Brandaan thema 1 les 1 stap 1&2 Nederland lang geleden

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 5

tijd, tijdbalk, geschiedenis

Je eigen tijdbalk

Je hebt zelf ook een geschiedenis.

Dat is de tijd van toen je geboren werd tot nu. 

Je geschiedenis begint op de dag dat je bent geboren. 

Tijdbalk

heden

toekomst

verleden

Jagers en boeren

ijstijd... Waar denk je aan?

Zou Nederland er ooit zo het HELE jaar uit hebben gezien?
Overal ijs en sneeuw?

1. Neeeeee!
2. Ja hoor!

0

Nederland in de ijstijd

• Lang geleden was Nederland een grote kale vlakte. Weinig bomen, veel struiken.
• Het was er heeeeel koud, overal lag er sneeuw en ijs.
• De heuvels en bergen die in Nederland zijn, zijn ontstaan in deze ijstijd
• Het kon wel 50 graden vriezen tijdens de ijstijd. 
• De laatste ijstijd was 15.000 jaar geleden...

Hoe lang duurde zo'n ijstijd?

1. 1 jaar
2. 100 jaar
3. meer dan 1.000 jaar
4. weet ik niet

Een hele grote steen noem je ook wel een kei.

Wat hebben deze keien te maken met de ijstijd?

De Neanderthalers

• In de ijstijd leefden er Neanderthalers in Nederland.
• De Neanderthalers leken op ons.
• Alleen ze hadden meer haar en waren wat kleiner.
• Het waren jagers en verzamelaars. 
• Ze aten vooral vlees.
• Ze jaagden op een mammoet bijvoorbeeld.

Wat zag je op de foto? Tip: heeft met de ijstijd te maken.

Jagers en verzamelaars

Het leven van jagers en verzamelaars

De jagers maakten zelf gereedschap. Waarvan? 3 antwoorden zijn goed

1. Vuursteen
2. Hout
3. Goud
4. Steen

Wat is een archeoloog?

weetjes

• de eerste mensen in de prehistorie leefden van de jacht en van wat ze verzamelden.
• de mannen gingen op jacht, de vrouwen en kinderen verzamelden bessen, wortels, eetbare planten.
• Geen voedsel meer ? De mensen zoeken een andere plek.
• De mensen noemen we nomaden: wonen niet op een vaste plaats. Geen vaste huizen maar grotten en soort tenten.

Weetjes

• De dieren werden gedood met speren en pijlen
• Alles van het dier werd gebruikt.
• De mannen jaagden en de vrouwen verzamelden.
• Jagers en boeren konden toen nog niet schrijven.
• Ze maakten wel rotstekeningen

Aan het eind van de prehistorie:

• werden de jagers boeren: ze gingen vee houden en verbouwden graan
• er ontstonden dorpen (de mensen bleven op een plek wonen)
• de boeren probeerden de wolf tam te maken (huisdier)

het leven van boeren en verzamelaars

Hoe heet een ijskoude winter die heel veel jaren duurt?

1. de toendra
2. de ijstijd
3. de prehistorie
4. zomer

Hoe vaak kwam er een ijstijd in Nederland voor?

1. 1 keer
2. meerdere keren

Lag er in de laatste ijstijd ijs in Nederland?

1. Ja, er lag ijs.
2. Nee, er lag geen ijs.

Hoe kwam het dat er heuvels kwamen tijdens de ijstijd?

1. De wind blies zand op een hoop.
2. Het ijs duwde de grond omhoog.
3. De vulkaan barstte uit, zo werden heuvels gevormd.

Dit dier leefde in de ijstijd in Nederland. Wie weet hoe dit dier heet?

Welke film gaat over de ijstijd?

1. Sneeuwwitje
2. Frosty de sneeuwman
3. Pingu
4. Ice Age

Waarom bouwden de mensen vroeger hunebedden?

1. ze gebruikten het als graven voor de doden.
2. zodat de kinderen erop konden spelen.
3. zomaar
4. ze vonden het mooi.

Wat was een Toendra?

1. Een dier
2. Een stuk land met heel weinig planten
3. Een jager
4. De ijstijd

Lezen en maken

Boek bladzijdes 8 en 9

Maken: werkboek opdrachten stap 1 en 2

Klaar? 

Lees bladzijde 8 en 9 nog een keer goed door.

Daarna mag je het verhaal op bladzijde 4 en 5 nog een keer lezen. Ook gedaan? Dan leesboek.