CVA Hu opdracht

CVA HU opdracht Lydia Slegt

Aanleiding: Opdracht voor pathologie en farmacologie. Dit onderwerp ligt mij nauw aan het hart. Ik heb namelijk bijna 40 jaar op de neurologie gewerkt. De studenten 3de jaar GZW zullen waarschijnlijk veel met dit onderwerp te maken krijgen via hun leerlingen. Het is een ziektebeeld dat veel uitdagingen en problemen kan geven in de praktijk. Helaas is het niet mogelijk om alle aspecten die rond het CVA verbonden zijn, weer te geven. De hoofdlijnen doormiddel van een hoofdvraag en deelvragen is dit dus in grote lijnen uitgewerkt in een lessonup en verbonden met de infografic.

Doelstelling:

De leerling kan in één overzicht de hoofdzaken van een CVA zien en begrijpen. Het is duidelijk wat de verwijzingen zijn van de literatuur. De gegeven informatie is evidence based.

 

Afbeelding in achtergrond: RTL nieuws 

1

Vraagstelling, Hoofdvraag:

Welke verschillende CVA zijn er?

Deelvragen:

1. Wie? Data en grafiek

2. Hoe herken je een CVA?

3. Wat zijn de oorzaken?

4. De gevolgen van een CVA?

5. Wat zijn de behandelingen bij een CVA?

6. Welke medicijnen worden gegeven bij een CVA?

7. Revalidatie bij CVA?

2

Doelen:

Aan het eind van de les kan je:

Benoemen wat een CVA is

Welke verschillen er zijn in CVA

De oorzaken en gevolgen na CVA

Wat de behandelingen zijn bij CVA

Welke medicatie gegeven wordt bij CVA 

Revalidatie bij CVA

3

Wat is een CVA?

Cerebro Vasculair Accident.

                                                                                 

                                                                                 

                                                                                       Afbeelding: Stannah

Data gegevens zijn van de hartstichting 

Dat betekent: een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen.

Elk jaar worden in Nederland 43.000 mensen voor de eerste keer door een beroerte getroffen.

Dat zijn ongeveer 117 mensen per dag.

CVA heeft twee veel voorkomende vormen: het herseninfarct en de hersenbloeding.

Ongeveer 80% van de mensen met een beroerte heeft een herseninfarct, 20% heeft een hersenbloeding.

4

Soorten CVA

• Bloedig (icva) ischemic CVA bloedvat in de hersenen lekt of is geknapt
  
• Niet bloedig(cva) verstopping in de bloedvaten door een propje, dichtslibbing of een combinatie daarvan.
• TIA (Trans Ischemic Attack) wordt ook wel een  miniberoerte genoemd. In feite is een TIA geen echte beroerte en er zijn ook geen restverschijnselen. 
• Hersenstaminfarct Bij een hersenstaminfarct komt er niet genoeg bloed in de hersenstam. De cellen van de hersenstam krijgen onvoldoende zuurstof en sterven af.
• NAH: niet aangeboren hersenafwijkingen Traumatisch hersenletsel, hersentumoren, contusio cerebri (hersenkneuzing ) meningitis (hersenvliesontsteking) zuurstof tekort
  

Hersenstichting. (2023, september)

Afbeelding: Kenniscentrum neurologie

5

Hoe herken je een CVA

Symptomen herkennen:

Gezicht: mond trekt scheef

Arm: kracht verlies

Spreken: onsamenhangend spreken

Tijd!: zo snel mogelijk naar ziekenhuis voor behandeling

Afbeelding: Beroerte CVA 

 (Alexander Huygen, 2020)

6

Wat zijn de oorzaken van een CVA

Diabetes

Hypertensie

Hoog cholesterol

Roken

Overgewicht

Afbeelding: Neurocentrum west/CVA

 (Cranenburgh B. v., 2019)

7

Wat zijn de gevolgen van een CVA Mentaal:

Geheugen

Somberheid/stemmingswisselingen

Gebrek aan initiatief

Boosheid

Problemen met concentreren en plannen.

Beperkt ziekte inzicht

Ziekte ververwerking

Afhankelijkheid

Informatie verwerking

Emotioneel (ontremd)

Overgevoelig voor prikkels en geluid

 Afbeelding: Verder met hersenletsel

 (Cranenburgh B. , Neurowetenschappen, 2022) 

8

Wat zijn de gevolgen van een CVA Fysiek:

Blijvend en ernstige vermoeidheid

Afasie

Neclect

Halfzijdige verlamming

Apraxie

Incontinentie

Slikproblemen

Evenwicht stoornissen

Epilepsie

Tintelingen in gevoel 

Afbeelding: Revalidatie na een CVA

 (Cranenburgh B. , Leven na hersenbeschadiging, 2022)

9

Wat zijn de behandelingen bij een CVA

Behandelen van een herseninfarct moet zo snel mogelijk starten. 

