Teamtraining Digitale Geletterdheid - Inventariseren en klein starten

Deze teamtraining kun je gebruiken als leidraad om te kijken waar jullie nu staan en hoe jullie als school/team/afdeling digitale geletterdheid (verder) willen integreren.

Aan het einde van deze sessie:
- Hebben we onderzocht waar we nu staan, wat we al doen en waar de uitdagingen liggen.
- Hebben we een idee hoe we klein kunnen beginnen op een manier die past bij de school.
Digitale Geletterdheid
Niveau

Inventariseren en klein beginnen
Let op
Let op: Deze teamtraining is geschikt voor scholen/teams die aan het inventariseren zijn of klein willen starten. Nog bij de visie? Volg de teamtraining Visie. Al verder? Ga dan naar de teamtraining structureel inbedden of verdiepen.
1 / 27
volgende
Slide 1: Tekstslide
ICT-basisvaardighedenHBOStudiejaar 1-4

In deze les zitten 27 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Deze teamtraining kun je gebruiken als leidraad om te kijken waar jullie nu staan en hoe jullie als school/team/afdeling digitale geletterdheid (verder) willen integreren.

Aan het einde van deze sessie:
- Hebben we onderzocht waar we nu staan, wat we al doen en waar de uitdagingen liggen.
- Hebben we een idee hoe we klein kunnen beginnen op een manier die past bij de school.
Digitale Geletterdheid
Niveau

Inventariseren en klein beginnen
Let op
Let op: Deze teamtraining is geschikt voor scholen/teams die aan het inventariseren zijn of klein willen starten. Nog bij de visie? Volg de teamtraining Visie. Al verder? Ga dan naar de teamtraining structureel inbedden of verdiepen.

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat gaan we vandaag doen?
Inventariseren
Klein beginnen
Kaders creëren & inbedden)
Verdiepen en integreren)
Fase 1
Fase 2
(Fase 3
(Fase 4 

Slide 2 - Tekstslide

Fase 3 en 4 zitten in de volgende teamtraining.
De fasering in deze teamtraining is één route en niet dé route. Het is dus geen recept voor succes, maar eerder een mogelijke aanpak
Let op

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


3 min
Leerlingen die zelfstandig en creatief kunnen werken met de enorme rijkdom en uitdagingen die de digitale wereld ze te bieden heeft: dat is waar digitale geletterdheid over gaat.
Theorie lezen
Theorie lezen
Theorie lezen
In deze fase onderzoek je samen waar je op dit moment staat. Vragen die je jezelf kunt stellen zijn:
- Wat doen we al?
- Welke basis hebben we?
- Waar willen we naartoe?
Deze fase draait om klein beginnen. Een belangrijke voorwaarde om klein te beginnen is dat je wel moet weten waar je staat. 

Digitale geletterdheid is nog niet structureel opgenomen in het curriculum, maar er wordt ruimte gemaakt voor experimenten. De visie is nog niet altijd in de praktijk terug te zien of wordt bijgesteld naar de praktijk. Het vertrekpunt hierbij is dat je kunt doorontwikkelen op de basis die al op school is gelegd (fase 1). 
Dit is het moment om echt serieus te kijken hoe digitale geletterdheid ingebed kan worden in de school. 

Er is draagvlak en de visie is meer en meer te zien in het dagelijkse handelen. De focuspunten in digitale geletterdheid zijn duidelijk.
In deze fase kijk je naar de leerdoelen en sluit je aan bij bestaande leerlijnen voor bijv. ICT-basisvaardigheden, mediawijsheid, informatievaardigheden en computational thinking.
In fase 4 gaat het om de ontwikkeling van een aangepaste of complete leerlijn en het leggen van verbanden tussen verschillende vakken voor alle leerlingen.  De school werkt met leermiddelen die digitale geletterdheid ondersteunen. Er is een keuze gemaakt voor apart vak of integratie. 

En vergeet in deze fase zeker niet om te evalueren en zo nodig bij te stellen. Er is een flexibele organisatie, de digitale wereld verandert immers razendsnel.

Slide 4 - Tekstslide


Waar vind jij dat jullie als school staan?
14

Slide 5 - Poll

Geeft elke docent aan dat jullie in fase 3 of 4 zitten en ben je het daar ook mee eens? 

Ga dan naar de teamtraining: Teamtraining Digitale Geletterdheid - Integratie fase 3 en 4
Actie!
3...2...1...

