4. 1900-1940

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Nooit  is een boek zo vlees voor me geworden als dit verhaal over een paar jaar uit een jongensleven, loepzuiver verteld, zonder enige literaire franje of belangrijkmakerij. Alles herkende ik. En dan Rosa Overbeek! Zij was niet alleen Kees' maar ook mijn eerste liefde. Ik durf zelfs te beweren dat wie niet verliefd is geweest op Rosa Overbeek niet weet wat verliefdheid is

Remco Campert

Intertekstualiteit met Het leven is verrukkuluk en later met Sander Kollaard Uit het leven van een hond

Hij schrijft op het kantelpunt tussen de oude samenleving en de nieuwe. Werken tegenover de drang naar vrije tijd. Hij verzet zich tegen de burgermaatschappij.

De uitvreter, Titaantjes en Dichtertje zijn drie korte verhalen over personen die vrij willen zijn in de natuur en zo vrij als God. Telkens worden zij teruggeroepen door hun verplichtingen

Nescio                     

Jan Hendrik Frederik Grönloh    ( Amsterdam, 22 juni 1882 – Hilversum, 25 juli 1961 )             

Willem Elsschot

Pseudoniem voor Alfons de Ridder

 Zijn romans zijn cynisch van toon en afgemeten van stijl en zijn niet omvangrijk. Het Verzameld werk van Elsschot, die een groot deel van zijn leven de leiding heeft gehad over zijn eigen reclamebureau, telt niet meer dan ruim zevenhonderd pagina’s. 

Interbellum 1918-1940

Neoromantiek

Historische avant-garde

Expressionisme

Modernisme

(de Stijl)

Nieuwe zakelijkheid

Forum

Neoromantiek

Reactie op het naturalisme (interne observaties i.p.v. extrene, gevoelens, toch ook noodlot, afkeer van de maatschappij, zwerven, desillusie, escapisme)

Verschil: tijd is minder scherp afgebakend i.t.t. romantiek 19e eeuw,

 meer een historische sfeer  en geen gedetailleerde beschrijvingen.

Theo Thijssen

Arthur van Schendel J.J.Slauerhoff

Aart van der Leeuw 

Nescio

Bloem

Historische avant-garde 

Dadaïsme: antikunst met collages, ready mades, ecriture automatique, ontregelende happenings als reactie op de Eerste Wereldoorlog. 

Geen kunstbeweging, maar levensbeweging!

Vlaming: Paul van Ostayen

expressionisme

antiwerkelijkheid

De waarneembare werkelijkheid is niet van belang wel die IN hun hoofd

Emoties moeten worden geuit. Marsman is een bekende expressionist. 

 Ging de kunstenaar tot en met het impressionisme nog uit van de zintuigelijke waarneming van de werkelijkheid, steeds vaker kiezen kunstenaars er nu voor om de werkelijkheid IN hun hoofd uit te drukken, ‘expressie’. 

Beginpunt is dus de eigen werkelijkheid, en voor de expressie daarvan gebruikt een kunstenaar vaak wel weer materiaal uit de waarneembare werkelijkheid. Alleen wordt die nogal vervormd weergegeven.

Na WOI moet er een nieuwe mens komen, o.a. socialer. Meer invloed uitoefenen. Dit alles leidt tot kosmische zelfvergroting. 

Wat valt je op aan de schrijfstijl van Marsman in VLAM:
Schuimende morgen/ en mijn vuren lach/ drinkt uit ontzaggelijke schalen/ van lucht en aarde/ den opalen dag

Wat is het verschil tussen impressionisme en expressionisme?

De Nederlandse literatuur kende weinig avant-gardisten. Hoe kwam dat?

Waarin verschilt de neo-romantiek van de romantiek?

Schrijf op modernistische wijze hoe je nu schrijft over het modernisme.

De Stijl: Rietveld, Van Doesburg

Nieuwe zakelijkheid

* geen psychologisering/ zakelijk

* het moderne leven (het stadse leven)

* de journalistieke schrijfstijl

* scenische opzet

Wat is de 'vent' in de literatuur?