7 - H8 - KUA - P3 - 8.1 (deel 2)

1 / 39
volgende
Slide 1: Tekstslide
KUAMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

In deze les zitten 39 slides, met interactieve quiz en tekstslides.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vandaag in de les:

Huiswerk Controle Maken blz 105, opdracht 3, 5, 6, 8, 10 ,11
 
Onderhuids Nachtmerrie, egodocument, moord
 
Hoekig  Dodendans
 
Jazz New Orleans, Verspreiding Jazz, Harlem Renaissance

Absurd Dada, Cadavre Exquis, Theater van de wreedheid
 
Planning - dinsdag
12 april - H8 8.1 (deel2)
19 april - H8 8.2
26 april - Meivakantie
3 mei - Meivakantie
10 mei - H8 8.3
17 mei - Herhalen 8 Leren/leren 24 mei -Examenvaardigheden
31 mei - Werkles focus
7 juni - Presentaties focus
14 juni Formatieve toets
21 juni - Examentraining
28 juni - Examentraining
5 juli - SE (1x ed)
Huiswerk:
Samenvatting inleveren in SOM

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vandaag in de les:
 
  • Samenvatting maken (Huiswerk)
  • Huiswerk vorige les
  • Hoofdstuk 8.2 - deel 2

 
Planning - dinsdag
 
12 april - H8 8.1 (deel2)
19 april - H8 8.2
26 april - Meivakantie
3 mei - Meivakantie
10 mei - H8 8.3
17 mei - Herh. 8 Leren/leren 
Huiswerk:
Samenvatting die je deze laat maakt en na de les uitwerkt inleveren in SOM

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1930
Samenvatting maken
 


 
 

Maak aantekeningen 
tijdens deze les.

Tijdens de les:
1. Onderwerp/ Vak/ Datum
2. Notities
3. Kernwoorden 

Thuis:
3. kernwoorden
4. Samenvatting 

Huiswerk: Foto van uitgewerkte aantekeningen inleveren via SOM

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Onderhuids 

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat publiceert "Sigmund Freud"
in 1900?
A
Les Sacre du printemps
B
De droomduiding
C
Een surrealistisch manifest
D
Erwartung

Slide 6 - Quizvraag

 Dat gedrag mede gestuurd wordt door driften en het
onderbewuste.
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Onderhuids 
 


 
 

Sigmund Freud  Zenuwarts uit Oostenrijk-Hongarije grondlegger van de psychoanalyse

Driften  worden onder controle gehouden om deel te kunnen nemen aan de samenleving. Freud onderzoekt de momenten waar dit wegvalt. 

Droomduiding
Freud doet verslag van de duistere wereld
tijdens dromen

Een inspiratiebron voor 
expressionistische kunstenaars


 







Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Onderhuids - Nachtmerrie
 


 
 

Erwartung       1909 Korte opera van Arnold Shönberg

De invloed van Freud is hierin te zien. Leg uit hoe.


V805

Slide 8 - Tekstslide

Verwarde vrouw, Ondoordringbaar bos, opzoek naar geliefde, Donker, schrikken, HallucinerenVrouw raakt controle kwijt over zich zelf:
Te linken aan Freud
Libretto: tekst van een opera
Aanval van waanzin --> Freud zijn
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Onderhuids - Nachtmerrie
 


 
 

Erwartung       1909 Korte opera van Arnold Shönberg

De invloed van Freud is hierin te zien. Leg uit hoe.


Slide 9 - Tekstslide

Verwarde vrouw, Ondoordringbaar bos, opzoek naar geliefde, Donker, schrikken, HallucinerenVrouw raakt controle kwijt over zich zelf:
Te linken aan Freud
Libretto: tekst van een opera
Aanval van waanzin --> Freud zijn
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Onderhuids - Nachtmerrie
 


 
 

De invloed van Freud is hierin te zien. Leg uit hoe.

Edwartung
- Nerveus
- Verward
- Vrouw schrik van alles
- Vrouw hallucineert 
- Het lijkt een droom die is uitgebeeld  
- Uitbeelden van emoties
- Muziek ondersteunt de emoties die de vrouw uitbeeld

Shönberg, Revolutie binnen muziek
Atonaliteit, 12 toonstechniek, expressief, geen harmonie

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Vraag 6 - Bekijk V805
 
Noem aan de hand van Edwartung van Arnold Shönberg drie kenmerken van expressionistische muziek.

Gebruik hierbij muzikale begrippen als melodie, harmonie, ritme, klankkleur of dynamiek. 


Vormgeving
Aspecten
  • ritme
  • tempo
  • melodie
  • samenklank
  • dynamiek
  • klankkleur
  • vorm
Voorstelling
Wat zie je, wat hoor je, wat herken je?

