Framing en priming

Mediawijsheid
Manipulatie in media: Beeldanalyse en framing 
1 / 34
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 34 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Mediawijsheid
Manipulatie in media: Beeldanalyse en framing 

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Planning en lesdoelen
Planning:
  1. Introductie framing
  2. Stukje theorie
  3. Opdracht

Lesdoelen:

1. Kan jij a.h.v. een voorbeeld benoemen hoe framing invloed heeft op meningsvorming. 

2. Kan jij a.h.v. een voorbeeld benoemen hoe dit jou als toekomstige mediaproducer gaat helpen. 

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1. Middelvinger?
A
Ja
B
Nee

Slide 3 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

2. Wat is framing?
A
De manier van presenteren van informatie
B
Een kunstvorm
C
Een type sociale media
D
Een sportwedstrijd

Slide 4 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies


3. Wat is framing in de context van media?
A
Het maken van een fotolijst.
B
Het selecteren en presenteren van informatie op een bepaalde manier om een bepaalde reactie te krijgen.
C
Het bewerken van video's voor sociale media.
D
Het schrijven van een script voor een film.

Slide 5 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

4. Welke van de volgende is een voorbeeld van positieve framing?
A
"Dit product bevat slechts 5% vet."
B
"Dit product bevat 95% vet."
C
"Dit product is duurder dan andere merken."
D
"Dit product is niet populair."

Slide 6 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

5. Hoe kan framing het beeld van nieuws beïnvloeden?
A
Door de kleur van de tekst te veranderen.
B
Door de volgorde van de nieuwsberichten te veranderen.
C
Door bepaalde woorden en beelden te gebruiken om een specifieke emotie of mening op te roepen.
D
Door de grootte van de letters te veranderen.

Slide 7 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

6. Waarom is framing belangrijk?
A
Het beïnvloedt hoe mensen denken
B
Het maakt informatie moeilijker te begrijpen
C
Het heeft geen effect op meningen
D
Het is alleen voor politici

Slide 8 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

welke synoniemen ken je voor het werkwoord ETEN?

Slide 9 - Woordweb

Geef hier aan welke woorden welke connotatie hebben: 
welk gevoel geven ze mee? Wat is de boodschap over de auteur/ hoe wordt iemands mening gevormd door de woordkeuze
Wat is framing?
Framing is het gebruiken van woorden die positieve of negatieve associaties oproepen. Op die manier kan het standpunt van iemand worden beïnvloed. Framing is vaak storytelling in één woord. In het woord zit een heel verhaal verborgen met een held een slachtoffer en gevaar. (Bron: debatinstituut)

Voorbeelden zijn gelukszoekers, klimaatdrammers en coronawappies. 
Bekijk hier het fragment waarin helder wordt uitgelegd wat framing is.
Foto: Zachary Keimig

Slide 10 - Tekstslide

Bekijk de video van isdatechtzo.nl. 

Video omschrijving isdatechtzo.nl: 
Een frame is een kader dat je gebruikt als je een verhaal vertelt. De woorden en beelden die je kiest om iets te omschrijven, bepalen hoe je verhaal overkomt. Als je vertelt over je vakantie, omschrijf je dan alleen hoe geweldig je vakantie was, of ook de minder mooie momenten? En als een journalist verslag doet van een protest, vertelt hij of zij dan alleen wat de demonstranten vinden? Of ook hoe er in de rest van Nederland gedacht wordt over het protest?

Bron:  https://www.isdatechtzo.nl/nieuws-media/framing/wat-is-framing/

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


A
80% Minder vet?
B
20% vet?

Slide 12 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is framing?
FRAMING
=
gaat over HOE het verteld wordt

Hoe wordt de boodschap
gepresenteerd?
Noem je de mensen die meedoen aan een protest 'activisten' of 'drammers'?

Slide 13 - Tekstslide

Het verschil tussen een invalshoek en framing kan lastig te begrijpen zijn. Framing ligt dan ook in het verlengde van invalshoek. Leg aan de hand van deze slide uit wat het verschil is tussen deze twee begrippen.
  • Bij de INVALSHOEK gaat het erom vanuit welk perspectief je een verhaal belicht. Je kijkt dus naar WAT je vertelt over een gebeurtenis. Wat is nieuws., wat is belangrijk voor het publiek, etc. 
  • Bij FRAMING gaat het erom HOE je dit verhaal vervolgens vertelt. Dus hoe wordt de boodschap gepresenteerd? Door framing wordt een bepaalde perceptie op het verhaal gecreëerd.
Framing is een manier om over de werkelijkheid te vertellen of deze te laten zien. Meerdere frames zijn dus waar. Daarom is het belangrijk om frames te herkennen.




Framing

In in zin: Het meegeven van een bepaald kader aan een boodschap

Hoe helpt dit jou? Framing helpt mediaproducers om hun verhalen zo te presenteren dat ze de juiste boodschap overbrengen en de gewenste impact maken.

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 18 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Het wordt veel gebruikt door:
  • Politici
  • Media
  • Eetwarenindustrie
  • Reclame

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Medelijden

Veel ophef over deze foto/ video
Klimaatverandering? Misschien was de beer wel ziek

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Komen jullie framing tegen in de
media?
Ja
Nee
Geen idee, ik herken het niet

Slide 21 - Poll

Leerlingen weten nu wat framing is. Komen ze dit zelf tegen in de media? Bespreek dit klassikaal of laat leerlingen dit met elkaar in groepjes bespreken.

Framing is geen nepnieuws: 
Framing is een manier om over de werkelijkheid te vertellen of deze te laten zien. Nepnieuws wordt daarentegen bewust gemaakt om mensen te misleiden. Nepnieuwsmakers laten de werkelijkheid niet zien zoals deze is, maar verzinnen een eigen werkelijkheid en beweren dat dit de enige waarheid is. 

https://www.isdatechtzo.nl/nieuws-media/framing/wat-is-framing/ 

Er bestaan verschillende soorten framing...
Framing door woordkeuze
Nadrukkelijke framing
Gelijkwaardige framing
Framing in beelden

Slide 22 - Tekstslide

Er bestaan verschillende soorten framing. De vier soorten waar het in deze les over gaat zijn: 
  • Framing door woordkeuze;
  • Gelijkwaardige framing; 
  • Nadrukkelijke framing;
  • Framing in beelden. 
Door te leren dat deze verschillende soorten framing bestaan, leren leerlingen framing te herkennen. Aan de hand van uitleg, voorbeelden en opdrachten maken ze kennis met deze vier vormen van framing.

Woordkeuze
Framing door woordkeuze
Gelijkwaardige framing
Nadrukkelijke framing
Framing in beelden
Woorden zorgen voor een bepaald gevoel en/of beeld.
Hierdoor wordt een bepaalde kant van het verhaal benadrukt.

Bekijk onderstaande teksten eens...

Slide 23 - Tekstslide

De afbeeldingen zijn te vergroten door erop te klikken.

Bepaalde woordkeuze kan zorgen voor een gevoel en beeld bij een onderwerp. Daarnaast wordt hierdoor een bepaalde kant van een verhaal benadrukt. Dit zag je ook terug in het fragment van School TV. Voorbeelden van framing door woordkeuze zijn: klimaatdrammer/klimaatactivist, , dood/vermoord, gelukzoeker/vluchteling, plofkip en pechgeneratie. 
Woordkeuze
De oorlog op de Gazastrook heeft voor veel verdeeldheid en verwarring gezorgd in de wereld.

 Aan wiens kant sta je en welke woorden gebruik je?
Bekijk het onderstaande fragment over gebruik van de naam Hamas...
Mediastorm - Human 2023
Foto: Mohammed al Bardawil 

Slide 24 - Tekstslide

Voor nieuwsmedia is het belangrijk dat ze goed nadenken over hun woordkeus. Vooral bij gepolariseerde en gevoelige onderwerpen kan dit lastig zijn. Het taalgebruik heeft namelijk direct invloed op de beeldvorming van het onderwerp. 
Bijvoorbeeld bij het Israël-Palestina conflict. In dit fragment van Mediastorm vertellen journalisten over hun woordkeuze rondom Hamas. 

Spot jij framing?
Je weet nu wat framing door woordkeuze is. 
Zoek in de krantenkoppen de woorden die framen.

Slide 25 - Tekstslide

Studenten weten nu wat framing door woordkeuze is en mogen nu zelf aan de slag met het spotten van framing door woordkeuze in krantenkoppen over de wolf. 

Antwoorden: 
De Telegraaf: Romantiek. bloedbaden
De Volkskrant: Té goed
Reformatorisch dagblad: Snackbar
De Standaard: Grimmig
De Telegraaf: Moordende 
Dagblad van het Noorden: Hoort thuis



GELIJKWAARDIGE FRAMING

60% is gezakt
OF
40% is geslaagd
=
Beide zinnen vertellen hetzelfde verhaal, maar geven een andere indruk.
Framing ontstaat ook door accenten
NADRUKKELIJKE FRAMING

Je hebt en 8 en een 4 teruggekregen. 
MAAR
Je vertelt alleen over de 8. 
Deel van het verhaal wordt benadrukt en een ander deel wordt genegeerd.
Het verhaal is niet compleet.

Gelijkwaardige framing
Nadrukkelijke framing
Framing in beelden
Framing door woordkeuze

Slide 26 - Tekstslide

Framing zit niet altijd direct in woorden, twee vormen waarbij framing wat lastiger te spotten is zijn ‘gelijkwaardige framing’ en ‘nadrukkelijke framing’. 
  • Gelijkwaardige framing houdt in dat er verschillende weergaven zijn van gelijke scenario’s. Je kan kiezen om het scenario negatief of positief uit te drukken. Je kan bijvoorbeeld schrijven dat ‘60% is gezakt’ of dat ‘40% is geslaagd’. Beide scenario’s vertellen hetzelfde verhaal, maar geven een andere indruk. 
  • Met nadrukkelijke framing wordt een deel van het verhaal benadrukt en een ander deel genegeerd. Het verhaal is daardoor niet compleet. Je hebt bijvoorbeeld zowel een 8 als een 4 teruggekregen als cijfers op school, maar je vertelt alleen over de 8. 
Het verschil tussen gelijkwaardige en nadrukkelijke framing is dus dat bij gelijkwaardige framing het verhaal nog wel compleet is, maar het positief of negatief wordt belicht en bij nadrukkelijke framing het verhaal incompleet is. 

Afbeeldingen: 
  • Eén ster voor beter leven OF twee sterren voor slechter leven = gelijkwaardige framing
  • Er wordt geprotesteerd zonder problemen MAAR er is één relschopper die uitgelicht wordt = nadrukkelijke framing



Gelijkwaardige of nadrukkelijke framing?
Bekijk hier de Nieuwscheck: "De Telegraaf bericht nogal eenzijdig over een rapport over Syrische Nederlanders."

Spot je gelijkwaardige en/of nadrukkelijke framing?
De Marker, @demarkeronline - 2023.

Slide 27 - Tekstslide

Leerlingen krijgen een TikTok video van De Marker te zien waaruit blijkt dat De Telegraaf eenzijdig bericht over een rapport over Syrische Nederlanders. Aan de hand van de TikTok, mogen leerlingen gelijkwaardige en nadrukkelijke framing uit het artikel van De Telegraaf halen. 

In de volgende slide worden de antwoorden besproken.
Gelijkwaardige framing
Nadrukkelijke framing

Slide 28 - Tekstslide

Bespreek aan de hand van deze slide de antwoorden van het fragment van De Marker.

Gelijkwaardige framing (negatief/positief):
  • Er wordt gezegd: 38% zit in bijstand. Zou ook kunnen zeggen: 62% zit niet in bijstand. (Daarbij wekt deze kop de indruk dat dit alleen over Syrische mannen gaat, maar het zijn alle Syriërs).
  • Er wordt gezegd: en van hun vrouwen werkt twee derde niet.    Kan ook zeggen: een derde werkt.


Nadrukkelijke: 
- Het aantal Syriërs in de bijstand daalt flink en het aantal werkende neemt sterk toe, dat noemt de telegraaf niet.
- Er is ook een vooruitgang te zien bij het aantal werkende Syrische vrouwen.
- Het aantal is bijna net zo hoog als Nederlandse.


De kop van het artikel van de telegraaf is inmiddels veranderd: 38 procent Syriërs zit in de bijstand. 

Framing zit niet alleen in taal, maar ook in beeld...
Framing in beelden
Framing door woordkeuze
Gelijkwaardige framing
Nadrukkelijke framing

Slide 29 - Tekstslide

Framing zit niet alleen in taal maar ook in beelden. Aan de hand van foto’s (in combinatie met tekst) kan een onderwerp worden geframed.

Voorbeelden in de slide: 
Volkskrant - Is Schiphol nog veilig? 
https://nos.nl/artikel/2126480-moslim-daagt-volkskrant-vanwege-framing-op-voorpagina
Een moslim-man met baard wordt in verband te brengen met verhoogde terreurdreiging op Schiphol. De man op de foto vond zelf dat zijn portretrecht werd geschonden en dat de krant zich schuldig heeft gemaakt aan framing van berichtgeving over moslims. 

