Medicatieveiligheid

1 / 36
volgende
Slide 1: Video
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 2

In deze les zitten 36 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 120 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Hoeveel mensen worden in Nederland per jaar opgenomen in het ziekenhuis door verkeerd medicijngebruik? 
  • In Nederland overlijden jaarlijks ongeveer 1.000 mensen door foutief medicijngebruik. Dat aantal moet drastisch omlaag. Hetzelfde geldt voor de bijna 50.000 ziekenhuisopnames die het gevolg zijn van verkeerd gebruik van medicijnen. 

  • 'Fout medisch handelen' werd in filmpje genoemd cijfers.

Slide 2 - Tekstslide

Aangeven dat voorgaande filmpje over Amerika ging... dit is een vraag over Nederland. Cijfers van Rijksoverheid uit 2019.
Wat roept medicatie-veiligheid bij jou op?

Slide 3 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht
Maak de zelftest op: 

https://www.zorgvoorbeter.nl/medicatieveiligheid/test

Download de PDF op het eind met tips voor medicatie-veiligheid
 


Slide 4 - Tekstslide

Evt. overslaan.
Wat verandert er als je als verzorgende medicatie gaat delen?
  • Gespreksinhoud kan veranderen
  • Afhankelijkheid kan vergroten
  • Ontstaan andere machtspositie
  • Andere verantwoordelijkheid
  • Observeren en rapporteren breidt uit
  • Informatie geven / kennis hebben van medicatie
  • Uitgebreidere bijdrage MDO
  • Directief kunnen handelen bij aandringen / weigeren
  • Omgaan met weerstanden
  • Betrokken bij ethische vragen

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Medicatieveiligheid
  • Wat is het?
  • De veilige principes
  • Waar gaat het om?
  • Oorzaken medicatiefouten
  • Quiz
  • Tips  
  • Opdracht

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is het?
  • Alle activiteiten die zijn gericht op de juiste voorschrijving, aflevering en het juiste gebruik van geneesmiddelen
  • Gericht op het zo min mogelijk maken van fouten bij medicatie
  • Signaleren van (bijna) fouten
  • Veilige zorg voor de cliënt én veilig werken voor de zorgmedewerker

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De veilige principes
1.  Voorschrijven
2. Ter hand stellen/afleveren
3.  Opslag/beheer
4. Gereed maken
5. Toedienen en registreren
6. Evaluatie

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Het uiteindelijke doel
de juiste cliënt
krijgt het juiste medicijn
op de juiste tijd
in de juiste dosering
en op de juiste toedienwijze

Regel van 5

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Waar gaat het om?
  • Wees je bewust van risico’s bij het werken met medicatie
  •  Wat is nu veilig om te doen?
  • Weten waarom iets veilig is
  • Weten wie waarvoor verantwoordelijk is
  • Signaleren en bespreken

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 12 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Wat zijn veel voorkomende oorzaken van medicatiefouten?

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Veelvoorkomende oorzaken 
  • Menselijke (werkdruk) en organisatorische fouten
  • Geen toedienlijst: niet weten wat te moeten geven
  •  Zelf maken van een medicijnlijstje
  • Geen duidelijke afspraken in het zorgdossier
  • Storingen tijdens het werken met medicatie
  • De instructie is niet duidelijk
  • Medicatie die niet mag worden gemalen wordt toch gemalen
  • Geen goede toedienregistratie


Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Samenwerking
- Alle disciplines hebben hun eigen taken en verantwoordelijkheden in het medicatieproces
- De veilige principes zijn leidraad voor ketenpartners in de VVT sector
- Afspraken worden tussen betrokkenen gemaakt met gezond verstand

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke verantwoordelijkheden & taken heb jij als VIG in stap 4 'het toedienen en registreren' van medicatie? (De Veilige principes noemen er 11)

Slide 16 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Verantwoordelijkheden en taken VVT medewerker stap 4. Toedienen en registreren
Veilige Principes in de medicatieketen. Voorbeeld V&V zorgmedewerker, stap 4 medicatieproces, toedienen en registreren. Wat zijn jouw taken en verantwoordelijkheden?