Ritme — Maat en ritme hebben beide te maken
met de toonduur. Maat is de indeling van muziek
in geaccentueerde en ongeaccentueerde delen,
zoals de slinger van een klok: tik, tak, tik, tak.
Met de maat kun je meetellen. Bijvoorbeeld een
driekwartsmaat met een accent op de eerste tel in
een wals: één-twee-drie. In een vierkwartsmaat ligt
het accent vaak op de eerste en derde tel. Veel pop-
en jazzmuziek is geschreven in de vierkwartsmaat.
Binnen een maat kan er met verschillende tussen-
noten worden gewerkt, waardoor ritme ontstaat....
Tempo — De snelheid waarmee muziek wordt
gespeeld heet tempo. Op een metronoom of in
muzieksoftware kun je het tempo instellen in beats
per minute (BPM). Een bekend tempo bij dance is
120 BPM. Dit betekent 120 tellen per minuut en
dus duurt iedere tel dan een halve seconde. Bij
reggae ligt het tempo lager. Bij gabber of hardcore
house wordt het tempo opgeschroefd tot boven
160 BPM. Adagio (traag) en Allegro (snel) zijn twee
van de termen waarmee tempo in een notenschrift
kan worden aangeduid. Een hoog tempo zorgt...
Melodie — De toonhoogte is de hoogte van een
klank. Door de afwisseling van hoge en lage tonen
ontstaat een melodie. Een melodie kan bijvoor-
beeld beweeglijk, gevarieerd, vlak of vol her-
halingen zijn.
Samenklank — Als meerdere zangers of muzikan-
ten precies dezelfde melodie volgen, is de muziek
eenstemmig of unisono. Denk bijvoorbeeld aan
gregoriaanse muziek. Zodra er meerdere melodie-
lijnen tegelijk zijn, noem je de muziek meer-
stemmig of polyfoon.
Muziek wordt geschreven in een toonsoort; een
verzameling van tonen die volgens bepaalde regels
is georganiseerd. Een samenklank van ten minste
drie tonen noem je een akkoord. De rangschikking
van akkoorden noem je harmonie. Klinkt die
vertrouwd en ‘harmonieus’ dan noemen we dit
consonant; klinkt die schril en expressief (met...
Dynamiek — De afwisseling van harde en zachte
klanken noemen we dynamiek. Wisselingen in de
dynamiek geven contrast en dragen bij aan het
karakter van de muziek. Als er grote contrasten
zijn tussen luide en zachte klanken, spreek je van
veel dynamiek. Wanneer muziek met toenemende
klanksterkte wordt gespeeld, heet dat een crescendo.
De luisteraar ervaart dan vaak ook een groeiende
spanning. Afnemende klanksterkte noemen we
decrescendo.
Klankkleur — De karakteristieke klank waaraan
een stem of instrument kan worden herkend heet
klankkleur. Zowel afzonderlijke stemmen en in-
strumenten als complete muziekstukken hebben
ieder hun eigen klankkleur. Voor het beschrijven
van de klankkleur kunnen allerlei buitenmuzikale
termen worden gebruikt, zoals warm, donker,
helder en schel.
Een klassiek symfonieorkest is ingedeeld in vier
orkestgroepen, met ieder een specifieke klank-
kleur. De strijkers (violen, altviolen, celli, contra-
bassen), koperblazers (hoorns, trompetten,
trombones, tuba), houtblazers (fluiten, hobo’s,
klarinetten, fagotten) en slagwerkers (pauken,
bekkens, triangel, tamboerijn, etc.) en...
Vorm — Bij het schrijven van muziek gebruikt een
componist of muzikant alle hiervoor genoemde
muzikale middelen. Daarnaast hebben composities
meestal een vaste structuur of vorm. Klassieke mu-
ziek kent bijvoorbeeld sonates en symfonieën. Een
sonate is een muziekstuk voor solo-instrumenten
met geen of beperkte begeleiding, dat uit drie of
vier delen bestaat. Het eerste en laatste deel van
een sonate zijn gewoonlijk snel. Een symfonie is
een groot werk voor een symfonieorkest, bijna al-
tijd in vier delen (snel, langzaam, matig snel en
snel). Een lied heeft vaak...

Slide 11 - Tekstslide

Een melodie is een opeenvolging van klanken van verschillende toonhoogtes, in een bepaald ritme, die als een herkenbaar geheel kan worden ervaren.

Ritme: Dit is de afwisseling van korte en lange tonen en de accenten die hierin gelegd worden.

Harmonie: Samenklank 

Dynamiek is de klanksterkte van de muziek (decibels): hard en zacht en alles wat daartussen ligt, inclusief de overgangen van hard naar zacht of omgekeerd.


https://maken.wikiwijs.nl/162403/Leerling_Havo_4__2019_2020__kunstanalyse#!page-6059511

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Vraag 5 - Bekijk V805  
  • Melodie geen vloeiende melodie met veel contrasten tussen hoog en laag. (Soms wordt er meer gesproken dan gezongen).  
  • Harmonie gebruik van atonale muziek
  • Ritme veel wisseling in maat (en tempo) afhankelijk van de stemming die muzikaal wordt vertaald
  • Klankkleur veelvuldige wisseling in het gebruik van verschillende instrumenten en combinaties van instrumenten afhankelijk van de stemming die muzikaal wordt vertaald. 
  • Dynamiek Grote en veelvuldige contrasten tussen hard en zacht.
Vormgeving
Aspecten
- ritme
- tempo
- melodie
- samenklank
- dynamiek
- klankkleur
- vorm
Voorstelling
Wat zie je, wat hoor je, wat herken je?

Ritme — Maat en ritme hebben beide te maken
met de toonduur. Maat is de indeling van muziek
in geaccentueerde en ongeaccentueerde delen,
zoals de slinger van een klok: tik, tak, tik, tak.
Met de maat kun je meetellen. Bijvoorbeeld een
driekwartsmaat met een accent op de eerste tel in
een wals: één-twee-drie. In een vierkwartsmaat ligt
het accent vaak op de eerste en derde tel. Veel pop-
en jazzmuziek is geschreven in de vierkwartsmaat.
Binnen een maat kan er met verschillende tussen-
noten worden gewerkt, waardoor ritme ontstaat....
Tempo — De snelheid waarmee muziek wordt
gespeeld heet tempo. Op een metronoom of in
muzieksoftware kun je het tempo instellen in beats
per minute (BPM). Een bekend tempo bij dance is
120 BPM. Dit betekent 120 tellen per minuut en
dus duurt iedere tel dan een halve seconde. Bij
reggae ligt het tempo lager. Bij gabber of hardcore
house wordt het tempo opgeschroefd tot boven
160 BPM. Adagio (traag) en Allegro (snel) zijn twee
van de termen waarmee tempo in een notenschrift
kan worden aangeduid. Een hoog tempo zorgt...
Melodie — De toonhoogte is de hoogte van een
klank. Door de afwisseling van hoge en lage tonen
ontstaat een melodie. Een melodie kan bijvoor-
beeld beweeglijk, gevarieerd, vlak of vol her-
halingen zijn.
Samenklank — Als meerdere zangers of muzikan-
ten precies dezelfde melodie volgen, is de muziek
eenstemmig of unisono. Denk bijvoorbeeld aan
gregoriaanse muziek. Zodra er meerdere melodie-
lijnen tegelijk zijn, noem je de muziek meer-
stemmig of polyfoon.
Muziek wordt geschreven in een toonsoort; een
verzameling van tonen die volgens bepaalde regels
is georganiseerd. Een samenklank van ten minste
drie tonen noem je een akkoord. De rangschikking
van akkoorden noem je harmonie. Klinkt die
vertrouwd en ‘harmonieus’ dan noemen we dit
consonant; klinkt die schril en expressief (met...
Dynamiek — De afwisseling van harde en zachte
klanken noemen we dynamiek. Wisselingen in de
dynamiek geven contrast en dragen bij aan het
karakter van de muziek. Als er grote contrasten
zijn tussen luide en zachte klanken, spreek je van
veel dynamiek. Wanneer muziek met toenemende
klanksterkte wordt gespeeld, heet dat een crescendo.
De luisteraar ervaart dan vaak ook een groeiende
spanning. Afnemende klanksterkte noemen we
decrescendo.
Klankkleur — De karakteristieke klank waaraan
een stem of instrument kan worden herkend heet
klankkleur. Zowel afzonderlijke stemmen en in-
strumenten als complete muziekstukken hebben
ieder hun eigen klankkleur. Voor het beschrijven
van de klankkleur kunnen allerlei buitenmuzikale
termen worden gebruikt, zoals warm, donker,
helder en schel.
Een klassiek symfonieorkest is ingedeeld in vier
orkestgroepen, met ieder een specifieke klank-
kleur. De strijkers (violen, altviolen, celli, contra-
bassen), koperblazers (hoorns, trompetten,
trombones, tuba), houtblazers (fluiten, hobo’s,
klarinetten, fagotten) en slagwerkers (pauken,
bekkens, triangel, tamboerijn, etc.) en...
Vorm — Bij het schrijven van muziek gebruikt een
componist of muzikant alle hiervoor genoemde
muzikale middelen. Daarnaast hebben composities
meestal een vaste structuur of vorm. Klassieke mu-
ziek kent bijvoorbeeld sonates en symfonieën. Een
sonate is een muziekstuk voor solo-instrumenten
met geen of beperkte begeleiding, dat uit drie of
vier delen bestaat. Het eerste en laatste deel van
een sonate zijn gewoonlijk snel. Een symfonie is
een groot werk voor een symfonieorkest, bijna al-
tijd in vier delen (snel, langzaam, matig snel en
snel). Een lied heeft vaak...
Melodie, harmonie, ritme, klankkleur of dynamiek. 

