5.3 Ioniserend en doordringend vermogen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

CHECK IN

Schrijf de volgende vervalvergelijkingen op:

• C-14
• Al-28
• Ra-224
• Ra-228
• U-238

5.3 Ioniserend en doordringend vermogen

week	les 1 (woensdag)	les 2 (vrijdag)
9	5.1	5.2
10	5.3 en bespreken TW2	5.4 + klein PO
11 verkort rooster	TV	TV
12	Toets H5
13		goede vrijdag

5.3 Ioniserend en doordringend vermogen

Aan het eind van de les kun je:

• Uitleggen wat ioniserend vermogen is.
• de samenhang tussen deeltjesenergie, doordringend vermogen, ioniserend vermogen en dracht uitleggen.
• rekenen en redeneren met halveringsdikte.
• verschillende toepassingen van straling noemen.

Zet op volgorde van minst naar meest ioniserend vermogen

minst                                                                       meest

alfa

beta

gamma

Zet op volgorde van minst naar meest doordringend vermogen

minst                                                                       meest

alfa

beta

gamma

Doordringend vermogen

De mogelijkheid om door stoffen heen te

gaan.

Straling die veel botst en dus veel ioniseert,

kan moeilijker door stoffen heen.

Maak het schema af

Vul steeds in: zwak/matig/sterk

soort straling	ioniserend vermogen	doordringend vermogen
	sterk	zwak
	matig	matig
	zwak	sterk

α

β

γ

Dracht 

Maximale afstand die een deeltje in een stof kan afleggen heet de dracht. Dit is afhankelijk van:

- De soort straling.

- De soort stof waar het doorheen gaat.

- De energie van de straling.

Dracht

           en       deeltjes hebben bewegingsenergie.

Elke ionisatie verliest het een beetje energie, totdat het deeltje stilstaat.

De maximale afstand die een deeltje in een materiaal af kan leggen, heet de dracht.

α

β

De dracht is afhankelijk van:

1. soort deeltje
2. energie van het deeltje
3. materiaal waar het deeltje doorheen gaat
4. alle antwoorden zijn goed

De dracht van alfa-deeltjes is groter dan van bèta-deeltjes

1. waar
2. niet waar

Halveringsdikte

       - straling heeft een hoog doordringend vermogen. We kijken dan naar de halveringsdikte.

De halveringsdikte is de dikte waarop

de helft van de straling is

tegengehouden. 

γ

AHW

We maken opdracht 30 en 31 op blz. 152.

Samenvatting

Dracht: maximale afstand die straling door een stof kan gaan.

Halveringsdikte: afstand waarna de helft van de straling is gestopt.

soort straling	ioniserend vermogen	doordringend vermogen
	sterk	zwak
	matig	matig
en röntgen	zwak	sterk

α

β

γ

Afsluiting

Je kunt nu:

• Uitleggen wat ioniserend vermogen is.
  
• de samenhang tussen deeltjesenergie, doordringend vermogen, ioniserend vermogen en dracht uitleggen.
  
• rekenen en redeneren met halveringsdikte.
  
• verschillende toepassingen van straling noemen.

Huiswerk: opdracht 34, 35 en 36.