Didaktik der grammatik

• Duits
• HBO
• Studiejaar 2

Inhoudsopgave

Methodisch-didaktische Analyse

de Regel

Sachanalyse

Opdrachten

Feedback

Methodische didactische analyse

Doelgroep: Theoretische leerweg/ Havo Leerjaar 

                   (speciaal onderwijs)

Thema: Freizeit/ Hobbys 

Voorkennis: Nederlandse taalregels met betrekking tot het vervoegen van de zwakke werkwoorden.

De leerlingen kunnen de werkwoorden "haben" en "sein" al vervoegen. 

Ze kennen de persoonlijk voornaamwoorden.

Leerdoelen:

• De leerling kan de feesttenten regel toepassen bij de regelmatige zwakke werkwoorden in de tegenwoordige tijd.
• De leerling heeft doormiddel van een inductieve opdracht de regel gevormd. 
• De leerling kan de geleerde regel toepassen bij de opdrachten en de werkwoorden op de juiste manier vervoegen.

De Regel

Je kunt doormiddel van idewis, en de (fe)esttenten regel de standaardvorm van de zwakke werkwoorden in de tegenwoordige tijd vervoegen. 

Sachanalyse

Werkwoorden worden vervoegd, dat wil zeggen er treden bij de persoonsvormen veranderingen op die zich richten naar:

Getal: enkelvoud en meervoud

Persoon (persoonlijk voornaamwoord):

1e, 2e, 3e persoon en beleefdheidsvorm: ich, du, er/sie/es; wir, ihr, sie, Sie.  (Voorkennis leerlingen)

Infinitief en stam

De infinitief of onbepaalde wijs is het hele werkwoord en eindigt op -en.

De stam van een werkwoord is de infinitief minus -en:

Kaufen, kauf-

Singen, sing-

Sterke werkwoorden: Een aantal werkwoorden wordt sterk vervoegd. Ze vormen de onvoltooid verleden tijd en het voltooid deelwoord met klinkerwisseling in de stam:

gehen, ich ging, ich bin gegangen

De onregelmatige werkwoorden vormen slechts een klein groepje, maar worden wel vaak gebruikt: haben, sein, können, müssen, etc.

De vervoeging volgt geen vaste logica.

ich darf

du darfst

er/sie/es darf

wir dürfen

ihr dürft

sie/Sie dürfen

Zwakke werkwoorden zijn werkwoorden die zwak vervoegd worden. Ze vormen de verleden tijd en het voltooid deelwoord met een -t-:

 

wohnen, er wohnte, 

er hat gewohnt

Een zwak werkwoord vormt de verleden tijd en het voltooid deelwoord zonder klinkerwisseling in de stam.

Ook bij verandering van persoon vindt geen klinker wisseling plaats:

ich wohne

du wohnst

er/sie/es wohnt

wir wohnen

ihr wohnt

Sie/sie wohnen

Zwakke werkwoorden met extra -e-, bv. melden, atmen.

Bij Zwakke werkwoorden met een stam op -d of -t (bv. melden, antworten) of met een medeklinker plus -m of -n (bv. atmen, regnen) beginnen alle uitgangen met een -e-.

Daartoe wordt zo nodig (2e en 3de persoon enkelvoud en tweede persoon meervoud) een extra -e- ingevoegd.

ich atme

du atmest

er/sie/es atmet

wir atmen

ihr atmet

Sie/sie atmen

Zwakke werkwoorden op -eln, bv. handeln, klingeln

Bij zwakke werkwoorden op -eln hebben de infinitief en de daarmee overeenkomende vormen een uitgang zonder -e-:

wir/sie/Sie handeln, sammeln, frösteln, klingeln.

In de eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd en in de gebiedende wijs enkelvoud valt de -e- in de stam weg:

ich handle, sammle, fröstle, klingle noch einmal!

Zwakke werkwoorden op -ern, bv. ändern, erinnern

Bij zwakke werkwoorden op -ern hebben de infinitief en de daarmee overeenkomende vormen een uitgang zonder -e-:

wir/sie/Sie  ändern, erinnern, wandern

In de eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd en in de gebiedende wijs enkelvoud staat er zowel in de stam als in de uitgang een -e-:

ich erinnere, ich wandere, ändere das bitte!

Zwakke werkwoorden met sisklank, bv. reisen, duschen

Bij werkwoorden met een stam op -s, -ss, -ß, -x, -z is in de tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd de uitgang niet -st maar -t:

du reist, du fasst, du grüßt, du faxt, du setzt

Bij werkwoorden met een stam op -sch is de uitgang wel -st:

du duschst, du naschst

Niet meegenomen:

• Verschillende vormen sterke werkwoorden, bijvoorbeeld sisklank, e/i Wechsel.......
• Voltooid deelwoord

..............

Moeten we alles over werkwoorden meenemen?

Andere vormen voornaamwoorden?

Feedback?

Opdracht 1 

c.

 Verbind de persoonlijke voornaamwoorden met de stam aan de juiste uitgang.

d. Vul de feesttent in, wat is de juiste regel voor de zwakke werkwoorden? Gebruik hiervoor idewis.

Aufgabe 2

Aufgabe 3 

 Werk in viertallen. Op het werkblad zien jullie drie dobbelstenen.

Print en knip ze uit en lijm ze vast.

Maak in groepjes van vier goede zinnen met de drie dobbelstenen.

Aufgabe 4 

Je gaat een email schrijven aan een nieuwe vriend of vriendin. 

In de email stel je jezelf voor, verteld over je hobby’s, en vraagt naar de hobby’s van de ander. Zorg voor de juiste aanreden en slotgroet.

Je schrijft minimaal 50 woorden en maximaal 75 woorden. 

Let op de hoofdletters. 

Aufgabe 5

Iedere leerling ontvangt een bingo kaart, de leerlingen lopen rond in het klaslokaal, en vragen in het Duits aan elkaar de hobby’s. Misschien handig om die vraag nog even kort te herhalen. Ze mogen maximaal 1 vakje per persoon hebben. De persoon met als eerste de bingo kaart vol wint.