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Hoekig 


 
 

Vormgeving expressionistische
kunst is vaak hoekig.

Geen ruimte voor details.

Expressionistische kunst mag
pijn doen aan ogen en oren



Dit zie je ook terug bij de 
theaterdans

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Voor 1900 – Academische dans 
Romantisch ballet/Sprookjesballetten
 

Sierlijke/ vloeiende bewegingen, voorgeschreven regels en passen, tutu & spitzen, traditionele (sprookjes-) verhalen, 
hoge amusementswaarde.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Hoekig - Stampvoeten


 
 

Le Sacre du printemps (1913) - Les Ballet Russes
Deze video is niet meer beschikbaar
Welke video was dit?
V807

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Hoekig - Stampvoeten


 
 

Le Sacre du printemps (1913) - Les Ballet Russes

Verhaal Rituele dans die eindigt in het offeren van een maagd, die moet dansen voor de zonnegod tot de dood erop volgt. 

Dans Hoekige danspassen met ingedraaide beenposities, stampende voeten en lichamen die ten aarde storten

Muziek Geïnspireerd op Russische volksmuziek, onregelmatige ritmes, vernieuwende akkoorden die samen tot een uitbarsting van geluid zorgen. 
V807

Slide 16 - Tekstslide

 Alleen het verhaal al was van een voor die tijd ongewone rauwheid: Le Sacre du Printemps vertelt over het ritueel waarmee de komst van de lente wordt gevierd. Een groep mensen aanbidt de aarde en kiest een maagd uit. Zij is het voorjaarsoffer en moet dansen tot ze dood neervalt
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Vraag 8 - Bekijk V807

Le sacre du printemps is in vrijwel alles tegengesteld aan een klassieke op academische principes gebaseerde balletvoorstelling.

Beschrijf deze tegenstelling aan de hand van zowel het verhaal als de dansstijl van Le sacre du printemps
Vormgeving
Aspecten
  • Ruimte
  • Tijd
  • Kracht
  • Dans-compositie
  • Dans-voorstelling
Voorstelling
waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept
Richtingen, Hoogtelagen, Combinaties hiervan
Duur/tempo/ritme/maat
Spanning, gewicht, aanzet, impuls
Choreografie
Choreografie

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Hoekig - Stampvoeten


 
 

Le Sacre du printemps (1913) - Les Ballet Russes
V807

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Vraag 8 - Bekijk V807

Le sacre du printemps is in vrijwel alles tegengesteld aan een klassieke op academische principes gebaseerde balletvoorstelling.

Beschrijf deze tegenstelling aan de hand van zowel het verhaal als de dansstijl van Le sacre du printemps
Vormgeving
Aspecten
  • Ruimte
  • Tijd
  • Kracht
  • Dans-compositie
  • Dans-voorstelling
Voorstelling
waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept
Richtingen, Hoogtelagen, Combinaties hiervan
Duur/tempo/ritme/maat
Spanning, gewicht, aanzet, impuls
Choreografie
Choreografie

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Vraag 8 - Bekijk V807
 
Verhaal: klassieke balletten hebben vaak een sprookjesachtig of romantisch
onderwerp, dit is een meer gruwelijk en gewelddadig verhaal rond een rituele
moord (offer).

Dansstijl: Klassiek ballet is gericht op het los komen van de grond, door gebruik te maken van veel sierlijke zweefelementen, sprongen en het dragen van spitzen. Le sacre du printemps draait juist om het rauwe en het ‘aardse’: 
Vormgeving
Aspecten
  • Ruimte
  • Tijd
  • Kracht
  • Dans-compositie
  • Dans-voorstelling
Voorstelling
waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept
Richtingen, Hoogtelagen, Combinaties hiervan
Duur/tempo/ritme/maat
Spanning, gewicht, aanzet, impuls
Choreografie
Choreografie

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vandaag in de les:
 
  • Huiswerk controle
  • Samenvatting maken (Huiswerk)

  • Hoofdstuk 8.2 - deel 3

 
Planning - dinsdag
 
12 april - H8 8.1 (deel2)
19 april - H8 8.1 (deel 3)
26 april - Meivakantie
3 mei - Meivakantie
10 mei - H8 8.2
17 mei - Herh. 8.3
Huiswerk:
Samenvatting die je deze laat maakt en na de les uitwerkt inleveren in SOM

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1930
Samenvatting maken
 


 
 

Maak aantekeningen 
tijdens deze les.

Tijdens de les:
1. Onderwerp/ Vak/ Datum
2. Notities
3. Kernwoorden 

Thuis:
3. kernwoorden
4. Samenvatting 

Huiswerk: Foto van uitgewerkte aantekeningen inleveren via SOM

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Hoekig - Schots en scheef

 
 

Expressionistische film
De eerste horror film Das Cabinet des dr. Caligari (1920)

Expressionisme
Combinatie verhaallijn, flashbacks,
geschilderde decors, ontbreken 
van realisme en gebruik van licht

Slide 24 - Tekstslide

Korte bloeiperiode van de expressionistische film

Dokter / directeur van een psychiatrische inrichtig laat zijn slaapwandelaar alles doen wat hem opgedragen word ook het plegen van een moord
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Vorm Ruimtelijk, plat, figuratief, abstract, geometrisch, organisch, gestileerd.... enz.