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waar staan jullie nu als school, wat doe je al, wat kan nog beter en wat moet er nog gebeuren?
Fase 1: Inventariseren
Vragen als leidraad
► Weten alle betrokkenen wat er met digitale geletterdheid wordt
bedoeld? Op welke onderdelen is verduidelijking nodig?
► Is de visie up-to-date en inspirerend met het oog op de toekomst?
► Sluit de visie op digitale geletterdheid aan op de pedagogische visie
van de school?
► Welke reeds bestaande lessen of projecten kunnen uitgebreid worden met een leerdoel digitale geletterdheid? Waar kan een ‘digitaal luikje’ worden opengezet?
► In welke vakken, lessen of projecten wordt op dit moment al aandacht besteed aan digitale geletterdheid? Op welke manier gebeurt dat? Moet die manier misschien worden heroverwogen?
► Welke lesmaterialen worden ingezet en welke leerdoelen zijn
hieraan gekoppeld?
► Welke onderdelen gaan goed en welke onderdelen behoeven extra
aandacht?
► Welke zaken zijn onderbelicht en waar zitten de knelpunten?
► Hoe houden we de vorderingen in de gaten? Hoe willen we dat
vanaf nu gaan doen?
► Hoe maken we de ontwikkelingen van de leerlingen zichtbaar?
► Hoe zouden de blinde vlekken ingevuld moeten worden?
► Hebben we een model (portfolio, weektaak, et cetera) dat als
vliegwiel voor digitale geletterdheid kan werken?
► Is er draagvlak voor doorontwikkeling in het team en wat is
daarvoor nodig?
► Wat is er nodig in de ict-infrastructuur om digitale geletterdheid te
kunnen aanbieden?

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De tekentafel
Schrijf op de volgende slide wat er allemaal gedaan wordt aan digitale geletterdheid op school.  

Sleep op het digibord gelijk naar het juist onderdeel van digitale geletterdheid. 

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

timer
3:00
ICT-Basisvaardigheden
Informatievaardigheden
Mediawijsheid
Computational thinking

Slide 9 - Woordweb

Op het digibord kun je antwoorden slepen naar het juiste vak. Hiervoor moet je als 'docent' eerst drukken op 'sluit antwoorden.' Daarna kun je antwoorden slepen.

Dit kun je natuurlijk ook op papier doen. 
Uitwisselen

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat ontbreekt er volgens jou nog?

Slide 11 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies


Wat denk jij dat hiervoor nodig is?

Slide 12 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


2 min
Op de vorige slides heb je geïnventariseerd. Als het goed is heeft deze inventarisatie het volgende opgeleverd: 

  • Wat doen we al aan digitale geletterdheid? 
  • Wat gaat goed en waar zitten uitdagingen? 
  • Wat ontbreekt nog en wat zou er toegevoegd moeten worden? 
  • Is iedereen op de hoogte van de urgentie van digitale geletterdheid en is er draagvlak? 
  • Wat is het plan om de voortgang te volgen/monitoren?

Formatief toetsen
Afronding Fase 1

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een goede visie is onwijs belangrijk, maar om draagvlak te creëren is het belangrijk om in kleine stapjes die visie voorzichtig in de praktijk te brengen. 
Fase 2: Klein starten
Vragen als leidraad
Deze vragen kunnen als leidraad dienen:
- Hoe vertalen we onze visie naar de praktijk als we volgende week moeten starten? 
- Hoe kunnen we klein en serieus starten om draagvlak te creëren?
- Waar leggen we de nadruk op als we gaan starten? De basisvaardigheden of gaan we gewoon projectmatig beginnen? 
- Wie kan en wilt er beginnen? 
- Wat zijn uitdagingen die we niet moeten vergeten als we klein beginnen?

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


2 min
In deze fase wil je je visie langzaam omzetten naar de praktijk. En dat kan op verschillende manieren. 

Formatief toetsen
Begin klein
Wij doen al veel. Fase 2 overslaan?
Ook als je al veel doet aan digitale geletterdheid kan deze fase nog steeds heel belangrijk zijn. Stel dat er uit jullie vorige fase is gekomen dat jullie al veel aan mediawijsheid en ict-basisvaardigheden doen, maar nog weinig aan computational thinking. Op dat gebied wil je dan klein beginnen. 
Denk dus goed na op welk gebied fase 2 voor jullie belangrijk is. 
Projectmatig werken
Om van een visie naar de praktijk te gaan en draagvlak te creeren kun je projectmatig een start maken. Hieronder zie je een aantal voorbeelden. 
Eerst de basisvaardigheden
Veel scholen kiezen ervoor om eerst met ICT-basisvaardigheden en informatievaardigheden aan de slag te gaan. En daarna pas met mediawijsheid en computational thinking. 
Voorbeelden

PO:
- Mediamasters
- Future NL lessen
- Code uur

VO:
- Projectweek ICT-basisvaardigheden
- It's up to you
Voorbeelden

PO:
- Spreekbeurt
- Wie is de baas op het internet (Waag society)

VO: 
- Mentorlessen over ICT
- Bij Nederlands aandacht voor informatievaardigheden.

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


5 min
Neem een kijkje hoe andere scholen digitale geletterdheid hebben geïntegreerd en klein zijn begonnen. 