1. De zorgmedewerker geeft alleen medicatie als de medewerker daartoe bekwaam en bevoegd is.
2. De zorgmedewerker werkt zorgvuldig en geconcentreerd.
3. De zorgmedewerker dient toe aan de hand van een actuele toedienlijst die is aangeleverd door de apotheek.
4. De zorgmedewerker werkt bij voorbehouden en risicovolle handelingen op basis van een uitvoeringsverzoek
van de arts.
5. De zorgmedewerker geeft de juiste medicatie in juiste dosis op de juiste wijze op de juiste tijd aan de juiste
cliënt.
6. Bij GDS: De zorgmedewerker controleert of tekst van de medicatie op het etiket van het zakje identiek is aan
de medicatie op de toedienlijst en of het aantal klopt

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Verantwoordelijkheden en taken VVT medewerker stap 4. Toedienen en registreren
Veilige Principes in de medicatieketen. Voorbeeld V&V zorgmedewerker, stap 4 medicatieproces, toedienen en registreren. Wat zijn jouw taken en verantwoordelijkheden?

7. De zorgmedewerker tekent af per medicijn (ook bij GDS) op de toedienlijst als medicatie is toegediend.
Verantwoordt als de medicatie niet is toegediend of ingenomen.
8. De zorgmedewerker is extra alert op losse medicatie (niet in zakje), ‘zo nodig’ medicatie, wijzigingen in
medicatie, en medicatie op afwijkende tijden.
9. De zorgmedewerker neemt bij onjuiste inhoud van GDS en bij twijfel altijd contact op met apotheek en/of
arts volgens afspraken in de zorgorganisatie.
10. De zorgmedewerker past waar nodig dubbele controle toe, volgens afspraken binnen de zorgorganisatie.
11. De zorgmedewerker bewaart de toedienlijst en actueel medicatieoverzicht conform de afspraken.

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke 5 dingen uit de regel van 5 check je voordat je je cliënt medicatie geeft?

Slide 19 - Open vraag

de juiste cliënt
krijgt het juiste medicijn
op de juiste tijd
in de juiste dosering
en op de juiste toedienwijze
Regel van 5
Noem de 6 stappen van het medicatieproces.

Slide 20 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Quiz 0-meting
Wat weet je al of heb je al gezien op je werk...? 

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vóór het spuiten van insuline, wordt altijd een dubbelcheck uitgevoerd
A
Juist
B
Onjuist

Slide 22 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Mag de cliënt een dubbelcheck bij risicovolle medicatie uitvoeren?
A
Dit is afhankelijk van het beleid binnen de organisatie
B
Als de cliënt dit op de juiste manier doet, dan mag dat
C
Dit is afhankelijk van het beleid binnen de organisatie en of de cliënt dit op de juiste manier kan doen
D
Nee, een cliënt mag de dubbelcheck niet uitvoeren

Slide 23 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Hoe mag een dubbelcheck uitgevoerd worden?
A
Alleen samen met een collega die aanwezig is
B
Samen met een collega die aanwezig is of als je zelfstandig werkt via een foto

Slide 24 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Voor het geven van een bloeddrukverlager (tabletvorm) wordt altijd een dubbelcheck uitgevoerd
A
Juist
B
Onjuist

Slide 25 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke rol heb je als zorgmedewerker als een cliënt medicatie in eigen beheer heeft?
A
Als een cliënt medicatie in eigen beheer heeft, speel ik daarin geen rol
B
Als een cliënt medicatie in eigen beheer heeft, heb ik een signalerende functie.
C
Als ik vermoedens heb dat medicatie niet goed wordt ingenomen dan ga ik dit z.s.m. overnemen.
D
Ik speel daarin geen rol, het is de verantwoording van de cliënt en eerste contactpersoon.

Slide 26 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

BEM
- Wat kan de zorgvrager zelf t.a.v. medicatie? 
- Welke zorg heeft de zorgvrager nodig bij medicatiegebruik? 