Kleur Realistisch, vervreemd, warm-koud, kleurcontrasten, complementair, enz.

Licht Licht-schaduw werking, eigen schaduw, plasticiteit, Claire-obscur.

Ruimte 3D de ruimte die het werk inneemt, 2d op welke wijze vindt ruimte suggestie in het platte vlak plaats?

Compositie Vlak verdeling. De ordening van de vormgevingsaspecten in een kunstwerk (driehoek, symmetrisch, assymetrisch, dynamisch,enz)

Let ook op: Materiaal en technieken
Vormgeving
Aspecten
  • Vorm
  • Kleur
  • Licht
  • Ruimte 
  • Compositie
Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 


Kleur — We onderscheiden verschillende soorten
kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en
blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg
je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.
Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere
kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,
krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten
zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-
trasten vallen op en werken als blikvanger. Het
contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht
tegenover elkaar staan, noem je een complementair
contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –
paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,
dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren
tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit
een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen
kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het
lichter en donkerder maken van kleuren. Het
contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast
Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit
bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als
het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,
zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake
zijn van het weergeven van licht en schaduw.
Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-
belichte kant van een object. Eigenschaduw
verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de
schaduw van een object op een ondergrond of
ander object. Sterke contrasten tussen licht en
donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur
Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen
letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en
het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.
Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand
tussen object en omgeving te bewerkstelligen.
In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake
zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende
manieren om in tweedimensionale kunstwerken
ruimtelijkheid te suggereren:
Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,
zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.
Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde
techniek om diepte te suggereren door lijnen die
naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen
die naar de horizon toe verkleind worden.
Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen
op de voorgrond worden groter afgebeeld dan
voorwerpen die verder weg staan.
Overlapping— het ene voorwerp staat voor,
en overlapt, het andere voorwerp.
Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit
van objecten.
Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen
buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor
ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld
A
B
C
Beeldende Kunst
Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling
waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept
Betekenis
Wat is het idee, doel, inhoud, invloed
  • Voor de kunstenaar
  • Voor jou
  • Voor het publiek toen
  • Voor het publiek nu
  • Cultureel
  • Historisch
  • Maatschappelijk
  • Economisch 
  • Religieus
Compositie — De ordening van alle vormgevings-
aspecten in een kunstwerk heet compositie. In
beperktere zin betekent het woord ook vlak-
verdeling. Er zijn verschillende termen om
deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-
compositie en symmetrische compositie staan
voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-
compositie zijn dynamisch. Bij een overall-
compositie is er geen specifiek punt in het beeld-
vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere
zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar
aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-
verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en
perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Vormgeving
Aspecten
  • Vorm
  • Kleur
  • Licht
  • Ruimte 
  • Compositie
Vorm — Een beeldend kunstwerk kan ruimtelijk zijn (beeldhouwwerk, installatie) of plat (schilde- rij, foto). In beide gevallen is het kunstwerk onder meer samengesteld uit vormen. De vormen kunnen figuratief zijn of volledig abstract. Als vormsoorten onderscheiden we geometrisch (wiskundige vormen) organisch (vloeiende vormen die doen denken aan de natuur) en gestileerd (sterk ver- eenvoudigde, geabstraheerde, maar nog steeds herkenbare vormen). 


Kleur — We onderscheiden verschillende soorten
kleuren. De primaire kleuren zijn geel, rood en
blauw. Als je twee primaire kleuren mengt, krijg
je de secundaire kleuren oranje, paars en groen.
Primaire en secundaire kleuren noem je zuivere
kleuren. Als je alle drie primaire kleuren mengt,
krijg je minder zuivere kleuren. Kleurcontrasten
zijn tegenstellingen tussen kleuren. Deze con-
trasten vallen op en werken als blikvanger. Het
contrast van kleuren die in de kleurencirkel recht
tegenover elkaar staan, noem je een complementair
contrast: blauw – oranje, rood – groen en geel –
paars. Kleuren waarin de component blauw overheerst zijn koude kleuren, overheerst rood of geel,
dan spreek je van warme kleuren. Als koude kleuren
tegenover warme kleuren zijn geplaatst, heet dit
een warm-koud contrast. Zwart en wit zijn geen
kleuren, maar kunnen wel een rol spelen bij het
lichter en donkerder maken van kleuren. Het
contrast tussen lichte en donkere kleuren  noem je licht-donker contrast
Licht — Een ruimtelijk werk ziet er anders uit
bij veranderende lichtval. Dat merk je zeker als
het werk buiten staat. In tweedimensionaal werk,
zoals een foto, schilderij of tekening, kan sprake
zijn van het weergeven van licht en schaduw.
Eigenschaduw is schaduw die je ziet op de niet-
belichte kant van een object. Eigenschaduw
verhoogt de plasticiteit. Slagschaduw is de
schaduw van een object op een ondergrond of
ander object. Sterke contrasten tussen licht en
donker in een tweedimensionaal werk noem je clair-obscur
Ruimte — Driedimensionale kunstwerken nemen
letterlijk ruimte in. Je kunt er omheen lopen en
het werk analyseren in relatie tot zijn omgeving.
Een sokkel is vaak bedoeld om wat meer afstand
tussen object en omgeving te bewerkstelligen.
In een tweedimensionaal werk kan hooguit sprake
zijn van ruimtesuggestie. Er zijn verschillende
manieren om in tweedimensionale kunstwerken
ruimtelijkheid te suggereren:
Kleurperspectief — wat dichtbij is heeft fellere,
zuiverder, kleuren dan wat ver weg is.
Lijnperspectief — een wiskundig onderbouwde
techniek om diepte te suggereren door lijnen die
naar een verdwijnpunt toelopen en voorwerpen
die naar de horizon toe verkleind worden.
Groot-klein — de voorwerpen of onderwerpen
op de voorgrond worden groter afgebeeld dan
voorwerpen die verder weg staan.
Overlapping— het ene voorwerp staat voor,
en overlapt, het andere voorwerp.
Eigenschaduw — verhoogt de plasticiteit
van objecten.
Afsnijding — de voorstelling lijkt door te lopen
buiten de rand van de afbeelding. Hierdoor
ontstaat de suggestie dat er meer ruimt is dan afgebeeld
A
B
C
Beeldende Kunst
Voorstelling, 
vormgeving, 
betekenis

Voorstelling
waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept
Betekenis
Wat is het idee, doel, inhoud, invloed
  • Voor de kunstenaar
  • Voor jou
  • Voor het publiek toen
  • Voor het publiek nu
  • Cultureel
  • Historisch
  • Maatschappelijk
  • Economisch 
  • Religieus
Compositie — De ordening van alle vormgevings-
aspecten in een kunstwerk heet compositie. In
beperktere zin betekent het woord ook vlak-
verdeling. Er zijn verschillende termen om
deze vlakverdeling te benoemen. De driehoeks-
compositie en symmetrische compositie staan
voor evenwicht, de asymmetrische en diagonaal-
compositie zijn dynamisch. Bij een overall-
compositie is er geen specifiek punt in het beeld-
vlak waar alle aandacht naartoe trekt. In ruimere
zin is compositie de wijze waarop de kunstenaar
aandacht van de kijker stuurt. Niet alleen vlak-
verdeling, maar ook blikrichtingen, gebaren en
perspectief kunnen daaraan een bijdrage leveren.

