MTH Beeldvormende technieken

Radiologie

Dit is een medisch specialisme dat zich bezig houdt met beeldvormende diagnostiek, zowel binnen als buiten het lichaam.

 

Hiervoor zijn verschillende technieken beschikbaar, de meest voorkomende worden besproken in deze presentatie.

Beeldvormende technieken 

Medisch technisch handelen

Lesweek 3

Blok 4

Lesplanning

.

Lesplanning:

1. Leerdoelen 


2. Theorie 
3. Opdracht 
4. Afsluiting

Leerdoelen 

De student kan de meest voorkomende beeldvormende technieken benoemen. 

 

De student kan een korte beschrijving geven met voor en nadelen van de meest voorkomende beeldvormende technieken. 

Röntgenonderzoek

Met behulp van elektromagnetische straling wordt op het lichaam van de patiënt gericht.

Lucht houdend weefsel laat veel straling door, en wordt donker op de röntgenfoto, vaste weefsels, zoals botten, nemen veel straling op en worden wit op de foto.

Deze techniek wordt vooral gebruikt voor klachten aan het bewegingsapparaat, zoals botbreuken, schouder uit de kom (luxaties), maar ook voor het vaststellen van bijvoorbeeld een longontsteking.

Voorbeelden van röntgenfoto's

Welke medische specialiteit houdt zich bezig met beeldvormende diagnostiek?

1. Cardiologie
2. Radiologie
3. Neurologie
4. Orthopedie

Wat wordt op een röntgenfoto wit weergegeven?

1. Lucht houdend weefsel
2. Spieren
3. Bot
4. Bloedvaten

Breuken

Indien je wilt kijken of iemand een breuk heeft maak je altijd 2 röntgenfoto’s (vanuit 2 kanten)

Waarom is dit?

Voor- en nadelen van Rontgenfoto’s

Voordelen: snel, goedkoop, eenvoudig

Nadelen: röntgenstraling kan op den duur schadelijk zijn voor de gezondheid van de patiënt, maar ook voor de radioloog.

Voor zwangere vrouwen is de röntgenstraling gevaarlijk voor het ongeboren kind. Daarom moet gekeken worden of de foto misschien uitgesteld kan worden tot na de bevalling (bijvoorbeeld bij de tandarts)

Echografie

Met behulp van geluidsgolven worden de zachtere organen en weefsel (structuren) in het lichaam zichtbaar gemaakt.

De geluidsgolven worden weerkaatst door het lichaam (echo) en dit wordt opgevangen door de transducer, en door de computer omgezet in beeld.

Geschikt voor weke delen van het lichaam,

zoals de buikholte, de borsten en de hals

Voorbeelden van echografie

Voor en nadelen echografie

Voordelen: niet gevaarlijk, niet belastend voor de patiënt, je kan met het echoapparaat ook naar de patiënt toe, weke structuren kan je goed zichtbaar maken

Nadelen: het onderzoek is afhankelijk van de onderzoeker: hij bepaald hoe de transducer over het lichaamsdeel wordt bewogen en wat er dus in beeld gebracht wordt. Het onderzoek is minder geschikt voor mensen met overgewicht: de geluidsgolven komen minder goed aan in het lichaam en terug.

Waarvoor wordt echografie voornamelijk gebruikt?

1. Botbreuken
2. Longontsteking
3. Onderzoek naar buikholte
4. Herseninfarct

CT-scan of Computertomografie

Voor het maken van een CT-scan wordt gebruik gemaakt van röntgenstraling, waarbij de straling wordt vastgelegd en omgezet in beeld door een computer.

Hierdoor kan je dwarsdoorsnedes van het lichaam in beeld brengen.

Wordt daarom gebruikt voor: hoofd, hals, thorax, buik, wervelkolom en skelet.

Voorbeelden van CT-scan

Welk type straling wordt gebruikt bij een CT-scan?

1. Geluidsgolven
2. Elektromagnetische straling
3. Gammastraling
4. Ultrageluid

Voor- en nadelen CT-scan

Voordelen: niet belastend voor de patiënt. De patiënt moet wel in staat zijn om goed stil te liggen, anders zijn de beelden niet goed beoordeelbaar.

 

Nadelen: door de röntgenstraling is dit onderzoek niet geschikt voor zwangere vrouwen.

Wat is een voordeel van een CT-scan?

1. Gebruik van geluidsgolven
2. Geschikt voor zwangere vrouwen
3. Niet belastend voor de patiënt
4. Beelden worden snel verkregen

Contrastvloeistof en CT-scan

Contrast CT-scans

In de meeste gevallen wordt er bij een CT-scan gebruik gemaakt van contrastvloeistoffen, zodat de structuren en de afwijkingen het best zichtbaar zijn. De vloeistof kan via de ader of via het spijsverteringskanaal (oraal of rectaal) worden toegediend.

Sommige mensen zijn allergisch voor de vloeistof. Bij andere patiënten kunnen de nieren de vloeistof niet goed uit het lichaam filteren. Bij deze patiënten is extra voorbereiding nodig, zoals medicatie (allergie) of extra drinken (nierpatiënt).

Waar wordt contrastvloeistof toegediend bij een CT-scan?

1. In de luchtwegen
2. In de maag
3. In de bloedvaten
4. In de darmen

MRI of Magnetic Resonance Imaging

Bij een MRI wordt gebruik gemaakt van hele sterke magneten, die de water(stofprotonen) in het lichaam in beweging zet.

Deze bewegingen worden door de computer omgezet in beeld

Deze techniek is heel geschikt om weke delen in beeld te brengen, zoals infarcten, abcessen en sommige tumoren.

Bij een MRI wordt ook vaak gebruik gemaakt van een contrastvloeistof, net als bij een CT-scan. Toch is er een verschil: mensen reageren minder snel allergisch.

Voorbeelden MRI 

Voor- en nadelen MRI

Voordelen: MRI is zeer geschikt om verschillende weefsel in beeld te brengen, zoals hersenen, beenmerg, spieren en vocht. Hierdoor zijn afwijkingen ook goed te herkennen.

Voor- en nadelen MRI

Nadelen: MRI is niet geschikt om het skelet in beeld te brengen, het onderzoek duurt vrij lang (20 minuten tot 1 uur) en is relatief duur. Patiënten moeten lang stil kunnen blijven liggen en de tunnel waarin de patiënt ligt is vrij nauw, en de MRI-scanner maakt veel geluid.

Bij de volgende patiënten kan er geen MRI gemaakt worden:

Patiënten met een pacemaker, met bepaalde metalen in het lichaam of patiënten die claustrofobisch zijn.

Wat is een nadeel van een MRI?

1. Geschikt voor het skelet
2. Korte onderzoekstijd
3. Lage kosten
4. Smalle tunnel en veel geluid

Bij wie kan er geen MRI gemaakt worden?

1. Mensen met claustrofobie
2. Mensen met een pacemaker
3. Mensen met overgewicht
4. Mensen met een lage bloeddruk

Isotopenscans

Dit onderzoek wordt gedaan met radioactieve stoffen.

Hiervan zijn 3 soorten:

Scintigrafie: alleen de radioactieve stof wordt in beeld gebracht

PET-scan scintigrafie in combinatie met CT-beelden.

SPECT-scan: PET-scan, meer gericht op het functioneren van de organen.

Welke stof wordt gebruikt bij isotopenscans?

1. Röntgencontrastmiddel
2. Jodium
3. Radioactieve stoffen
4. Contrastvloeistof

Scintigrafie en PET-CT

De radioactieve stoffen worden intraveneus toegediend.

Deze stoffen door het lichaam opgenomen en verwerkt, vooral op plaatsen waar veel (abnormale) activiteit is.

Bijvoorbeeld: een glucose met isotopen wordt extra opgenomen in een tumor of ontsteking. Dit worden hot-spots genoemd.

Dit wordt in beeld gebracht, in combinatie met een CT-beeld.

Het registeren van de hotspots wordt een scintigrafie genoemd.

Voorbeelden PET- CT

SPECT scan

Ook bij een SPECT-scan wordt er gebruik gemaakt van radioactieve stoffen, in combinatie met een CT-scan.

Een SPECT-scan is minder nauwkeurig dan een PET-scan, maar kan goed gebruikt worden om de werking van organen in beeld te brengen.

Dit wordt gedaan door snel achter elkaar beelden te verzamelen en die als een stripverhaal achter elkaar te leggen.

Voorbeelden SPECT

Wat wordt gebruikt om beelden te verzamelen bij een SPECT-scan?

1. Geluidsgolven
2. Contrastvloeistof
3. Radioactieve stoffen
4. Magnetische velden

Wat is een eigenschap van een SPECT-scan ten opzichte van een PET-scan?

1. Hogere nauwkeurigheid
2. Gebruik van magnetische velden
3. Verzamelen van beelden als een stripverhaal
4. Afbeelding van botstructuur

Benoemen 3 beeldvormende technieken

In model vind je de opdracht voor deze week. 

Vul het schema in en lever hem DEZE les in!

Terugblikken 

De student kan de meest voorkomende beeldvormende technieken benoemen.

De student kan een korte beschrijving geven met voor en nadelen van de meest voorkomende beeldvormende technieken.