tekstverbanden en signaalwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-4

Tekstverbanden en  Signaalwoorden

Signaalwoorden.

Wat zijn signaalwoorden?

Waarom staan deze in een tekst?

Wat is een signaalwoord?

• Verbindingswoorden 

•Signaalwoorden geven het verband aan tussen zinsdelen, zinnen en alinea’s.

Signaalwoorden

Deze signaalwoorden:

Verband	Signaalwoorden
opsomming	ten eerste, ook, bovendien, verder
tegenstelling	maar, daarentegen, toch, echter, integendeel
voorbeeld	bijvoorbeeld, een voorbeeld (hier)van is, zo, zoals,

Opsommend

en, ook, verder, bovendien, daarnaast, ten eerste, ten tweede, als laatste

Signaalwoord:reden

geven verband aan tussen woorden, zinnen  of alinea's.  

We hebben al geleerd:  opsomming en tegenstelling...

Nu leren we het signaalwoord van reden:

daarom, immers, namelijk, omdat vanwege, want

Overzicht van een aantal verbanden en hun signaalwoorden 

Tekstverband:                                                  Signaalwoord:

opsomming                                                      ook, en, bovendien              tegenstelling                                                   maar, echter, toch    

reden                                                                   want, omdat, daarom        

voorbeeld                                                          bijvoorbeeld, zoals, zo,                                                                                        een voorbeeld hiervan is   

conclusie                                                           dus, daarom, hieruit volgt

Functiewoorden:

De functie van een tekstgedeelte kun je soms herkennen aan een signaalwoord:

Zo => voorbeeld

Dus => conclusie

Kortom => samenvatting

Welk signaalwoord past in de zin: Voor een voetbalwedstrijd heb je behalve voetbalschoenen, ........... scheenbeschermers en sportkleding nodig.

1. ook
2. daarom
3. dus
4. vervolgens

Tegenstellend

maar, echter, toch, doch, niettemin, daarentegen, juist (niet), alhoewel, desondanks, enerzijds… anderzijds…, in tegenstelling tot, 

Welk signaalwoord past in de zin:
Een appel is ................................ tot een banaan rond.

1. in tegenstelling tot
2. ondanks
3. evenals
4. behalve

Welk signaalwoord past in de zin:
Jij wilt graag autorijden, .......................... je bent nog niet oud genoeg.

1. maar
2. ondanks
3. evenals
4. behalve

Uitleggend/voorbeeld

zo, bijvoorbeeld, zoals, namelijk, ter illustratie, stel, neem, onder andere, denk hierbij aan, dat komt voor bij, dat is het geval bij 

Welk signaalwoord past in de zin: Elke leerling heeft een eigen muzieksmaak, .... je vaak in gesprekken kunt horen.
(voorbeeld - uitleg/toelichting)

1. aangezien
2. omdat
3. want
4. zoals

Welk signaalwoord past in de zin: Iedereen gaat anders met geld om, ....... koopt de een vaak kleding, een ander wil sparen voor het rijbewijs.
(voorbeeld - uitleg/toelichting)

1. aangezien
2. omdat
3. want
4. zo

reden

omdat, want, immers, namelijk, vanwege, wegens,

aangezien, daarom 

Welk signaalwoord past in de zin: Mensen stemmen alleen in een hokje, ... de privacy.
(reden)

1. omdat
2. vanwege
3. want
4. immers

oorzaak - gevolg

doordat, hierdoor, met als gevolg

Welk signaalwoord past in de zin: (oorzaak) De wekker ging niet af, .... heeft hij zich verslapen.
(gevolg)

1. omdat
2. hierdoor
3. want
4. immers

Samenvatting / conclusie

Samengevat, kortom, dus, al met al, vandaar dat

Welk signaalwoord past in de zin:
..... hoop ik dat jullie nu begrijpen wat signaalwoorden zijn.
Samenvatting / conclusie

1. Al met al
2. Vandaar dat
3. Aan het eind
4. Tenzij

Herhaling overzicht van een aantal verbanden en hun signaalwoorden 

Tekstverband:                                  Signaalwoord:

opsomming                                      ook, en, bovendien              tegenstelling                                    maar, echter, toch    

reden                                                    want, omdat, daarom        

voorbeeld                                           bijvoorbeeld, zoals

conclusie                                           dus, daarom, hieruit volgt

oorzaak - gevolg                            doordat, hierdoor, met als gevolg