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Hoekig - Schots en scheef

 
 

Expressionistische film
De eerste horror film Das Cabinet des dr. Caligari (1920)

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Hoekig - Dodendans

 
 

  • WO1 - 17 miljoen doden
  • Spaanse griep - 70 miljoen doden
     
  • Ausdrucktanz - Mary Wigman Breekt met de geldende regels van het academishe ballet. Knielen, hurken, vallen, kruipen 

Slide 28 - Tekstslide

Avant-garde was een generatie jonge kunstenaars die met nieuwe vormen experimenteerden in de schilderkunst, architectuur, muziek, literatuur, poëzie, film, theater en moderne dans. Bij uitbreiding heeft het begrip ook betrekking op de vernieuwende stromingen zelf, zoals avant-gardecomponisten, avant-gardecineasten, avant-gardemuziek en avant-gardefilm.
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Hoekig - Dodendans

 
 

Avantgarde Letterlijk: voorhoede

Kunstenaars die tussen 1900 - 1950 experimenteren met vernieuwing  op het gebied van kunst en cultuur. 
Verzet tegen de geldende regels
De Massa

Slide 29 - Tekstslide

Avant-garde was een generatie jonge kunstenaars die met nieuwe vormen experimenteerden in de schilderkunst, architectuur, muziek, literatuur, poëzie, film, theater en moderne dans. Bij uitbreiding heeft het begrip ook betrekking op de vernieuwende stromingen zelf, zoals avant-gardecomponisten, avant-gardecineasten, avant-gardemuziek en avant-gardefilm.
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Ruimte: 
Richtingen, Hoogtelagen, Combinaties hiervan

Tijd: Duur/tempo/ritme/maat

Kracht: Spanning, gewicht, aanzet, impuls

Choreografie: 
Samenvoegen van dans bewegingen tot één geheel


Let ook op:
Muziek, theater vormgeving en film
Vormgeving
Aspecten
  • Ruimte
  • Tijd
  • Kracht
  • Choreografie
Ruimte — Dans vindt plaats in de ruimte. Die is
veelal begrensd, denk daarbij aan een dansvloer of
podium. De ruimte beïnvloedt de dans: een grote
fabriekshal vraagt om andere bewegingen dan een
intiem podium. Ander ruimte-elementen zijn de
patronen die de dansers vormen (individueel en
met elkaar), de richting waarin ze zich bewegen
(bijvoorbeeld: achterwaarts, diagonaal, etc.), de
blikrichting en de hoogtelagen: hoog (springen),
midden en laag (zitten, liggen). In het klassieke ballet danst het corps de ballet (het ensemble) vaak
symmetrische patronen, waartegen de solisten
juist afsteken. Bij een figuurdans bewegen dansers
zich vooral in horizontale richtingen over de dans-
vloer en vormen patronen die het best van bovenaf
bekeken kunnen worden. In hiphop en jazzdans
bewegen de dansers veel in de middenlaag, terwijl
klassiek ballet zich meer afspeelt in de hoge laag
(sprongen en lifts). Bij het klassiek ballet is de
schijnbare overwinning op de zwaartekracht een
belangrijk kenmerk. Moderne dans maakt regel-
matig gebruik van grondwerk (laag). Ook de vorm
van het lichaam dat ruimte inneemt hoort bij het
aspect ruimte, bijvoorbeeld uitgestrekt en groot
of ineengedoken, klein.

Tijd — De duur van een dansvoorstelling kan
variëren van enkele minuten tot avondvullend
(met meerdere aktes en soms een pauze). Maar tijd
speelt ook een grote rol binnen de danscompositie.
De choreograaf bepaalt het tempo (van uiterst
langzaam tot extreem snel, of afwisselend) en
het ritme. Bij populaire gezelschapsdansen is
herhaling van een dansbeweging (dansfrase)
kenmerkend. Choreografen kunnen spelen met
plotselinge freezes (stops), de dansers in canon
laten dansen (elkaar opvolgend) of bewegingen
eindeloos herhalen.

Kracht — Dans kost kracht en inspanning. De hoe-
veelheid kracht is van invloed op hoe een beweging
overkomt. Vloeiende bewegingen ogen ontspannen,
bewegingen met veel spierspanning juist fel. Bij
een hiphop dance-battle troeven dansers elkaar af
met indrukwekkende moves. Dat dat inspanning
kost, mag gezien worden. Klassiek ballet oogt juist
sierlijk, vloeiend en beheerst, uitgevoerd alsof het
geen enkele moeite kost.
Choreografie — Een choreograaf maakt tijdens het
maakproces keuzes over ruimte, tijd en kracht. Het
ontwerp van dansbewegingen komt vaak voort uit
improvisatie. Wanneer het af is, spreken we van
een choreografie of danscompositie. De stijl van
een choreografie kun je omschrijven met woorden
als: sierlijk, hoekig, uitbundig, ingetogen,snel, lanzaam, expressief of ritmisch.
A
B
C
Dans  Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling
waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept
Betekenis
Wat is het idee, doel, inhoud, invloed
  • Voor de kunstenaar
  • Voor jou
  • Voor het publiek toen
  • Voor het publiek nu
  • Cultureel
  • Historisch
  • Maatschappelijk
  • Economisch 
  • Religieus

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Vormgeving
Aspecten
  • Ruimte
  • Tijd
  • Kracht
  • Choreografie
Ruimte — Dans vindt plaats in de ruimte. Die is
veelal begrensd, denk daarbij aan een dansvloer of
podium. De ruimte beïnvloedt de dans: een grote
fabriekshal vraagt om andere bewegingen dan een
intiem podium. Ander ruimte-elementen zijn de
patronen die de dansers vormen (individueel en
met elkaar), de richting waarin ze zich bewegen
(bijvoorbeeld: achterwaarts, diagonaal, etc.), de
blikrichting en de hoogtelagen: hoog (springen),
midden en laag (zitten, liggen). In het klassieke ballet danst het corps de ballet (het ensemble) vaak
symmetrische patronen, waartegen de solisten
juist afsteken. Bij een figuurdans bewegen dansers
zich vooral in horizontale richtingen over de dans-
vloer en vormen patronen die het best van bovenaf
bekeken kunnen worden. In hiphop en jazzdans
bewegen de dansers veel in de middenlaag, terwijl
klassiek ballet zich meer afspeelt in de hoge laag
(sprongen en lifts). Bij het klassiek ballet is de
schijnbare overwinning op de zwaartekracht een
belangrijk kenmerk. Moderne dans maakt regel-
matig gebruik van grondwerk (laag). Ook de vorm
van het lichaam dat ruimte inneemt hoort bij het
aspect ruimte, bijvoorbeeld uitgestrekt en groot
of ineengedoken, klein.

