2.1 Idee en oorsprong rechtsstaat vwo

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

2.1 Idee en oorsprong rechtsstaat

- Waarom is het goed dat we een rechtsstaat hebben?

Rechtsstaat

Rechtsstaat

Een rechtsstaat is een staat waarin je als burger wordt beschermd door grondrechten tegen machtsmisbruik en willekeur.

Tegenovergestelde hiervan is een autoritaire staat.

Nederland

Daarnaast is Nederland een democratische rechtsstaat en een sociale rechtsstaat. 

Wij hebben allemaal inspraak op de wetten en er zijn wetten die de welvaart en welzijn garanderen.

Vertrouwen & wederkerigheid

Rechtszekerheid is een belangrijk onderdeel van een rechtsstaat. Dit betekend dat iedereen weet wat de wetten zijn en de zekerheid heeft dat deze voor iedereen gelden. 

Wat vind jij? Is Nederland een goede rechtsstaat? Waarom wel/niet?

Sociale contract theorie

Filosofen (Hobbes, Locke en Rousseau) die deze theorie aanhangen zeggen dat mensen een afspraak maken tegenover een land. Mensen leveren een beetje vrijheid in, in ruil voor veiligheid.

Wanneer ben je nou een rechtsstaat?

1. Er zijn grondrechten in een land.

2. Het land is soeverein (geweldsmonopolie) en democratisch.

3. Er is sprake van een legaliteitsbeginsel.

4. Er is sprake van een scheiding der machten.

Aan de slag!

Bespreek met elkaar de volgende discussiepunten:

1. Volgens de sociale contract theorie kunnen mensen niet vrij zijn zonder staat. Ben jij het hiermee eens? Waarom wel/niet?

2. Hoe denk jij dat Nederland een betere rechtsstaat kan worden?

Aan de slag!

Maak 2.1 in je werkboek. Succes!