Eerst vaststellen infarct of bloeding.

Hoe sneller de verstopping in een hersenvat opgelost is, hoe groter de kans op een betere revalidatie. 

Snel stolsel oplossende medicijnen toedienen of snel het stolsel verwijderen. 

Bij een hersenbloeding zal zo snel mogelijk de bloeding gestopt moeten worden. B.v. doormiddel van een operatie. 

Hersenstichting. (2023, september)

10

Welke medicijnen?

Hangt af van welk soort CVA: bij infarct, bloedverdunners, zoals: acenocoumarol, acetylsalicylzuur en clopidogrel, Intraveneuze trombolyse

Bloeddruk verlagende medicijnen zoals:  amlodipine, barnidipine, diltiazem, felodipine, lacidipine, lercanidipine, nicardipine, nifedipine met vertraagde afgifte en verapamil. 

 

Bij een hersenbloeding moet het lichaam zelf de bloeding laten stoppen. Hier zijn geen medicijnen voor. Behalve voor patiënten die bloedverdunnende medicijnen gebruiken. Zij krijgen soms medicijnen om het effect van de bloedverdunners tegen te gaan.

Bij een grote bloeding een operatie. 

Bètablokkers vertragen de hartslag zodat het hart rustiger pompt. Hierdoor daalt de bloeddruk en is er minder kans op een beroerte. Bij hoge bloeddruk schrijven artsen bètablokkers meestal voor in combinatie met andere medicijnen, zoals plastabletten.

(Farmacotherapeutisch kompas , 2023)

11

Revalidatie

Het revalidatie proces is bij iedereen verschillend. Dit komt ook omdat de gevolgen bij iedereen anders kunnen zijn. Het gaat vooral om zoveel mogelijk weer zelfredzaam te worden. Verschillende disciplines kunnen daarbij nodig zijn of kunnen helpen bij dit proces. Dit proces kan weken zijn maar ook maanden of jaren. 

Het revalideren is een proces dat in alle dagelijkse handelingen moet worden geoefend en toegepast, en dus niet alleen een half uur bij een behandelaar gebeurd. (Dr. Ben Cranenburgh)

Daarbij is het van belang de omgeving en mantelzorg in mee te nemen om te ondersteunen en stimuleren.  

 (Cranenburgh B. v., 2019)Neurorevalidatie

12

Doelen behaald?

Benoemen wat een CVA is

Welke verschillen er zijn in CVA

De oorzaken en gevolgen na CVA

Wat de behandelingen zijn bij CVA

Welke medicatie gegeven wordt bij CVA

Revalidatie bij CVA

13

Conclusie, ik weet nu wat:

13

13

14

De verschillen zijn in CVA

De oorzaken en gevolgen na CVA zijn

Een CVA is

De behandelingen bij CVA zijn.

Voor medicatie hoort bij CVA

Revalidatie bij CVA inhoud

Geen idee

Een paar hiervan

APA bronvermelding

Verantwoording van de gebruikte literatuur:

De bronnen die ik gebruikt heb komen uit verschillende literatuur. Deze heb ik bij eerdere opleidingen gebruikt. 

De basis kennis komt o.a. uit (Cranenburgh B. , Neurowetenschappen, 2022) en Neurorevalidatie (Cranenburgh, 2019) Leven na hersenbeschadiging (Cranenburgh B. , 2022) 

Dit heeft mij veel geleerd over het CVA maar ook over het begeleiden van de CV patiënt en de revalidatie.

Verder het boek MBO traject Pathologie, module 6 H.2.5.2 (Alexander Huygen, 2020) hierin staat beknopt beschreven het ziektebeeld CVA. Al deze literatuur is verwerkt in de lessonup en infografic.  

Verwijzingen:

Alexander Huygen, H. i. (2020). MBO traject Pathologie. Amersfoort: ThiemeMeulenhoff.

Cranenburgh, B. (2022). Leven na hersenbeschadiging. Toegepaste neurowetenschappen.

Cranenburgh, B. (2022). Neurowetenschappen. Bohn Stafleu van Loghum.

Cranenburgh, B. v. (2019). Neurorevalidatie. Bonh Stafleu van Loghum.

Farmacotherapeutisch kompas . (2023). Opgehaald van https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/

Hartstichting. (2022). Opgehaald van Hart en vaat cijfers.

Hersenstichting. (2023, september). Opgehaald van Hersenstichting: https://www.hersenstichting.nl/

15