Tijd — De duur van een dansvoorstelling kan
variëren van enkele minuten tot avondvullend
(met meerdere aktes en soms een pauze). Maar tijd
speelt ook een grote rol binnen de danscompositie.
De choreograaf bepaalt het tempo (van uiterst
langzaam tot extreem snel, of afwisselend) en
het ritme. Bij populaire gezelschapsdansen is
herhaling van een dansbeweging (dansfrase)
kenmerkend. Choreografen kunnen spelen met
plotselinge freezes (stops), de dansers in canon
laten dansen (elkaar opvolgend) of bewegingen
eindeloos herhalen.

Kracht — Dans kost kracht en inspanning. De hoe-
veelheid kracht is van invloed op hoe een beweging
overkomt. Vloeiende bewegingen ogen ontspannen,
bewegingen met veel spierspanning juist fel. Bij
een hiphop dance-battle troeven dansers elkaar af
met indrukwekkende moves. Dat dat inspanning
kost, mag gezien worden. Klassiek ballet oogt juist
sierlijk, vloeiend en beheerst, uitgevoerd alsof het
geen enkele moeite kost.
Choreografie — Een choreograaf maakt tijdens het
maakproces keuzes over ruimte, tijd en kracht. Het
ontwerp van dansbewegingen komt vaak voort uit
improvisatie. Wanneer het af is, spreken we van
een choreografie of danscompositie. De stijl van
een choreografie kun je omschrijven met woorden
als: sierlijk, hoekig, uitbundig, ingetogen,snel, lanzaam, expressief of ritmisch.
A
B
C
Dans  Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling
waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept
Betekenis
Wat is het idee, doel, inhoud, invloed
  • Voor de kunstenaar
  • Voor jou
  • Voor het publiek toen
  • Voor het publiek nu
  • Cultureel
  • Historisch
  • Maatschappelijk
  • Economisch 
  • Religieus

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Jazz 
 
 

  • Ontstaat rond 1900 in New Orleans na de afschaffing slavernij
  • Veel werkloosheid dus muziek wordt gemaakt op straat
  • Had in het begin een lage status
  • Expressieve klank en teksten 
  • Ruimte voor improvisatie
  • Populair onder Amerikaanse Jeugd
  • Populair onder Europeese avant garde Kunstenaars 

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Jazz -New Orleans

 
 

New Orleans - Storyville (rosse buurt)
Smeltkroes van culturen.

  • Worksongs van katoenvelden
  • Spirituals uit kerkdiensten
  • Blues van het plattenland
  • Marsmuziek
  • Europeese muziek


Dixieland
  • Rassenscheiding
  • Original Dixieland Jazz Band



Slide 33 - Tekstslide

Storyville
West Afrikaanse slaven, immigranten, uit Europa.

In de tijd van de slavernij mochten de zwarten in de Verenigde Staten geen muziekinstrumenten hebben. Na de afschaffing van de slavernij in 1862 mocht dat wel en die kans grepen ze uiteraard. Net als de meeste andere volkeren in de wereld kennen de Afrikanen niet ons Europese twaalftonig stelsel, maar een vijftonig stelsel (pentatoniek). In die pentatoniek ontbreken de terts en de septime. Daardoor hadden de voormalige slaven moeite om de terts en septime op de Europese instrumenten goed te intoneren. Zo zijn de zogeheten blue notes ontstaan: een net iets te laag gestemde grote terts en grote septime. 
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Jazz -New Orleans

 
 

Blue note

Slide 34 - Tekstslide

Storyville
West Afrikaanse slaven, immigranten, uit Europa.

In de tijd van de slavernij mochten de zwarten in de Verenigde Staten geen muziekinstrumenten hebben. Na de afschaffing van de slavernij in 1862 mocht dat wel en die kans grepen ze uiteraard. Net als de meeste andere volkeren in de wereld kennen de Afrikanen niet ons Europese twaalftonig stelsel, maar een vijftonig stelsel (pentatoniek). In die pentatoniek ontbreken de terts en de septime. Daardoor hadden de voormalige slaven moeite om de terts en septime op de Europese instrumenten goed te intoneren. Zo zijn de zogeheten blue notes ontstaan: een net iets te laag gestemde grote terts en grote septime. 
vhttps://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fnl.wikipedg&psig=AOvVaw2pw2B2XUcp6WvT1Ux0bpvR&ust=1649780478946000&source=images&cd=vfe&ved=0CAoQjRxqFwoTCOiWta-1jPcCFQAAAAAdAAAAABAD
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Jazz -Verspreiding Jazz

 
 

Louis Armstrong
  • New Orleans
  • Kornet
  • New Orleans --> Chicago (20' Chicago stijl)



The Harlem Hellfighters
  • Muziekkorps Amerikaans leger
  • WOI
  • Allen donkere huidskleur
  • Voormalig jazzband leider

Slide 35 - Tekstslide

Armstrong
Overdag Kolendrager, lompenverzamelaar of melkman
1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Ritme De verdeling van de tijd (afwisseling van korte en lange noten) binnen de maat.

