§1 - Leven op het platteland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

Hoofstuk 4 - 

Par. 1 - Leven op het platteland

Wat gaan we doen vandaag? 

- Welkom!

- Plenda

- Par 1 herhalen

- Nakijken huiswerk 

- start par. 2

- Uitleg praktische opdracht

- Aan de slag!

- Welkom in de middeleeuwen, aflevering 1 

- Afsluiting

Wat gaan we doen vandaag? 

- Welkom!

- Plenda

- Start H4, uitleg par. 1

- Aan de slag!

- Huiswerk nakijken 

- Praktische opdracht uitleg

- Welkom in de middeleeuwen

- Afsluiting

Pak je plenda!

Maak voor volgende week maandag 17 maart van par. 1 vraag 3 t/m 10 (blz. 20 en 21).

Pak je plenda!

Maak voor volgende week vrijdag 28 maart van par. 2 vraag 4 t/m 10 (blz. 32) en neem je opgeladen laptop mee!

Middeleeuwen

Leven op een domein

Hofstelsel

Leenstelsel

Verspreiding christendom

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe de economie in de vroege middeleeuwen in West-Europa veranderde en die veranderingen verklaren.
• Je kunt beschrijven hoe een middeleeuws domein eruitzag.
• Je kunt uitleggen hoe het hofstelsel werkte en welke plaats horigen in dat stelsel hadden.

Instorten Romeinse Rijk

Een agrarische economie

Vroege middeleeuwen

500 - 1000

Late middeleeuwen

1100 - 1500

Wat veranderde er op de helft van de middeleeuwen? 

• Stabielere politiek
• Meer voedsel
• Opkomst handel
• Terugkomst geldeconomie (door handel)

Vroege middeleeuwen

500 - 1000

Late middeleeuwen

1000 - 1500

Pre-agrarische samenleving

Landbouwsamenleving = agrarische samenleving

De agrarische samenleving

Het domein

• Hofstelsel de manier van werken op een domein
• Een dorp+ landbouwgrond= domein
• De heer, bijv. een ridder, was de baas van een domein: alle grond was van hem.
• Knechten en horigen: waren boeren die een akker hadden op een deel van het domein.  
• een domein was zelfvoorzienend=Autarkie

Domein

• Bestond uit:
• (versterkte) boerderij van de heer
• huizen van boeren
• een kerk
• landbouwgrond
• bossen
• soms een werkplaats of een molen
  

Domein bestond uit 3 delen:

• 1. Een deel van de grond gebruikte de heer zelf.
• 2. Op het andere deel woonden boeren die in dienst waren van de heer: horigen.
  
• 3. Woeste gronden, bijv. bos

4.1

Bescherming zoeken bij een domein

• Vroonland: woongebied domeinheer
• Hoeveland: woongebied boeren
• Woeste gronden: bossen, moerassen en rivieren

Horigen

• Waren niet vrij.
  
• Mochten niet zonder toestemming van de heer van het domein af.
• Pacht betalen voor gebruik van het land.
• Herendiensten verrichten. 
  

Herendiensten

• Een of twee dagen per week op het land van de heer werken, bijv. ploegen.
• Hoeve van de heer onderhouden, bijv. hek repareren.
  

Hofstelsel

Dit hele stelsel van heren, horigen en herendiensten noemen we het hofstelsel.

Alles draaide om het hof (de hoeve) van de heer.

Vrije boeren

• Niet alle boeren waren horigen geworden.
• Sommige boeren waren nog vrij.
• Zij hadden eigen grond.
• Als vrije boer moest je verplicht meevechten in het leger van de koning.
• De wapens moest jezelf betalen.
  

Wat is het hofstelsel?

Het hofstelsel was een middeleeuws sociaal-economisch systeem waarbij land werd verdeeld in domeinen die werden beheerd door edelen in ruil voor diensten aan de koning.

Feodale piramide

Het hofstelsel bestond uit verschillende lagen: de koning aan de top, gevolgd door edelen, ridders en boeren.

Relaties tussen lagen

De edelen gaven bescherming aan de boeren in ruil voor voedsel en arbeid, terwijl ridders dienden als krijgers en beschermers van het land.

Economische impact

Het hofstelsel zorgde voor een agrarische economie waarbij landbouw de belangrijkste bron van rijkdom was.

Veranderingen in de samenleving

Het hofstelsel leidde tot een sterk hiërarchisch systeem en beïnvloedde de machtsverhoudingen en sociale mobiliteit.

De invloed van het hofstelsel vandaag

Sommige aspecten van het feodale systeem zijn nog steeds zichtbaar in moderne maatschappijen, zoals de invloed van klasse en hiërarchie.

4.1

Opdracht

1. Vorm een duo met je buur

2. Beschrijf het hofstelsel

3. Schrijf de verschillende personen en hun taken op (zie bord)

4. Klaar en tijd over? Opdrachten 4.1

www.barbaareducatie.nl

Aan de slag!

Maak alle opdrachten van 4.1