Slide 27 - Tekstslide

Categorie 1: de cliënt bestelt en gebruikt de medicatie volledig zelfstandig (eventueel met hulpmiddel of hulp van de mantelzorger).
Categorie 2: de zorginstelling regelt het bestellen van medicatie voor de cliënt en de cliënt gebruikt de medicatie volledig zelfstandig (eventueel met hulpmiddel of hulp van de mantelzorger).
Categorie 3: de cliënt bestelt de medicatie volledig zelfstandig (eventueel met hulp van de mantelzorger) en de zorginstelling biedt alleen hulp bij het gebruik van (een deel van) de medicatie.
Categorie 4: de zorginstelling regelt het bestellen van medicatie en biedt hulp bij het gebruik van (een deel van) de medicatie.
Categorie 5: de zorginstelling regelt het bestellen van medicatie en beheert de medicatie van de client. De verzorging is verantwoordelijk voor de juiste inname en gebruik per tijdstip en biedt ondersteuning bij inname

Hoe leg je afspraken rond het beheren van medicatie vast?
A
Alle afspraken, taken en verantwoordelijkheden over het beheren van medicatie worden wel vastgelegd in het zorgplan, maar niet altijd met de cliënt of zijn vertegenwoordiger besproken.
B
Alle afspraken, taken en verantwoordelijkheden over het beheren van medicatie worden in overleg met de cliënt of zijn vertegenwoordiger gemaakt en vastgelegd in het zorgplan.
C
Niet alle afspraken, taken en verantwoordelijkheden over het beheren van medicatie worden vastgelegd.

Slide 28 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is juist?
A
De toedienlijst en het actuele medicatieoverzicht moeten te vinden zijn in het zorgdossier van een cliënt.
B
De toedienlijst moet in het zorgdossier te vinden zijn.
C
Alleen het actuele medicatieoverzicht moet in het zorgdossier te vinden zijn.

Slide 29 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Als een zorgorganisatie het beheer van medicatie van cliënten heeft overgenomen, is de zorgorganisatie verantwoordelijk voor 'de opslag'. Wat houdt dat in?
A
Het bewaren volgens de juiste bewaarcondities.
B
Het zodanig bewaren dat onbevoegden geen toegang hebben tot de medicatie.
C
Zowel het bewaren volgens de juiste bewaarcondities als het zodanig bewaren dat onbevoegden geen toegang hebben tot de medicatie.

Slide 30 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Dubbele controle van risicovolle medicatie wordt gedaan om ......
A
de familie gerust te stellen
B
de zorgvrager te controleren op juist medicatiegebruik
C
de veiligheid van de zorgvrager te waarborgen
D
De zorgvrager gerust te stellen

Slide 31 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wie levert een actuele medicatie toedieningslijst?
A
De arts
B
De apotheek
C
De verpleegkundige
D
De helpende

Slide 32 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

https://www.zorgvoorbeter.nl/medicatieveiligheid/dubbele-controle#welke


Slide 33 - Tekstslide

Laat dubbel controle pagina en lijst zien... 
Termen als medicatie langzaam wordt afgegeven:
  1. Retard (bijvoorbeeld Cedocard retard)
  2. Chrono (bijvoorbeeld Depakine Chrono)
  3. SR / slow realeas (bijvoorbeeld Isoptin SR
  4. ZOC / Zero order control (bijvoorbeeld Selokeen ZOC)
  5. CR / controlled released (bijvoorbeeld Sinemet CR)

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vormen van opiaten
Vormen:
Tablet onder de tong binnen een half uur (werking is 6 – 8 uur)
Gewone tablet na ½ - 1 uur (werking is 4 – 6 uur)
Tablet met verlengde afgifte (slow release) na ½ - 1 uur (werking 6 tot 12 uur)
Zuigtablet binnen ½ - 1 uur (werking is 1 – 4 uur)
Drankje na ½ - 1 uur (werking 4 – 6 uur
pleister binnen 1 dag – 3 dagen ( werking is enkele dagen tot 1 wk)

Slide 35 - Tekstslide

Weergeven op bord hoe dit eruit kan zien.

Tot Slot
Benieuwd naar 'de weg van het medicijn'? 

https://www.roerdomp.nl/roerdompnieuws/de-weg-van-het-geneesmiddel-door-het-lichaam/

https://www.youtube.com/watch?v=Jp_WTAHZS3c


Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies