VWO5 H2 par. 9

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

VWO 5 - Hoofdstuk 2

Aarde - Endogene en exogene processen

Paragraaf 9

De gesteentekringloop

Leerdoelen par. 2.9

• Je kent de drie groepen gesteenten met de bekendste twee voorbeelden uit iedere groep.
• Je begrijpt hoe stollingsgesteenten, sedimentgesteenten en metamorfe gesteenten ontstaan.
• Je begrijpt hoe de gesteentekringloop werkt als gevolg van de inwerking van endogene en exogene processen.
• Je kunt de ontstaanswijze van gesteenten bepalen aan de hand van de kenmerken van het gesteente.

Gesteentekringloop: 3 hoofdgroepen

  Zandsteen                     Marmer                      Graniet

     Bij welke groep hoort elk van deze gesteenten?

  Zandsteen                     Marmer                      Graniet

     Sediment-               Metamorf                  Stollings-

     gesteente                gesteente                 gesteente

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente   Stollingsgesteente

               

                         Wat zijn de uiterlijke kenmerken 

                         van deze drie gesteentegroepen?

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente

               

                         

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente

               

                         

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente

               

                         

Sedimentgesteente    Metamorf gesteente    Stollingsgesteente

De uiterlijke kenmerken weerspiegelen de ontstaanswijze:

- sedimentatie > wegzakken > samenpersen

- magma/lava > stolt

               

                         

Uitvloeiingsgesteente

Basalt

Ontstaat uit lava

Snelle stolling

Dieptegesteente

Graniet

Intrusies

Langzame stolling

Verschillende mineralen duidelijk zichtbaar

       Schist                      Steenkool                 Marmer  

Metamorfose betekent gedaanteverandering.

Metamorf gesteente ontstaat wanneer sedimentgesteente 

of stollingsgesteente onder hoge druk en/of temperatuur 

worden omgevormd tot een ander gesteente.       

     

Voorbeeld leisteen

Let op, de druk wordt
steeds groter!

Klei > Schalie > Leisteen

Voorbeeld marmer

Let op, de druk wordt
steeds groter!

Schelpen > Kalksteen > Marmer

Welk gesteente ontstaat op welke plek?

Uitvloeiingsgesteente

Dieptegesteente

Metamorf gesteente

Sedimentgesteente

A

Metamorf gesteente

B

Sedimentgesteente

C

Dieptegesteente

D

Uitvloeiingsgesteente

Waar vinden welke  kringlopen plaats?

Van magma tot basalt tot magma

Van gebergte tot sediment
tot gebergte

A

Van magma tot basalt tot magma

B

Van gebergte tot sediment tot gebergte

Aan de slag!

Bestuderen par. 2.9

Maken par. 2.9 (alles)

Nakijken (classroom)

V. Kobus - 2022