Volkskrant/Telegraaf - Sinterklaasfeest 
https://stukroodvlees.nl/visuele-framing-van-de-pietendiscussie/
"Deze twee voorpagina’s zijn een mooi voorbeeld van de kracht van beelden. Ze kunnen beschouwd worden als uitermate sterke framing devices, die een verschillende invalshoek geven van eenzelfde onderwerp of probleem. In dit geval legt de Telegraaf de nadruk op de ongeregeldheden gedurende de intocht die samenhangen met de Zwarte Pieten-discussie, terwijl de Volkskrant stilstaat bij het feit dat ook Witte Pieten grotendeels geaccepteerd worden gedurende de intocht." (Rens Vliegenthart, Stuk Rood Vlees)

Soldaat krijgt water
Je ziet in dit voorbeeld goed dat de uitsnede van het beeld invloed kan hebben op het verhaal dat het beeld vertelt. 

Time - Newsweek 
https://people.southwestern.edu/~bednarb/su_netWorks/projects/enyioha/O.J.Simpson.html
NFL-voetbalster O.J. Simpson stond terecht voor de moord op zijn vrouw. Hoewel Simpson onschuldig werd bevonden wegens gebrek aan bewijs, berichtten tijdschriften als Newsweek en Time over de zaak en plaatsten Simpsons politiefoto op hun covers. Beide tijdschriften gebruiken dezelfde foto van Simpson, maar hanteren twee verschillende benaderingen om de afbeelding weer te geven, wat vervolgens andere emoties oproept bij het bekijken van de omslagen. Op de voorkant van Newsweek is het beeld van Simpson in de oorspronkelijke staat te zien, zonder dramatische wijzigingen met betrekking tot de verlichting. Je kunt Simpsons gezicht gemakkelijk zien. Simpsons ernstige gezichtsuitdrukking doet hem onschuldig lijken. 

Time Magazine hanteert een andere aanpak dan Newsweek in een poging Simpson als schuldig aan te wijzen. Aaron Gullickson, auteur van 'The Significance of Color Declines: A Re-Analysis of Skin Tone Differentials in Post-Civil Rights America' stelt: 'Sommige anekdotische bewijzen suggereren dat blanken bijzonder negatieve stereotypen hebben over zwarten met een donkere huidskleur, zoals de donkerder wordende van het gezicht van O.J. Simpson op de cover van Time Magazine" (Gullickson 159). Dit toont niet alleen racisme jegens Afro-Amerikanen met een donkere huidskleur aan, maar ook hoe hetzelfde racisme in tijdschriften wordt geportretteerd. 


Dus wat wil je laten zien?
Foto: Deviantart.com
Foto: flickr
Foto: flickr

Slide 30 - Tekstslide

Bespreek wat voor beeld van de wolf wordt neergezet. 
  • Lief en schattig 
  • Ondeugende dief
  • Moordende wolf

Berichtgeving kan bijdragen aan een algemeen frame
Doordat een bepaalde aanpak van het onderwerp vaker terugkomt, ontstaat er een algemeen frame.

Bijvoorbeeld het 'gelukszoekers-frame' waar het in de video van De Marker over gaat.

Slide 31 - Tekstslide

Het gebruik van framing in berichtgeving kan bijdragen aan een algemeen frame. De keuze van woorden en beelden bepaalt namelijk hoe een verhaal overkomt (Isdatechtzo.nl). Als deze benadering van een onderwerp vaker terugkomt ontstaat een algemeen frame rondom dit onderwerp. Bijvoorbeeld het 'gelukszoekers-frame' bij vluchtelingen of het ‘woke-frame’ bij activisme. 

Gelukszoekers-frame: Vluchtelingen komen naar westerse landen voornamelijk om geluk te vinden. 

Andere voorbeelden zijn: 
- 'woke-frame'
- 'hero-frame' 
- 'slachtoffer-frame' 
- 'klimaatdrammers-frame'
- 'Woke-frame'


Opdracht Framing 
  1. Framing door woordkeuze
  2. Gelijkwaardige framing
  3. Nadrukkelijke framing
  4. Framing in beelden
Welk groep zit jij? Stuur door aan Sou in Teams
15 minuten - in groepjes van 4 

Analyseer een reclame of video en presenteer de bevindingen. 

Denk aan:
-Woordkeuze (1)
-Accenten (2 en 3)
-Algemeen frame 
-Vraagstelling & tone of voice (persoonlijk, sturend, neutraal)




timer
1:00

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benoemen hoe dit onderwerp jou als toekomstige mediaproducer gaat helpen. (zonder AI)

Slide 33 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Deze les was zinvol
😒🙁😐🙂😃

Slide 34 - Poll

Deze slide heeft geen instructies