Protesteren en emanciperen 23

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom in de geschiedenisles!

Cultureel mentale veranderingen vanaf 1945

Wat weet je van
#metoo ?

Wat gaan we doen vandaag?(2)

• Lesdoelen
• Herhaling
• Beeldanalyse 
• Opdrachten
• Afsluiting  

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Je weet wat we bedoelen met de eerste feministische golf en wat de belangrijkste doelen waren in deze golf.

• Je weet wat we bedoelen met de tweede feministische golf en wat de belangrijkste doelen in de tweede golf waren.
  

• Je kan uitleggen waarom door de feministen de positie van de vrouw verbeterde en hierbij voorbeelden geven die gaan over huwelijk, gezin, werk en opleiding.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Je kan voorbeelden geven van ongelijkheid tussen mannen en vrouwen 

Feminisme

Vrouwen die opkomen voor 

de (gelijke) rechten van de vrouw

Eerste Feministisch Golf

• 1870 -1910

• Strijden voor stemrecht voor vrouwen
• het zijn vooral rijke vrouwen 
• Gelijke behandeling met betrekking tot opleiding en werk
• Emanciperen= streven naar dezelfde rechten 

Aletta Jacobs, Wilhelmina Drucker

Moeder en echtgenote 

• In de jaren '50 waren de rollen in het gezin traditioneel: de vrouw is moeder en echtgenote, de man is de kostwinner.
• Mannen en vrouwen waren tot 1956 niet gelijk voor de wet!
• Vrouwen waren 'handelingsonbekwaam' bij wet: ze mochten geen belangrijke documenten ondertekenen.

Tweede Feministisch Golf

• Ondanks de successen van de eerste feministische golf, hebben vrouwen niet dezelfde kansen in de samenleving als mannen.
• Vrouwen die buitenshuis werkten, verdienen vaak minder dan mannen die hetzelfde werk doen.  
• Tijdens de Tweede Feministische Golf (1960-1990) verzetten veel vrouwen zich tegen deze rolverdeling en ongelijkheid.

De tweede feministische golf was ontstaan in de Verenigde Staten. In de afbeelding zie je de Amerikaanse feministe Kathrine Switzer die in 1967 mee wilde lopen in de marathon van Boston. Voor vrouwen was deelname echter niet mogelijk. Niet iedereen was het hiermee eens en probeerde haar uit de marathon te halen. Dat lukte overigens niet: haar vriend gaf de official, die had geprobeerd haar rugnummers te pakken, een enorme duw. 

Alles gebeurde voor de ogen van de pers...

Eisen

• Traditionele rollenpatroon doorbreken
• Afschaffen wettelijke discriminatie van vrouwen
• Legalisering van abortus
• Dezelfde kansen in het onderwijs voor meisjes (meer vrouwen naar het hoger onderwijs!
• Meer en goedkopere kinderopvang

• Belangrijke bewegingen waren Dolle Mina en Man Vrouw Maatschappij

Video

Schooltv: Vrouwenemancipatie, de jaren zestig in de klas

Video

Congres van Dolle Mina (1970)

0

Wat betekent handelingsonbekwaamd zijn?

Waar streden vrouwen voor gedurende de Tweede Feministische golf?

Emanciperen

• Is de emancipatie voltooid?

• Mannen verdienen vaak nog meer dan vrouwen
• Weinig vrouwen in de overheids- en bedrijventop
• Catcalling

• Andere delen van de wereld?
  

Emanciperen

• 1962, de pil wordt geïntroduceerd in Nederland
  
• COC
• 1971, de afschaffing van de artikel 248bis
• Vanaf 2001 mogen homoseksuele koppels trouwen in Nederland.
  

Continuiteit en Verandering

• Anders en hetzelfde 

• Continuïteit --> hetgeen dat hetzelfde blijft

• Verandering --> hetgeen dat veranderd

• Voorbeeld: Industriële revolutie

Continuiteit en Verandering

• Zijn de volgende een continuiteit of een verandering?

1. Het ontstaan van de jongerenculturen zoals nozems.
2. Mensen gaan naar de supermarkt om hun boodschappen te doen.
3. Boodschappen zijn vanaf de jaren '50 niet meer op de bon.
4. Mensen kopen in de jaren '60 spullen die ze niet nodig hebben, dit noemen we de consumptiemaatschappij.
5. Na de Tweede Wereldoorlog bleven mensen leven in een verzuilde samenleving.

Gelijke kansen...? (1)

In de jaren '70 verbeterde de positie van de vrouwen langzaam.

Huwelijk

• Vrouwen trouwden op minder jonge leeftijd, waardoor ze eerst carrière kunnen maken. Overigens bleef er vaak verschil tussen lonen en posities.
• Het aantal echtscheidingen nam toe: vrouwen wilden zich niet altijd neerleggen bij de traditionele rollenpatronen.
  
• Door de komst van de Bijstandswet (1965) waren gescheiden vrouwen niet meer financieel afhankelijk van hun man. 

Gezin

• Het huishouden kost minder tijd: gezinnen waren kleiner, o.a. door de uitvinding van de Pil, en er kwamen steeds meer huishoudelijke apparaten
• Sommige vrouwen kozen met opzet om ongehuwd te blijven en geen kinderen te krijgen maar te kiezen voor een carrière 

Toen de Pil in Nederland op de markt kwam, mocht hij in eerste instantie niet worden verkocht als anticonceptiemiddel. Hij werd daarom gebruikt als 'middel om de menstruatie te regelen, met als bijwerking tijdelijke onvruchtbaarheid.                                                                                 

Gelijke kansen...? (2)

Werk

• Meer vrouwen blijven werken en gaan buitenshuis werken. 
• Dit kwam deels door het feit dat er meer kinderopvang mogelijkheden werden gecreërd 

Opleiding

• Met de invoering van de mammoetwet (1968) werd er geen onderscheid meer gemaakt tussen jongens en meisjes. huishoudschool wordt opgeheven. 

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Je weet wat we bedoelen met de eerste feministische golf en wat hun belangrijkste doelen waren.

• Je weet wat we bedoelen met de tweede feministische golf en wat hun belangrijkste doelen waren.
  

• Je kunt uitleggen waarom door de feministen de positie van de vrouw verbeterde en hierbij voorbeelden geven die gaan over Huwelijk, Gezin, Werk en Opleiding.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Je kunt voorbeelden geven van ongelijkheid tussen mannen en vrouwen die in Nederland nog steeds bestaan.

• Je kunt uitleggen waarom de pil ook bijdroeg aan de emancipatie van homoseksuelen.

Leg het woord democratisering uit in de eigen woorden.

Waarvoor streden vrouwen tijdens de Eerste Feministische golf?

1. Het recht op een vrije mening
2. Gelijke kansen op het gebied van opleiding
3. Stemrecht voor vrouwen
4. Gelijke kansen op het gebied van oorlog voeren

Leg in je eigen woorden uit wat het woord emancipatie betekent

Waar streden vrouwen voor in de Eerste Feministische golf?

Waar streden vrouwen voor in de Tweede Feministische golf?

Benoem de vier stappen van beeldanalyse

Leg uit waarom traditionele rollenpatronen de emancipatie van vrouwen in de weg zit.