H7

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hst 7.3 "hard water"

Leerdoelen

• Je kunt het verschil benoemen tussen hard en zacht water.
• Je kunt uitleggen wat Duitse hardheid is. 
• Je kunt nadelen van het gebruik van hard water benoemen.
• Je kunt manieren beschrijven om water te ontharden. 

De hardheid van water druk je uit
in Duitse Hardheidsgraden (DH):

1 DH = 7,1 mg Ca²⁺ per liter 

Water ontharden door:

• vooraf verhitten. 
• ontharder toevoegen. 
• ionenwisselaar gebruiken. 

Ontharden door:

Verhitten van hard water:

Ca²⁺ (aq) + 2HCO₃^- (aq) --> CaCO₃(s) + CO₂(aq) + H₂O (l).

Calciumcarbonaat is slecht oplosbaar, dus dit noem je ook wel de kalkaanslag/ketelsteen.

Dus bij verwarming/waterkoker etc krijg je vorming van ketelsteen als je hard water gebruikt.

Nog een nadeel: er is meer zeep nodig bij het wassen.

Ontharden door: 

ontharder toevoegen. 

Een ontharder bevat een negatief ion dat met Ca²⁺ een neerslag veroorzaakt. bijv. F- of PO43-

De neerslag kun je vervolgens filtreren. 

Ontharden door: 
ionenwisselaar gebruiken. 

Vaste stof die aan het oppervlak negatief geladen is, hieraan zitten natrium-ionen. 

Calcium-ionen uit het water worden  ingewisseld door natrium-ionen

Leerdoelen gehaald? 

• Je kunt het verschil benoemen tussen hard en zacht water.
• Je kunt uitleggen wat Duitse hardheid is. 
• Je kunt nadelen van het gebruik van hard water benoemen.
• Je kunt manieren beschrijven om water te ontharden. 

Planning

• Herhaling Par. 7.3
• Uitleg Par. 7.4 
• Aan de slag

Donderdag eerste half uur stel je vragen, daarna 40 min. TSE Hoofdstuk 7.  Afsluiten met PO opstarten

Herhaling

De hardheid van water druk je uit
in Duitse Hardheidsgraden (DH):

1 DH = 7,1 mg Ca²⁺ per liter 

Water ontharden door:

• vooraf verhitten. 
• ontharder toevoegen. 
• ionenwisselaar gebruiken. 
• Groene zeep (experiment)

Vraag: 

Reken uit hoeveel mg Ca2+ aanwezig is in 16 water met 11oD

Ontharden door:Toevoegen van een ontharder

Ca²⁺ (aq) + .... (aq) --> Ca....(s) 

Vraag: 

Wel ion kun je toevoegen om een neerslag reactie te vormen met Calcium? gebruik BINAS

Schrijf op je bordje.  

Bonus: Bedenk goed waarom je deze kiest en niet de anderen.

Ontharden door: 
ionenwisselaar gebruiken. 

Vaste stof die aan het oppervlak negatief geladen is, hieraan zitten natrium-ionen. 

Calcium-ionen uit het water worden ingewisseld door natrium-ionen

7.4. Schoonmaakmiddelen 

Nieuwe stof? Nee hoor bijna allemaal al gehad in tl3

Leerdoel:

Aan het eind van deze les... 

... kan je een zeepmolecuul tekenen en de onderdelen benoemen.

... kan je benoemen waarvoor je zure schoonmaakmiddelen gebruikt en 2 voorbeelden noemen 

... kan je benoemen waarvoor je basische schoonmaakmiddelen gebruikt en 2 voorbeelden noemen 

Werking van zeep

Werking van zeep

foob = fobie = bang voor water

Zeep als schoonmaakmiddel

Er zijn twee redenen waarom zeep een goed schoonmaakmiddel is

1. Doordat het een emulgator is
2. Doordat het de oppervlaktespanning verlaagd 

Wat is oppervlaktespanning? 

Zure reinigingsmiddelen

• Het is een oplossing waar zuur aan is toegevoegd 
• Meer zuur ->agressiever
• Verwijderen kalkaanslag en ketelsteen
• Etsende werking (tast metaal aan)

• Azijn ontkalkt je koffiezet
• Zoutzuur lost cement op

Basisch reinigingsmiddel

• Het is een oplossing waar base aan is toegevoegd
• Meer base -> agressiever
• Verwijderen olie en vet
  

• Ammonia ontvet bv. de kozijnen
  
• Gootsteenontstopper lost het vet op in de afvoer                        van de leidingen

Gevaarlijk?!?

• Schoonmaakmiddelen kunnen agressief zijn. Dat komt omdat ze bv. heel zuur of heel basisch zijn. Dat kan brandwonden veroorzaken. 

• Schoonmaakmiddelen moet je nooit mengen!! Er kunnen giftige gassen ontstaan

Leerdoel gehaald?

... teken een zeepmolecuul en benoem de onderdelen

... benoem waarvoor je zure schoonmaakmiddelen gebruikt en geef 2 voorbeelden.

... benoem waarvoor je basische schoonmaakmiddelen gebruikt en geef 2 voorbeelden. 

Aan de slag

Keuze 1: 

Pak je planner en werk verder in je boek of online; 

Morgen moet alles af van hoofdstuk 7.

 Keuze 2: 

Nakijken als alles al af is

Keuze 3: 

Verder werken aan je samenvatting van Hoofdstuk 7

Muziek mag-> kies een Play list en handjes weg van dat ding