Tempo De snelheid waarmee de muziek wordt gespeeld

Melodie Afwisseling van hoge en lage tonen 

Samenklank Meerdere zangers of muzikanten spelen samen (meerstemmig, harmonieus, dissonant/atonaal)

Dynamiek Afwisseling van harde en zachte klanken

Klankkleur Karakteristieke eigen klank van stem of instrument

Vorm De verschillende gedeelten waaruit een muziekstuk bestaat


Let ook op: Combinatie met theater en dans
Vormgeving
Aspecten
  • Ritme
  • Tempo
  • Melodie
  • Samenklank
  • Dynamiek
  • Klankkleur
  • Vorm
Ritme — Maat en ritme hebben beide te maken
met de toonduur. Maat is de indeling van muziek
in geaccentueerde en ongeaccentueerde delen,
zoals de slinger van een klok: tik, tak, tik, tak.
Met de maat kun je meetellen. Bijvoorbeeld een
driekwartsmaat met een accent op de eerste tel in
een wals: één-twee-drie. In een vierkwartsmaat ligt
het accent vaak op de eerste en derde tel. Veel pop-
en jazzmuziek is geschreven in de vierkwartsmaat.
Binnen een maat kan er met verschillende tussen-
noten worden gewerkt, waardoor ritme ontstaat.
Drums en andere percussie-instrumenten houden
zich, in tegenstelling tot andere instrumenten,
alleen met ritme bezig.
Ritme is de afwisseling van korte en lange noten,
Ritme is de afwisseling van korte en lange noten,
waardoor een specifiek patroon ontstaat in de tijd.
Als een accent in de muziek niet op de tel valt, maar
ervoor of erna wordt gespeeld, spreken we van een
syncope. Jazz, reggae en funk kennen veel syncopen
Tempo — De snelheid waarmee muziek wordt
gespeeld heet tempo. Op een metronoom of in
muzieksoftware kun je het tempo instellen in beats
per minute (BPM). Een bekend tempo bij dance is
120 BPM. Dit betekent 120 tellen per minuut en
dus duurt iedere tel dan een halve seconde. Bij
reggae ligt het tempo lager. Bij gabber of hardcore
house wordt het tempo opgeschroefd tot boven
160 BPM. Adagio (traag) en Allegro (snel) zijn twee
van de termen waarmee tempo in een notenschrift
kan worden aangeduid. Een hoog tempo zorgt voor
energie of spanning, een laag tempo brengt vaak
rust.

Melodie — De toonhoogte is de hoogte van een
klank. Door de afwisseling van hoge en lage tonen
ontstaat een melodie. Een melodie kan bijvoor-
beeld beweeglijk, gevarieerd, vlak of vol her-
halingen zijn.
Samenklank — Als meerdere zangers of muzikan-
ten precies dezelfde melodie volgen, is de muziek
eenstemmig of unisono. Denk bijvoorbeeld aan
gregoriaanse muziek. Zodra er meerdere melodie-
lijnen tegelijk zijn, noem je de muziek meer-
stemmig of polyfoon.
Muziek wordt geschreven in een toonsoort; een
verzameling van tonen die volgens bepaalde regels
is georganiseerd. Een samenklank van ten minste
drie tonen noem je een akkoord. De rangschikking
van akkoorden noem je harmonie. Klinkt die
vertrouwd en ‘harmonieus’ dan noemen we dit
consonant; klinkt die schril en expressief (met
spanning) dan heet het dissonant of atonaal.
‘Vals’ is iets anders dan atonaal. Vals betekent
dat een zanger niet toonvast is of een muziek-
instrument niet goed gestemt is.
A
B
C
Muziek  Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling
waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept
Betekenis
Wat is het idee, doel, inhoud, invloed
  • Voor de kunstenaar
  • Voor jou
  • Voor het publiek toen
  • Voor het publiek nu
  • Cultureel
  • Historisch
  • Maatschappelijk
  • Economisch 
  • Religieus
Dynamiek — De afwisseling van harde en zachte
klanken noemen we dynamiek. Wisselingen in de
dynamiek geven contrast en dragen bij aan het
karakter van de muziek. Als er grote contrasten
zijn tussen luide en zachte klanken, spreek je van
veel dynamiek. Wanneer muziek met toenemende
klanksterkte wordt gespeeld, heet dat een crescendo.
De luisteraar ervaart dan vaak ook een groeiende
spanning. Afnemende klanksterkte noemen we derescendo.
Klankkleur — De karakteristieke klank waaraan
een stem of instrument kan worden herkend heet
klankkleur. Zowel afzonderlijke stemmen en in-
strumenten als complete muziekstukken hebben
ieder hun eigen klankkleur. Voor het beschrijven
van de klankkleur kunnen allerlei buitenmuzikale
termen worden gebruikt, zoals warm, donker,
helder en schel.
Een klassiek symfonieorkest is ingedeeld in vier
orkestgroepen, met ieder een specifieke klank-
kleur. De strijkers (violen, altviolen, celli, contra-
bassen), koperblazers (hoorns, trompetten,
trombones, tuba), houtblazers (fluiten, hobo’s,
klarinetten, fagotten) en slagwerkers (pauken,
bekkens, triangel, tamboerijn, etc.) en daarnaast
los de harp en de piano.

Vorm — Bij het schrijven van muziek gebruikt een
componist of muzikant alle hiervoor genoemde
muzikale middelen. Daarnaast hebben composities
meestal een vaste structuur of vorm. Klassieke mu-
ziek kent bijvoorbeeld sonates en symfonieën. Een
sonate is een muziekstuk voor solo-instrumenten
met geen of beperkte begeleiding, dat uit drie of
vier delen bestaat. Het eerste en laatste deel van
een sonate zijn gewoonlijk snel. Een symfonie is
een groot werk voor een symfonieorkest, bijna al-
tijd in vier delen (snel, langzaam, matig snel en
snel). Een lied heeft vaak een vaste vorm met wis-
selende coupletten en een vast refrein. Bij popsongs
wordt daarnaast vaak gebruikgemaakt van een
bridge, een eenmalig tussenstuk dat

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1905
Oprichting
Die Brücke
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
Vormgeving
Aspecten
  • Ritme
  • Tempo
  • Melodie
  • Samenklank
  • Dynamiek
  • Klankkleur
  • Vorm
Ritme — Maat en ritme hebben beide te maken
met de toonduur. Maat is de indeling van muziek
in geaccentueerde en ongeaccentueerde delen,
zoals de slinger van een klok: tik, tak, tik, tak.
Met de maat kun je meetellen. Bijvoorbeeld een
driekwartsmaat met een accent op de eerste tel in
een wals: één-twee-drie. In een vierkwartsmaat ligt
het accent vaak op de eerste en derde tel. Veel pop-
en jazzmuziek is geschreven in de vierkwartsmaat.
Binnen een maat kan er met verschillende tussen-
noten worden gewerkt, waardoor ritme ontstaat.
Drums en andere percussie-instrumenten houden
zich, in tegenstelling tot andere instrumenten,
alleen met ritme bezig.
Ritme is de afwisseling van korte en lange noten,
Ritme is de afwisseling van korte en lange noten,
waardoor een specifiek patroon ontstaat in de tijd.
Als een accent in de muziek niet op de tel valt, maar
ervoor of erna wordt gespeeld, spreken we van een
syncope. Jazz, reggae en funk kennen veel syncopen
Tempo — De snelheid waarmee muziek wordt
gespeeld heet tempo. Op een metronoom of in
muzieksoftware kun je het tempo instellen in beats
per minute (BPM). Een bekend tempo bij dance is
120 BPM. Dit betekent 120 tellen per minuut en
dus duurt iedere tel dan een halve seconde. Bij
reggae ligt het tempo lager. Bij gabber of hardcore
house wordt het tempo opgeschroefd tot boven
160 BPM. Adagio (traag) en Allegro (snel) zijn twee
van de termen waarmee tempo in een notenschrift
kan worden aangeduid. Een hoog tempo zorgt voor
energie of spanning, een laag tempo brengt vaak
rust.