Formatief toetsen
Inspiratie andere scholen
VO: DG op het 's Gravendreef
Gestart in: Schooljaar 2018/2019
Hoe gestart?: Projectweek ICT-basisvaardigheden klas 1 + Projectweek programmeren klas 2
Hoe geïntegreerd?: Apart vak onderbouw + projectmatig 
Waar staat de school?: Fase 3: Doorlopende leerlijn onderbouw
Volgende stap: Fase 4 - Verdiepen --> Er wordt nu onderzoek gedaan hoe digitale geletterdheid geïntegreerd kan worden in de bovenbouw bij bestaande vakken. 
PO/VO Openbaar Onderwijs Groningen
Leerlijn digitale geletterdheid.
VO: DG op het Veurs Lyceum
Gestart in: Schooljaar 2018/2019
Hoe gestart?: In het vaardigheden onderwijs krijgen leerlingen lessen ICT en mediawijsheid. 
Hoe geïntegreerd?: Vaardigheden onderwijs + via technasiumonderwijs
Waar staat de school?: Eind fase 2/Start fase 3
Volgende stap: Fase 3: Doorlopende leerlijn onderbouw ontwikkelen.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Passen en meten - hoe past klein beginnen bij jullie in de organisatie?
Passen & Meten

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Hoe past klein beginnen bij jullie op school?
Projectmatig
Eerst de basisvaardigheden
Anders...

Slide 18 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


Leg uit hoe jij dit in je ideale scenario voor je ziet.

Slide 19 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Werk in tweetallen. 
Stel dat jullie volgende week moeten beginnen. Hoe gaan jullie klein beginnen dan concreet vormgeven?

Slide 20 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

timer
3:00
Bekijk op de volgende slide uitdagingen die voor jullie kunnen gelden.
Ja... maar

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke uitdagingen zouden voor jullie kunnen gelden 
als jullie klein beginnen?

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Kortom:
Wat is de eerste manier van werken en wat zijn de actiepunten?

Slide 23 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


2 min
Op de vorige slides heb je onderzocht hoe jullie klein kunnen beginnen met Digitale Geletterdheid. Als het goed is heeft dit het volgende opgebracht:

  • Hoe kunnen wij als school klein beginnen? 
  • Waar leggen we in deze fase de nadruk op? 
  • Hoe ziet ons ideale scenario in deze fase er voor ons uit? 
  • Hoe kunnen we klein beginnen echt concreet maken?
  • Wat zijn uitdagingen die we niet moeten vergeten?
  • Wat doen andere secties? Benadruk de verbanden in de les. Leerlingen leren dan generieke vaardigheden in meer vakken toepassen. 

Formatief toetsen
Afronding Fase 2

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Reflecteer
Reflecteer op de teamtraining. 

- Fase 1: Zijn er nog punten die we moeten inventariseren?
- Fase 2: Kunnen we nu klein beginnen?

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


3 min
In deze teamtraining hebben jullie je gefocust op fase 1 en 2. Op een gegeven moment ben je gestart en loopt het. En dan? Doe de checklist op de volgende slide of jullie klaar zijn om naar fase 3 te gaan. Voor fase 3 en voor fase 4 hebben we ook teamtrainingen. 
Theorie lezen
Theorie lezen
Vooruitkijken
Dit is het moment om echt serieus te kijken hoe digitale geletterdheid echt ingebed kan worden in de school.

In deze fase kijk je naar de leerdoelen en sluit je aan bij bestaande leerlijnen voor bijv. ICT-basisvaardigheden, mediawijsheid, informatievaardigheden en computational thinking.
In fase 4 gaat het om de ontwikkeling van een aangepaste of complete leerlijn en het leggen van verbanden tussen verschillende vakken. 

En vergeet in deze fase zeker niet om te evalueren en zo nodig bij te stellen.

Slide 26 - Tekstslide


3 min
In Fase 3 is de stand van zaken op uw school als volgt: 
Theorie lezen
Theorie lezen
Vooruitkijken
Een duidelijk beeld
De school heeft een goed beeld bij wat digitale geletterdheid inhoudt. 
Visie
Er is een visie ontwikkeld op digitale geletterdheid. Deze wordt meer en meer zichtbaar in het alledaagse handelen van leraren en leerlingen.
Draagvlak
Er is draagvlak bij het lerarenteam om digitale geletterdheid naar een volgend niveau te brengen.
Prioriteiten
De school weet welke accenten binnen digitale geletterdheid worden gelegd en wat prioriteit krijgt, bijvoorbeeld passend bij het profiel van de school.
Basis op orde
De school heeft de basis op orde, maar is ook bewust onbekwaam. Het is bijvoorbeeld nog moeilijk inschatten wanneer er een beroep moet worden gedaan op de buitenwereld voor bijvoorbeeld bij- of nascholing.
Spanningen
Al met al heeft de school goede stappen gezet. Dat neemt niet weg dat zich nog steeds spanningen kunnen voordoen. De school staat in deze fase sterk genoeg om zich door deze spanningen niet uit het veld te laten slaan. Een voorbeeld van zo'n spanning: Jullie vinden dat werken met tablets in de onderbouw nodig is om leerlingen digitaal geletterd te maken, maar dit strookt niet met de pedagogisch visie. 

Slide 27 - Tekstslide