V5 China: 2.2 Ondergang van het keizerrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.2 China: het keizerrijk gaat ten onder

WELKOM!

1.  Opiumoorlogen

2. Opstanden

3. Zelfversterkingsbeweging

4. Bokseropstand

5. Einde keizerrijk

1792: de Britse diplomatieke missie wordt ontvangen aan het hof in China

Een spotprent gemaakt voor het vertrek van Macartney naar China. Links zit keizer Qianlong. In het midden knielt de diplomaat Lord Macartney, maar hij maakt geen kowtow (diepe buiging) Twee leden van zijn missie doen dat wel, waardoor hun achterste opzichtig ‘bloot’ valt. Een diplomaat houdt een speelgoed ballon vast. Andere cadeaus die zijn afgebeeld: een ekster in een vogelkooi, een geïllustreerd werk van Shakespeare, een honkbal knuppel, een miniatuur van koning George III, dobbelstenen, een speelgoed windmolen, een magische lantaarn, een miniatuur schip en een windhaan.
    1. Welke verwachting heeft de tekenaar over het succes van de missie? Gebruik 3 bronelementen.
   2.  Waarom was China zo’n aantrekkelijke markt voor de Britten?

Engeland breekt China open. De opiumhandel

1839-1842; eerste Opiumoorlog

Gevolgen Eerste Opiumoorlog 

Gezichtsverlies Qingdynastie

Verdrag van Nanking (1842)

- vijf verdragshavens

- Hongkong permanente basis Engeland

- Engelse koning gelijkwaardig aan Chinese Keizer

- Extraterriorialiteit (Engelsen vallen onder Engelse rechtspraak)

Ongelijke verdragen

Tweede Opiumoorlog (1856-1860)

....weer dikke nederlaag China

Gevolgen:

- Nieuwe verdragshavens 

- Toegang voor alle Europese landen 

- Yangtze-rivier vrij toegankelijk

Delen China in handen buitenland:

- Rusland

- Frankrijk

- Engeland

(nemen overheidstaken over)

Brief van keizer Qianlong aan koning George III naar aanleiding van de handelsmissie van Macartney (1793):

. Ik doe dit uit consideratie voor het feit dat ze van zover komen en omdat ze ons met oprecht goede bedoelingen gezonden zijn. Weet echter dat de deugd en het prestige van de Hemelse Dynastie ver reiken en wij vermaard zijn en dat koningen van tienduizenden naties over land en zee naar ons toe komen om ons allerhande kostbaarheden aan te bieden (..) Aan vreemde of vernuftige voorwerpen hebben wij nooit veel belang gehecht. Ook de manufacturen uit uw land hebben wij niet nodig.

Gebruik de bron

    Waarom vormde de nederlaag tijdens de Eerste Opiumoorlog zo’n grote schok voor China?

Spotprent uit een Frans tijdschrift (1840). Titel: Engelse handel.

De Engelsman rechts eist dat de keizer van China opium afneemt. Achter hem ligt een dode Chinese man, met Engelse troepen op de achtergrond. Een Britse dog bijt in de longpao van de keizer. De tekst luidt: Ik eis dat je onmiddellijk dit vergif koopt. We willen dat je jezelf compleet vergiftigt, omdat we een hoop thee nodig hebben om onze biefstuk te verteren.

   1. Leg uit welke mening de tekenaar heeft over de 'Engelse handel', gebruik minimaal drie beeldelementen.
   

China was ooit een machtig keizerrijk. Hoe dachten de Europeanen hierover in de tijd van de Eerste Opiumoorlog? Hoe zie je dat in de bron?

Binnenlandse problemen (1851- 1868)

Taipingopstand (1851-1865)

Nianopstand (1853-1868)

Opstanden moslims 

Nian betekent 'boeven'

- 2 verloren oorlogen  (opiumoorlogen)

- Ongelijke verdragen

- Aanwezigheid buitenlandse mogendheden (verdragshavens, Hongkong, bezettingen)

- Interne opstanden (Witte Lotus, Taiping-, Nian, en moslimopstand)

Kort samengevat: de gebeurtenissen voor 1860:

1796-1805 was er de opstand van de Witte Lotus Sekte (Bailianjiao), die de leus Fan Qing fu Ming gebruikte. Inspireerde de Nian opstand.

Zelfversterkingsbeweging

(voorzichtige) modernisering van China, Opgezet door confucianistische elite.

Doel: westerse technologie overnemen om eigen samenleving en cultuur te beschermen

- Militair

- Educatie (voorzichtig)

- (Beperkte) industrialisatie 

Mislukt!

- geen mentaliteitsverandering in samenleving

- landbouw bleef boventoon voeren

- corruptie en tegenwerking

Zelfversterkingsbeweging

(voorzichtige) modernisering van China, Opgezet door confucianistische elite.

Doel: westerse technologie overnemen om eigen samenleving en cultuur te beschermen

- Militair

- Educatie (voorzichtig)

- (Beperkte) industrialisatie 

Mislukt!

- geen mentaliteitsverandering in samenleving

- landbouw bleef boventoon voeren

- corruptie en tegenwerking

Zelfversterkingsbeweging

(voorzichtige) modernisering van China, Opgezet door confucianistische elite.

Doel: westerse technologie overnemen om eigen samenleving en cultuur te beschermen (grote voorbeeld: Japan)

- Militair

- Educatie (voorzichtig)

- (Beperkte) industrialisatie 

Mislukt!

- geen mentaliteitsverandering in samenleving

- landbouw bleef boventoon voeren

- corruptie en tegenwerking

Nederlands-Indië

• VOC: veel Chinese arbeiders op plantages
  
• Ook Chinese ondernemers met plantages
• Na 1870 verovering heel Nederlands-Indië (M.I.)
• Opnieuw Chinese immigranten (land- en mijnbouw)
  

Chinees-Japanse oorlog (1894-1895)

Nederlaag China: verdrag Shimonoseki (1895)

- schadevergoeding

- Korea o.i.v. Japan

- Taiwan bij Japan

Chinees-Japanse oorlog (1894-1895)

Nederlaag China: verdrag Shimonoseki (1895)

- schadevergoeding

- Korea o.i.v. Japan

- Taiwan bij Japan

Chinees-Japanse oorlog (1894-1895)

Nederlaag China: verdrag Shimonoseki (1895)

- schadevergoeding

- Korea o.i.v. Japan

- Taiwan bij Japan

China verliest respect in de wereld....

Delen China in handen buitenland

Eind 19de eeuw

'Honderd dagen van hervorming'

voortgang van de Zelfversterkingsbeweging

- afschaffing ambtenarenexamen

- reorganisatie onderwijs

- constitutionele monarchie 

Bokseropstand (1900-1901)

- Chinese nationalisten

- Anti-westers gevoelens, wantrouwen tegen zendelingen

- Tegen hervormingen

tijd van misoogsten en overstromingen

Bokseropstand (1900-1901)

- Chinese nationalisten

- Anti-westers gevoelens, wantrouwen tegen zendelingen

- Tegen hervormingen

Internationale troepenmacht slaat opstand neer

tijd van misoogsten en overstromingen

Het einde van het keizerrijk (1912)

Gebieden in handen Europese landen en Japan

Warlords zijn machtig, geen centraal gezag.

dood

'de tuinman'

'The last emperor'

http://www.https://www.imdb.com/title/tt0093389/?ref_=fn_al_tt_1

Verwerking

§2.2 - blz.33-34; opdracht 1 en 2