Melodie — De toonhoogte is de hoogte van een
klank. Door de afwisseling van hoge en lage tonen
ontstaat een melodie. Een melodie kan bijvoor-
beeld beweeglijk, gevarieerd, vlak of vol her-
halingen zijn.
Samenklank — Als meerdere zangers of muzikan-
ten precies dezelfde melodie volgen, is de muziek
eenstemmig of unisono. Denk bijvoorbeeld aan
gregoriaanse muziek. Zodra er meerdere melodie-
lijnen tegelijk zijn, noem je de muziek meer-
stemmig of polyfoon.
Muziek wordt geschreven in een toonsoort; een
verzameling van tonen die volgens bepaalde regels
is georganiseerd. Een samenklank van ten minste
drie tonen noem je een akkoord. De rangschikking
van akkoorden noem je harmonie. Klinkt die
vertrouwd en ‘harmonieus’ dan noemen we dit
consonant; klinkt die schril en expressief (met
spanning) dan heet het dissonant of atonaal.
‘Vals’ is iets anders dan atonaal. Vals betekent
dat een zanger niet toonvast is of een muziek-
instrument niet goed gestemt is.
A
B
C
Muziek  Voorstelling, vormgeving, betekenis

Voorstelling
waar gaat het over/inhoud

/verhaal/thema/boodschap of concept
Betekenis
Wat is het idee, doel, inhoud, invloed
  • Voor de kunstenaar
  • Voor jou
  • Voor het publiek toen
  • Voor het publiek nu
  • Cultureel
  • Historisch
  • Maatschappelijk
  • Economisch 
  • Religieus
Dynamiek — De afwisseling van harde en zachte
klanken noemen we dynamiek. Wisselingen in de
dynamiek geven contrast en dragen bij aan het
karakter van de muziek. Als er grote contrasten
zijn tussen luide en zachte klanken, spreek je van
veel dynamiek. Wanneer muziek met toenemende
klanksterkte wordt gespeeld, heet dat een crescendo.
De luisteraar ervaart dan vaak ook een groeiende
spanning. Afnemende klanksterkte noemen we derescendo.
Klankkleur — De karakteristieke klank waaraan
een stem of instrument kan worden herkend heet
klankkleur. Zowel afzonderlijke stemmen en in-
strumenten als complete muziekstukken hebben
ieder hun eigen klankkleur. Voor het beschrijven
van de klankkleur kunnen allerlei buitenmuzikale
termen worden gebruikt, zoals warm, donker,
helder en schel.
Een klassiek symfonieorkest is ingedeeld in vier
orkestgroepen, met ieder een specifieke klank-
kleur. De strijkers (violen, altviolen, celli, contra-
bassen), koperblazers (hoorns, trompetten,
trombones, tuba), houtblazers (fluiten, hobo’s,
klarinetten, fagotten) en slagwerkers (pauken,
bekkens, triangel, tamboerijn, etc.) en daarnaast
los de harp en de piano.

Vorm — Bij het schrijven van muziek gebruikt een
componist of muzikant alle hiervoor genoemde
muzikale middelen. Daarnaast hebben composities
meestal een vaste structuur of vorm. Klassieke mu-
ziek kent bijvoorbeeld sonates en symfonieën. Een
sonate is een muziekstuk voor solo-instrumenten
met geen of beperkte begeleiding, dat uit drie of
vier delen bestaat. Het eerste en laatste deel van
een sonate zijn gewoonlijk snel. Een symfonie is
een groot werk voor een symfonieorkest, bijna al-
tijd in vier delen (snel, langzaam, matig snel en
snel). Een lied heeft vaak een vaste vorm met wis-
selende coupletten en een vast refrein. Bij popsongs
wordt daarnaast vaak gebruikgemaakt van een
bridge, een eenmalig tussenstuk dat

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1900
1910
1920
1930
1940
1950

1e helft 
20e eeuw
1914-1918
Eerste wereld oorlog
1939 - 1945
Tweede wereld oorlog
1945
Oprichting VN
1900
Freud publiceert 
"De Droomduiding"
1908
Henry ford introduceert de lopende band
1917
Russiche Revolutie
1919
Begin ontwikkeling 
radio als massamedium
1924
Stalin aan de macht 
in de Sovjet-Unie
1929
Beurskrach 
New York
1929-1939
Economische 
crisis
1933
Hitler aan de 
macht in Duitsland
1937
Wereld tentoonstelling 
Parijs
1913 
Les Ballets Russes,
Le Sacre du printemps
1915
Kazimir Malevich,
Zwart vierkant
1917
Original Dixieland Jazz Band,
Livery Stable Blues
1917
Oprichting 
De Stijl
1923 Arnold Schönberg,
Twaalftoonssysteem
1924
Surrealitisch manifest
1926 
Martha Graham,
Grahamdans
1927
Eerste geluidsfilm
(talkie)
1927- 1960 
Golden Age
Hollywoodfilms
1937
Opening tentoonstelling
Entartete Kunst
8.1 Expressie - Jazz - Harlem Renaissance

 
 

De Harlem Renaissance was een periode in de Amerikaanse geschiedenis waarin de zwarte cultuur mocht bloeien. 

Waarin wat tot dan verborgen moest blijven, naar buiten mocht komen. Er werd afscheid genomen van alles wat met het oude systeem van slavernij en segregatie te maken had. Een nieuwe tijd van trots en emancipatie was aangebroken.

  • Afro-Amerikaanse theatercultuur
  • Bigband orkesten
  • Jazzbands
  • Swingstijl

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1930
Samenvatting maken
 


 
 

Maak aantekeningen 
tijdens deze les.

Tijdens de les:
1. Onderwerp/ Vak/ Datum
2. Notities
3. Kernwoorden 

Thuis:
3. kernwoorden
4. Samenvatting 

Huiswerk: Foto van uitgewerkte aantekeningen inleveren via SOM

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies