Paragraaf 4.3 Machtige heren en halfvrije boeren.

Paragraaf 5.3: Machtige heren en halfvrije boeren!








gebruik je tekstboek en werkboek!
1 / 34
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 1

In deze les zitten 34 slides, met tekstslides en 4 videos.

Onderdelen in deze les

Paragraaf 5.3: Machtige heren en halfvrije boeren!








gebruik je tekstboek en werkboek!

Slide 1 - Tekstslide

Tijdvak Monniken en ridders!

Slide 2 - Tekstslide

Tijd van monniken en ridders (500 - 1000)
In het wit zie je een helm, zoals ridders die droegen. Op de achtergrond zie je een deel van een klooster. Ridderschap en de christelijke kerk horen bij de Tijd van monniken en ridders.

Slide 3 - Tekstslide

Wat ga je leren?

  •         Wat betekende horigheid voor de boeren? 
  •         Wat houdt het hofstelsel in?
  •         Wat hield de standenmaatschappij in?                
  •         Voorbeelden van privileges.                                       

Slide 4 - Tekstslide

In de tijd 

van monniken en ridders had Europa een

  landbouw
samenleving

Slide 5 - Tekstslide

Veel mensen

 werkten als 

Horigen

Slide 6 - Tekstslide

De horigen moesten allerlei onbetaalde klusjes voor de heer doen. Die klusjes werden herendiensten genoemd.

Slide 7 - Tekstslide

Plichten horigen
-Pacht betalen in natura 
(= deel van de oogst)
-Herendiensten verlenen
 -Deel van het land van de heer bewerken
 -Op het land van de heer  blijven
Plichten heer
-Bescherming bieden aan de   horigen
- Oorlog voeren
- Gebied/domein besturen

Slide 8 - Tekstslide

Het hofstelsel:

Slide 9 - Tekstslide

Horigen


moesten herendiensten uitvoeren en een deel van de oogst afstaan. 

Slide 10 - Tekstslide

Herendiensten:


Onbetaald werk dat gedaan moest worden voor de heer!

Slide 11 - Tekstslide

Op een domein werkten de horigen!

Slide 12 - Tekstslide

Het domein
  • Landgoed van de heer 
  • Bestond uit twee delen: Vroonland (heer) en Hoeveland (boeren).
  • De opbrengst van de heer blijft van de heer -> opbrengst boeren      gaat  gedeeltelijk naar de heer.  

Slide 13 - Tekstslide

Kijk en luister
Nu aandachtig naar het volgende filmpje ¨het middeleeuwse platteland¨


Tekst

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Link

Wat ga je leren?

  •         Wat betekende horigheid voor de boeren? ✔ 
  •         Wat houdt het hofstelsel in?
  •         Wat hield de standenmaatschappij in?                
  •         Voorbeelden van privileges.                                       

Slide 16 - Tekstslide

Paragraaf 5.3: Machtige heren en halfvrije boeren!






Slide 17 - Tekstslide

De boeren
Boeren zochten bescherming bij hun landheer. In ruil leverden zij hun grond in bij de heer.
De boeren waren horigen geworden. Een deel van de oogst was voor de heer.

Slide 18 - Tekstslide

Hofstelsel (1)
  • Een dorp met landbouwgrond heette een domein

  • De heer, bijvoorbeeld een ridder, was de baas van een domein: alle grond was van hem.

  • Hij woonde soms in een donjon, een soort kasteel en soms in een vroonhof, de grote boerderij van de heer in het dorp

Slide 19 - Tekstslide

Hofstelsel (2)
  • In het hofstelsel was het domein in twee stukken verdeeld.

  • Het ene deel van de grond was verpacht (verhuurd) aan horige boeren voor eigen opbrengst. Zij moesten een deel van opbrengst als pacht (belasting) betalen)

  • De opbrengst van het andere deel was volledig van de heer.

Slide 20 - Tekstslide

Samenvattend:
  • Om op het domein van een heer te mogen wonen moesten de   boeren  iets teruggeven: pacht betalen en uitvoeren van   herendiensten  
  • De horige boeren hadden de minste rechten: gebonden aan de   grond (half-slaven?) 
  • Hofstelsel = Bescherming in ruil voor pacht en herendiensten 
  • Omdat er bijna geen handel was moesten de boeren op het domein   alles zelf maken: Zelfvoorzienend! 

Pacht betalen: deel van de oogst
Herendiensten: Klusjes voor de edelman uitvoeren
Zelfvoorzienend

Slide 21 - Tekstslide

Een donjon, of mottekasteel, was een versterkte wachttoren. Hier woonde de heer als er gevaar was.
Het gebied buiten het domein bestond uit de grond van de vrije boeren en de woeste gronden, onontgonnen gebied en bossen.
De vrije boeren moesten tijdens een oorlog wél meevechten met de heer. De wapenuitrusting moesten ze zelf betalen.
De akkers van de heer werden bewerkt door horigen. Er waren akkers waarbij de volledige opbrengst naar de heer ging, en er waren akkers waarbij een deel van de opbrengst voor de horige boeren was. Overigens moesten ze hun pacht ook weer van deze opbrengst betalen.
Het vroonhof was de boerderij (hoeve) van de heer. Hier woonde de heer als er geen gevaar was. De opbrengsten van zijn akkers werd in schuren opgeslagen. In woningen naast een vroonhof woonden de horige boeren in geval van gevaar, zoals oorlog.
Bij het vroonhof waren stallen voor de dieren en boomgaarden.
Horigen woonden in vredestijd buiten het vroonhof
Met het hofstelsel bedoelen we het hele systeem (stelsel) van heren en horigen, inclusief de pacht en de herendiensten.

Slide 22 - Tekstslide

Veel plichten, weinig rechten

Een deel van de oogst afstaan als belasting.
Op de akkers van de heer werken.
Ze moesten klusjes dioen.
Vrouwen moest spinnen en weven. 

Slide 23 - Tekstslide

Kijk en luister
Nu aandachtig naar de volgende filmpjes 
over het hofstelsel!


Slide 24 - Tekstslide

0

Slide 25 - Video

0

Slide 26 - Video

Wat ga je leren?
  •         Wat is een domein?    ✔        
  •         Wat betekende horigheid voor de boeren?   ✔ 
  •         Wat houdt het hofstelsel in?  ✔ 
  •         Wat hield de standenmaatschappij in?                
  •         Voorbeelden van privileges.                                       

Slide 27 - Tekstslide

Veel boeren



Waren zelfvoorzienend!

Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Video

De...


Adel en geestelijk had bepaalde
  privileges. 

Slide 30 - Tekstslide

Privileges
Speciaal recht dat een persoon of groep mensen heeft!

Slide 31 - Tekstslide

De middeleeuwen 
bestond uit een 

Standensamenleving. 

(drie groepen)

Slide 32 - Tekstslide

Slide 33 - Video

Wat doelen heb je bereikt?
      
  •         Wat betekende horigheid voor de boeren?  ✔ 
  •         Wat houdt het hofstelsel in?  ✔ 
  •         Wat hield de standenmaatschappij in?   ✔         
  •         Voorbeelden van privileges.    ✔                                   

Slide 34 - Tekstslide