 2014 zette ook de open grenzen onder druk.

Een spotprent uit 2016 - het Verenigd Koninkrijk bepaalde door een enquête de EU te verlaten. 52% waren vóór en 48% tégen.

Leg uit hoe de EU de politieke samenwerking beïnvloedde tussen 1960 en 2001. Gebruik voorbeelden in je antwoord.

Nu ben ik benieuwd naar jullie mening: zou Nederland profijt hebben van de EU? Waarom wél of niet? Beargumenteer je antwoord.