H.5 par. 3 Nederlands-Indië (B)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H.5 par.3 Nederlands-Indië

Deze les: 

• Inleveren PO (digitaal) 
• herhalen inheemse cultuur Ned. Indië
• Uitleg politiek, economie en samenleving Ned. Indië
  

Welke producten haalden de VOC uit Azië?

1. Indigo
2. Tabak
3. Specerijen
4. Aardolie

Welke godsdienst kwam voor de komst van de Europeanen niet voor in Indonesië?

1. Boeddhisme
2. Christendom
3. Islam
4. Hindoeïsme

In veel koloniën bestond een indirect bestuur. Het indirect bestuur maakte het mogelijk om een grote bevolking te besturen, maar voorkwam ook opstanden. Leg beide uit

Bestuur van Nederlands-Indië

Nederland maakt gebruik van een indirect bestuur. 

• hoofd kolonie: Gouverneur-generaal
• Nederlandse ambtenaren 
• plaatselijke vorsten 

Verdeel-en-heerspolitiek: voortrekken van aantal vorsten, om op die manier samenwerking van vorsten te remmen. 

Doel: geen opstand! 

Economie Ned.-Indië na 1830

Plan: invoering cultuurstelsel

waarom?  Kolonie winstgevend maken (exploitatie) 

wie? Johannes van den Bosch

wat?  Iedere Javaanse boer is verplicht 20% van zijn land te gebruiken voor Europese producten (zoals koffie, tabak en suiker) 

Wanneer? tussen 1830 en 1870

gevolgen cultuurstelsel 

Gevolgen voor Ned.: winst! geld voor modernisering van Nederland.

gevolgen voor Javanen: 

Herendiensten, hard werken, hongersnoden 

Afschaffing cultuurstelsel 

Kritiek van Multatuli en zijn boek Max Havelaar 

Liberalen aan de macht in Nederland zijn tegen cultuurstelsel, omdat: 

• Cultuurstelsel zorgde voor uitbuiting van de boeren (geen vrijheid!)  
• De overheid (staat) moet zich niet bemoeien met de economie. Cultuurstelsel is alleen maar bemoeienis! 
  
• Particulieren (vrije ondernemers) moeten zich kunnen vestigen in de kolonies --> systeem van vrije arbeid! 
  

Wat is het cultuurstelsel?

1. Regels waardoor boeren in Nederlands-Indië de Nederlanders hebben verjaagd uit hun land.
2. Regels waardoor boeren in Nederlands-Indië als soldaten moesten vechten voor Nederland
3. Regels waardoor boeren in Nederlands-Indië heel rijk zijn geworden
4. Regels waardoor boeren in Nederlands-Indië producten moesten verbouwen voor de handel met Nederland.

Wie voerde het cultuurstelsel in?

1. Johannes van den Bosch
2. Jan Pieterszoon Coen
3. Generaal van Heutsz
4. Koning Willem II

Multatuli was een voorstander van het cultuurstelsel.

1. juist
2. onjuist

De liberalen waren dus een voorstander van het cultuurstelsel

1. Goed
2. Fout

Wanneer bestond het cultuurstelsel?

1. 1820-1860
2. 1830-1860
3. 1830-1870
4. 1840-1870

Aan de slag! 

Lees H.5 par.3 

maak de bijbehorende opdrachten op je laptop