Ortho - autisme

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

GGZ 2. Thema 1. Hoofdstuk 1.3

Planning PPO

Orthopedagogiek 
Lesweek 7, periode 1: TOETS orthopedagogiek
Vanaf lesweek 8: psychiatrie

Portfolio PPO:
Eind periode 4 alles inleveren
Toetsen tellen 25% - portfolio telt 50%

Planning vandaag

• Wat is autisme?
• Wat is autisme niet?
• Autismespectrumstoornissen
• Diagnose
• Kenmerken (sociaal, communicatie, interesses)
• Overprikkeld raken
• Opdracht: sterke kanten
• Opdracht: begeleiding

Waar denk je aan bij Autisme?

Wat is autisme?

• Kun je het aan de buitenkant zien?
• Informatieverwerkingsprobleem 
• Zintuigen --> verwerking --> respons
  
  
• autisme is 'pervasief' --> dringt door tot totale functioneren
• vaak sprake van eenzijdige intelligentie
  (sommige gebieden erg sterk, anderen erg zwak)

Noem een voorbeeld van een
flexibel brein en blokjes brein

Theory of Mind

Het vermogen om een beeld te kunnen vormen van het standpunt van een ander. 

Het inzicht dat andere mensen ook anderen ideeën / overtuigingen hebben dan jij zelf. 

Het sociale verkeer kunnen begrijpen. 

samenhang en context

centrale coherentie (samenhangend beeld)

contextblindheid (geleerd in situatie 1 -> toepassen situatie 2)

01:25

Kun je executieve functies trainen?

1. Nee, dat kan niet
2. Ja, dat kan wel
3. Dat kan met 1 soort
4. Dat kan met een aantal soorten

Wat is autisme niet?

Autisme is GEEN defect. Het is een stoornis. Juiste begeleiding kan nog wel verbetering geven.

- autisme wordt niet veroorzaakt door opvoeding
- autisme is niet voorbijgaand (niet te genezen)
- autisme ontstaat niet door vaccinatie

Vroeger en nu

• Vroeger werd onderscheid gemaakt binnen ASS
  - PDD-NOS
  - Asperger 
  - Klassiek Autisme
  
  Nieuwe DSM-5: alle kenmerken vallen onder ASS
  'Oude' kenmerken wel kennen voor toets.
  Termen worden in praktijk nog wel gebruikt. 

Klassiek autisme

PDD-NOS

Asperger

weinig wederkerigheid

milde vorm van ASS

neiging tot 'ouwelijk' praten

Diagnose stellen

• Sterkte- zwakte analyse maken.
  In alle leefdomeinen van de persoon. 
  
  
• Ontwikkelingsanamnese 
  
• Aanvullend onderzoek (psychologisch, medisch, genetisch)
• Vragenlijsten (bv op sociaal-communicatief gedrag)
• Observatie / screening

Kenmerken autisme

1. Sociale interactie. Moeite met inleven en interactie. Betekenissen van sociaal verkeer. 

Mogelijk gedrag
- afzijdig. Afsluiten voor contact 
- lage wederkerigheid
- overduidelijk aangeleerd / beleefd gedrag

Kenmerken autisme

2. Beperking in communicatie. Expressief: uiten van eigen bedoeling. Receptief: begrijpen wat een ander bedoelt. 

Mogelijke kenmerken
- onze taal is vaak te symbolisch, abstract, figuurlijk = lastig
- Bijzondere spraak: te luid, monotoon, te snel, eigenaardig
- Moeite met gesprekje starten / vormgeven

Kenmerken autisme

3. Beperking in verbeeldingsvermogen. Ontwikkeling van fantasie en verbeelding: te sterk of juist te zwak (niet tot spel komen). 

Mogelijke kenmerken
- wereld voorspelbaar maken: fladderen, wiegen, tollen
- obsessie voor bepaalde interesse, gedachte, activiteit
- moeilijk om gevolgen van bepaald gedrag te overzien

Zoek een afbeelding die laat zien wat de betekenis is van de vorige dia.

Opdracht: sterke kanten

Denk na over wat sterke kanten zijn van autisme. Waar zijn mensen met ASS juist WEL goed in? 

Vul maar in!
Wat zijn sterke kanten van mensen met ASS?

Opdracht: begeleiding

Bedenk welke begeleiding mensen met autisme nodig hebben. 

Na een aantal minuten klassikaal inventariseren 

TIPS

- Voorspelbaarheid. Zeg wat je doet, doe wat je zegt
- Zaken ordenen: werk, vrije tijd, huishouden, huiswerk
- Structuur bieden (hoe doe je dat?)

- Geduldig 
- NIET doen: overnemen van taken en beslissingen. 

- Spreek duidelijk. Gebruik niet teveel emotie
- Zorgvuldigheid in contact. Aanpassing (de ander kan dit moeilijk!)
- Check of je elkaar snapt (ontspanning kan voor jou iets anders betekenen)

Aan de slag

Maak de vragen in de online omgeving Thieme.

Boek GGZ 2, thema 1, hoofdstuk 1.3
(thieme: 1.1, opdracht 2,3,4)